معمای بازگشت ایران و آمریکا به برجام!

ابوالفضل ظهره‌وند کارشناس مسائل سیاسی در گفتگو با سایت خبری پرسون، در خصوص بازگشت به برجام و لغو تحریم‌ها اظهار داشت: هدف از این‌که جمهوری اسلامی ایران 5 سال قبل بر سر میز مذاکره رفت و با آمریکایی‌ها و 1+5 توافقنامه برجام را امضا کرد، لغو تمامی تحریم‌ها بود.

ظهره‌وند افزود: براساس توافقنامه برجام، گام‌ها و اقدامات طرف‌های توافقنامه باید به صورت متقابل باشد به این معنا که هر یک گامی که ایران برمی‌دارد آن‌ها نیز به تعهدات خود عمل کنند که این مهم انجام نشد و نتیجه این شد که ایران همه تعهدات خود را انجام داد اما طرف‌های مقابل و در رأس آن‌ها آمریکایی‌ها به تعهدات خود عمل نکردند.

وی در خصوص بازگشت آمریکا به برجام بیان کرد: اگر قرار باشد که آمریکایی‌ها به برجام برگردند باید ابتدا به تعهدات زمین مانده خود عمل کنند در غیر این‌صورت نه تنها اتفاق خاصی نمی‌افتد بلکه وزن طرف مقابل از جنبه سیاسی افزایش پیدا می‌کند.

این کارشناس مسائل سیاسی ادامه داد: اگر طرف‌های مقابل ما خصوصاً آمریکایی‌ها بخواهند موضع گذشته خود را داشته باشند، قطعاً بازگشت آمریکایی‌ها به برجام برای ما توأم با ضرر و زیان خواهد بود چرا که ما در خلال این 5 سال هزینه‌هایی را متحمل شدیم و در شرایط فرضی، ما با تحریم‌های گذشته به علاوه تحریم‌های بعد از برجام مواجه خواهیم بود که این به صلاح ما نیست.

ابوالفضل ظهره‌وند با اشاره به این‌که در شرایط جدید آمریکایی‌ها از موضعی برخوردار می‌شوند که می‌توانند روش ماشه را علیه ما استفاده کنند، عنوان کرد: در شرایط جدید آمریکایی‌ها در یک موضع مطالبه‌گرانه قرار می‌گیرند و می‌توانند پرونده ما را به شورای امنیت ببرند و در آن‌جا وزن بالاتری خواهند داشت و می‌توانند تحریم‌های لغو شده شورای امنیت را برگردانند. در واقع زمینه‌ای برای دور جدیدی از بازیگری را برای آمریکایی‌ها فراهم می‌کنیم که در اینصورت متحمل ضررهای جدیدتری خواهیم شد.

وی همچنین تشریح کرد: در شرایط جدید، هدفی را که ایران از روز اول به دنبال آن بود می‌تواند به صورت یکجا اتفاق بیفتد یعنی ابتدا باید کلیه تحریم‌ها به صورت یکجا لغو شود و پس از آن نیز باید خسارت‌های اقتصادی و اجتماعی ناشی از عدم انجام تعهدات طرف‌های مقابل و تحریم‌های ناجوانمردانه‌ای که ترامپ و قبل از آن اوباما برای ایران وضع کردند، جبران شود در اینصورت است که یک تعادل در توافق برجام که برخی از آن تحت عنوان بازی برد و برد یاد می‌کنند در حالیکه بازی یک طرفه بود و آن‌ها بردند و ما بازنده این توافق بودیم، برقرار می‌شود.

این کارشناس مسائل سیاسی در بخشی از صحبت‎های خود خاطر نشان کرد: تجربه برجام این مسئله را برای افکار عمومی روشن کرد که اروپایی‌ها به عنوان یک مجموعه مستقلِ دارای اراده و استقلال راهبردی و استراتژیک نیستند بلکه تابعی از متغیر ایالات متحده هستند چرا که در توافق‌نامه بین‌المللی برجام، فاقد اراده‌ برای عمل به تعهدات خود بودند.

از کار انداختن اهرم فشار تحریم با تکیه بر ظرفیت‌های داخلی

ظهره‌وند در ادامه بیان داشت: نکته قابل توجه این است که غربی‌ها همواره تحریم را به عنوان یک ابزار و اهرم فشار با انگیزه‌های سیاسی دیده و می‌بینند و ما برای از کار انداختن این اهرم باید به ظرفیت‌های داخلی خود تکیه کنیم و از این طریق تحریم‌ها را از کار بیندازیم.

وی افزود: خوشبختانه در سایه تحریم‌های ناجوانمردانه طرف‌های مقابل، ایران توانسته بر ظرفیت‌های داخلی متمرکز شود و در نتیجه آن واردات کاهش یافته و از کالای داخلی و ظرفیت‌های داخلی استفاده شده است و این یعنی از کار انداختن اهرم فشار تحریم.

ابوالفضل ظهره‌وند در پایان گفت: ایران در گذشته پنج گام را برای متوازن‌سازی توافقنامه برجام برداشته است اما مصوبه مجلس برای راه اندازی غنی‌سازی 20 درصد گام قوی‌تر و عملی‌تری است که ما را در این توافقنامه در موضع بهتری قرار می‌دهد. از طرفی طرف‌های مقابل ما را وادار می‌کند که اگر می‌خواهند برجام را حفظ کنند و برجام برای آن‌ها آورده امنیتی داشته است باید متناسب با آن، تعهدات خود را عملی کنند. لذا این مسئله در متوازن‌سازی بین مطالبات و تعهدات گام بسیار مؤثر و در حقیقت اتمام حجت با 1+5 است.