به گزارش سایت خبری پرسون، این مراکز براساس مصوبه شورای انقلاب، دربهمن ماه سال 1358 آغاز به کار کرد و رفته رفته این مرکز زیر مجموعه شهرداری تهران قرار گرفت و با توسعه آن در هر یک از محلات تهران رضایت نسبی برای پایتخت نشینان فراهم شد.
بخشی از اهداف راه اندازی این مرکز کوتاه کردن دست واسطه گران کالاهای اساسی بود، به این شکل که غرفه های عرضه کالا در اختیار تولید کنندگان واقعی محصولات کشاورزی و دامداری قرار گیرد تا آنها به شکل مستقیم کالای تولید شده را در اختیار مصرف کننده قرار دهند تا کالا با کیفیت تر و ارزان تر در اختیار مصرف کننده قرار گیرد و هم اینکه کشاورز به سود متعادل برسد؛ اما این روزها نه تنها این غرفه ها در اختیار کشاورزان و دامداران واقعی قرار نمی گیرد تا کالا تولیدی شان را مستقیم عرضه کنند بلکه به شکل مزایده قیمت اجاره غرفه ها در نظر گرفته می شود و با قیمت های نجومی به افراد برنده در مزایده واگذار می شود و هر از گاهی افراد پیروز مزایده غرفه ها را با قیمت بالاتر به افراد دیگر برای بهره برداری واگذار می کنند.
اجاره های صدها میلیونی از غرفه داران، سازمان خدمات رسانی میادین و میوه و تره بار را به یکی از پولدار ترن سازمان های کشور تبدیل کرده است، به طوری که «محسن هاشمی» رئیس شورای شهر تهران به تازگی عنوان کرد:« شفافیت مالی در سازمان میادین میوه و تره بار وجود ندارد.»
طبق بررسی هایی که خبرنگار پرسون انجام داده است در شهر تهران حدود 215 میدان میوه و تره بار وجود دارد که در دل هر کدام از این مراکز ده غرفه فعالند و به طور میانگین اگر از هر یک از میادین 200 میلیون تومان اجاره دریافت کنند، رقمی حدود 40 هزار میلیون به شکل ماهیانه برای شهرداری تهران کسب درآمد می شود.
برگزاری مزایده غرفهها باعث شده است که اجاره بهای غرفهها بسیار بالا درنظر گرفته شود که در این خصوص صدای تعداد زیادی ازکسبه میوه فروشی درآمده است، البته عده زیادی ازکسبه معتقدند در قیمت گذاری غرفهها رد پای دلالان وجود دارد، به طوری که افراد سودجو هم وارد مراسم مزایده میشوند و با پیروزی درمزایده غرفه مورد نظر را به شخص دیگری با هزینه بالاتر اجاره میدهند.
غرفه عرضه میوه زیر 40 میلیون تومان وجود ندارد
یکی از غرفه داران میدان میوه و تره بار در بزرگراه شهید باکری در غرب تهران، به خبرنگار پرسون گفت:«هزینه غرفهها درمیادین میوه وتره بار شهرداری متفاوت است، به طوری که برای تک تک این غرفهها به شکل جداگانه مزایده برگزار میشود و هر یک از شرکت کنندگان در مزایده مبالغ مختلفی را اعلام میکنند، اما کف قیمتها از سوی سازمان میوه و تره بار مشخص میشود؛ برای مثال غرفه صیفی جات در میدان میوه تره بار باکری کف قیمت آن 20میلیون تومان است که با برگزاری مزایده به 40تا50 میلیون تومان نیز میرسد.»
او افزود:« غرفه میوه فروشی در میادین میوه و تره بار شهر تهران وجود ندارد که ماهیانه کمتر از 40 میلیون تومان اجاره داده شود.»
این کاسب میوه فروش معتقد است: شهرداری ماهیانه درآمد صدها میلیارد تومانی از اجاره غرفهها به دست میآورد، گاهی کسبه هر یک از غرفهها ماهیانه صد میلیون تومان اجاره به سازمان می دهند.
یکی دیگر از غرفه داران میادین میوه وتره بار محله صادقیه در خیابان ستارخان به خبرنگار ما گفت:« اجاره ماهیانه غرفه ها در میادین میوه و تره بار به مرز 100 میلیون تومان نیز وجود دارد که با گران شدن اجاره بهای غرفهها فعالیت میوه فروشان در میادین میوه فروشی با مشکل مواجه شده است، همچنین همزمان با بالا رفتن اجاره غرفهها طرح دستچین میوهها نیز به اجرا در آمده است؛ که این 2 موضوع باعث ضرر برای کسبه شده است و تنها کسبه با پول بازار که به شکل مدت دار در حسابشان گردش دارد تمایل به ادامه فعالیت دارند.»
به گفته وی شهرداری تنها به دنبال درآمد بیشتر از میادین میوه و تره بار است و در قبال درآمدهای حاصله نیز نه تنها خدمتی را به غرفه داران و مردم ارائه نمیکند بلکه روزانه قوانین دست و پاگیری را نیز برای این مراکز اعمال میکند. به طور مثال مبالغ بسیار زیادی برای پول پیش دریافت میکند.
