به گزارش سایت خبری پرسون، چندی پیش مطلبی در سایت تابناک با تیتر «چرایی مطالبه ایرانی برای بمب اتم» منتشر و در این مطلب عنوان شد، با توجه با نتایج نامطلوب چرخه مذاکرات هسته ای با غرب از یک سو و تاثیرات این مذاکرات بر آینده اقتصاد، امنیت و توسعه ایران از سوی دیگر، مطالبه ای جدی در میان بخشی از جامعه و برخی نخبگان ایرانی برای ساخت بمب اتم به وجود آمده است.
در این میان، اظهارات روز سه شنبه وزیر اطلاعات ایران، مبنی بر اینکه فشار غربی‌ها ممکن است ایران را به سمت سلاح هسته‌ای سوق دهد، به صورت گسترده‌ای مورد توجه قرار گرفته است.
محمود علوی، وزیر اطلاعات در مصاحبه خود با شبکه دوم سیما گفته بود: «رهبری صراحتا در فتوای خود فرمودند که تولید سلاح هسته‌ای خلاف شرع است و جمهوری اسلامی سراغ آن نمی‌رود و آن را حرام می‌داند؛ اما اگر گربه‌ای را گوشه‌ای گیر بیندازند، ممکن است رفتاری کند که گربه‌ای که آزاد است آن رفتار را نمی‌کند.»
این اظهارات علوی، با واکنش‌های داخلی و خارجی متفاوتی روبه رو شد. عده‌ای در کشور این اظهارات را غیرضروری و خلاف مصالح کشور تلقی کردند و برخی دیگر با استقبال از آن، معتقدند این موضعی است که مدت‌ها پیش باید اتخاذ می‌شد.
اما در خارج واکنش‌ها تا حدود زیادی یکدست و قابل پیش بینی بود؛ جایی که رسانه ها، مقامات و ناظران خارجی به ویژه غربی‌ها از این اظهارات به شدت ابراز نگرانی کرده اند.
پرسش این است که این موضع گیری وزیر اطلاعات چگونه قابل ارزیابی است؟ در واقع، چرا یک مقام ارشد امنیتی کشور این موضوع حساس را مطرح کرده است؟
در این رابطه، دو فرض وجود دارد؛
فرض نخست: این اظهارات وزیر اطلاعات برای فشار به آمریکا و غرب بر سر برجام است. در واقع، هدفی که ایران از این موضع گیری دنبال می‌کند، این است که به دولت بایدن و اروپایی‌ها فشار لازم، کافی و فوری وارد کند تا تصمیم خود در مورد برجام را زودتر بگیرند. در ذهن تصمیم سازان ایرانی، تعلل آمریکا در رابطه با بازگشت به برجام و خرید زمان، هزینه‌های زیادی برای منافع ملی و تجارت خارجی ایران دارد. دولت ایران انتظار دارد دولت بایدن متفاوت از آنچه ترامپ دنبال کرده رفتار کند. ادامه شرایط قبل، عملا مسیر نجات برجام را ناهموار خواهد کرد.
فرض دوم: بر اساس فرض دوم، تجربه حدود دو دهه مذاکره با غرب بر سر پرونده هسته‌ای این تصور و ذهنیت را میان نخبگان و سیاستگذاران امنیتی و نظامی ایران ایجاد کرده که غرب نمی‌خواهد پرونده هسته‌ای ایران بسته شود و آن‌ها به دنبال حفظ چرخه مذاکراتی برای مهار ایران و تضعیف آن هستند. لذا، ایران ممکن است چاره‌ای جز پایان دادن به این چرخه و حرکت به سمت بازدارندگی هسته‌ای ندارد.
در واقع، اظهارات وزیر اطلاعات ایران، نه صرفا برای فشار بر غرب، بلکه بخش جدیدی از تفکر استراتژیک تصمیم سازان ایرانی برای گام نهادن در یک مسیر جدید در برنامه هسته‌ای است؛ مساله‌ای که اخیرا مورد توجه بسیاری از ایرانیان قرار گرفته و نگرانی‌های زیادی در میان غربی‌ها و برخی کشور‌های منطقه به وجود آورده است.
نکته مهم آخر اینکه دولت و جریانی که تا پیش از این، بیشتر طرفدار مذاکره برای حل برنامه هسته‌ای بوده اند، اکنون موضع دیگری گرفته اند و به دلیل تهدیدات و تحریم‌های مداوم آمریکا و غرب، گام نهادن در مسیر بازدارندگی هسته‌ای را منتفی نمی‌دانند. شاید این موضع نهایی، قطعی و واقعی آن‌ها نباشد، اما تحول مهمی در ایستار‌ها و احتمالا تفکر راهبردی است.