ارزانی 45 درصدی محصولات کشاورزی در میادین میوه و تره بار
برای بررسی بیشتر این موضوع خبرنگار پرسون به سراغ «سید حسن رسولی» عضو شورای شهرتهران و رئیس خزانه دار شورای شهر رفته است، او در این باره گفت:« هدف از راه اندازی سازمان میادین میوه و تره بار این است که دست دلالان را برای توزیع محصولات کشاورزی از بین ببرد و خدمات رسانی بهتری در خرید محصولات کشاورزی شهروندان تهرانی صورت بگیرد، در سه تا چهار سال اخیر به دلیل رشد تورمی و افزایش فقر نقش میادین میوه و تره بار پر رنگ تر شده چرا که استقبال مردمی برای تهیه مایحتاج روزمره از این میادین بیشتر شده است، به همین دلیل شهرداری تهران و شورای شهر برای توسعه این مراکز در مناطق مختلف پایتخت اقدام کرده است.»
وی ادامه داد:« طبق محاسباتی که در شورای شهر تهران انجام شد بین 40 تا45 درصد از سطح عمومی محصولات در میدان میوه و تره بار عرضه می شود و قیمت ها از خرده فروشی های سطح شهر ارزان تر است، سازمان میادین میوه و تره بار شهرداری تهران بزرگترین میدان خرید و فروش میوه را دارد که در دل خود تنها 2 هزار غرفه دارد که در این محیط محصولات کشاورزی از کشاورزان سر تا سر ایران خریداری می شود و به شکل خرده و عمده فروشی به فروش می رسد، به عبارتی این محیط مانند یک پایانه میوه است.»
خزانه دار شورای شهر تهران در پاسخ به سوال خبرنگار پرسون در باره اینکه اساس راه اندازی سازمان میوه و تره بار شهرداری تهران کوتاه کردن دست دلالان است و یکی از برنامه ها این بود که غرفه ها به کشاورزان اجاره داده شود تا آنها به شکل مستقیم محصولات تولیدیشان را در اختیار مصرف کننده قرار دهند، اما این روزها شاهد این هستیم نه تنها سازمان میوه و تره باره غرفه ها را در اختیار کشاورزان قرار نمی دهد بلکه اجاره های صدها میلیونی از این محل دریافت می کند و به عبارتی محل درآمد زایی برای شهرداری تهران شده است؟ پاسخ داد:« طبق قانون سازمان میادین میوه و تره بار هیچ مسئولیتی در قبال معرفی تولید کنندگان ندارد و وزارت جهاد کشاورزی به عنوان یک عضو هیئت مدیره این سازمان مسئول معرفی کشاورزان برای شرکت در مزایده است و اینکه افرادی که غرفه های میوه و تره بار را اجاره می کنند اما کشاورز نیستند کاملا درست است و به عبارتی تولید کننده واقعی نیستند، اما شناسایی این افراد تولید کننده برعهده وزارت جهاد کشاورزی است و اینکه عده ای از رانت برخوردار می شوند برکسی پوشیده نیست.»
بیشتر بخوانید:
نبود شفافیت مالی در سازمان میادین میوه و تره بار شهرداری
طراحی بازار و مزایده چه کاربردی در اقتصاد دارد؟
نگاه شهرداری از میادین درآمد زایی نیست
او گفت:« اگر فردی با معرفی نامه وزارت جهاد کشاورزی به سازمان میوه و تره بار مراجعه کند و در خواست شرکت در مزایده را دهد سازمان میوه و تره بار نمی تواند جلو حضور این فرد را بگیرد؛ اعضای شورای شهر تهران به شکل مدام با مسئولان وزارت جهاد کشاورزی جلساتی را برگزار می کنند و این آمادگی را دارند تا ساماندهی بهتری در خصوص افراد کشاورز برای معرفی به غرفه های میوه و تره بار انجام دهند، سازمان میادین میوه و تره بار شهرداری تهران از لحاظ قانونی نمی تواند افراد تولید کننده محصولات کشاورزی را خود تعیین صلاحیت کند.»
«رسولی» به موضوع قیمت گذاری غرفه ها نیز اشاره کرد، گفت:« در زمینه مزایده غرفه ها سازمان میوه و تره بار هیچ نقشی ندارد، بلکه توسط کارشناس دادگستری قیمت پایه تعیین می شود و افزایش قیمت توسط شرکت کنندگان صورت می گیرد، به عبارتی سازمان میوه و تره بار تنها نقشی که در این زمینه دارد ارائه مکان هایی برای خدمات رسانی به شهروندان است، املاکی که شهرداری تهران برای میادین میوه وتره بار قرار داده است ارزش مالی بسیار بیشتری از میزان درآمد آن دارد.»
عضو شورای شهر تهران تصریح کرد:« وجود رانت برای به دست آوردن غرفه های میادین میوه و تره بار بر کسی پوشیده نیست، اما اینکه شفافیت مالی در این سازمان وجود ندارد این طور نیست و گزارش های حسابرسی وجود دارد، حساب و کتاب های مالی در این سازمان وجود دارد و یک نفر از اعضای شورای شهر تهران در مراحل مختلف تصمیم گیری این سازمان حضور دارد.»
گزارش از: محمد خادمی