مسکن

رفتار معامله‌گران بازار مسکن پاییزی متفاوت از دو فصل اول سال شده است. داده‌های مهرماه فایل‌های فروش آپارتمان نشان می‌دهد دو گروه در بازار مسکن تهران دست‌ نگه داشته‌اند و مشغول «دیده‌بانی» شرایط بیرونی هستند. ماه گذشته «تورم پنهان» مسکن در تهران تقریبا صفر شد؛ درحالی‌که شهریور، ۵/ ۲درصد بود. بازار ملک خبرهای مثبت و خنثی درباره مذاکرات را تعقیب می‌کند.

اگرچه تعداد فایل‌های فروش در بازار مسکن شرق تهران به مراتب از جست‌وجوگران ملک بیشتر است و این طور به نظر می‌رسد که انتخاب‌های متعددی پیش روی متقاضیان خرید آپارتمان در این محدوده قرار دارد، اما بررسی فایل‌های موجود نزد واسطه‌ها حاکی از وجود نقاط ضعف در بسیاری از فایل‌های موجود است که سبب شده مالکان آنها برای مدت طولانی در صف انتظار فروش باقی بمانند.

دو برداشت متفاوت از قانون جهش تولید مسکن و عملکرد متولی مسکن در کلنگ‌زنی فاز اول اجرای طرح ساخت یک میلیون واحد مسکونی در یکی از استان‌های کشور، این سوال را ایجاد می‌کند که آیا متولی مسکن از قانون جهش تولید جلو زده است؟

سیاستگذار مسکن، «کلید آماده» برای تنظیم بازار اجاره را رها کرده و در سال دوم «التهاب اجاره‌بها» می‌خواهد خطای دوم را هم مرتکب شود. پارسال برای رشد اجاره‌بها «سقف» تعیین شد؛ اما به‌دلیل غفلت دولت از ریشه صعود اجاره‌بها و کوتاهی در به‌کارگیری ابزار اصلی مهار صعود -خطای اول- میانگین اجاره‌بهای خانه در تهران و سایر شهرها به ترتیب تا ۶/ ۱برابر و ۳/ ۱برابر «سقف کاغذی» جهش کرد. امسال نیز با تداوم رشد تند هزینه اجاره‌نشینی، سیاست «ساخت مسکن اجاره‌ای» تدارک دیده شده است.

زمان خرید خانه در تهران با فرض پس‌انداز یک‌سوم دریافتی فرد، حدود 84سال خواهد بود؛ این میزان انتظار برای خرید خانه‌ای ۸۰متری در منطقه۱۸ که متوسط قیمت هرمترمربع آن در مهرماه سال جاری 15میلیون و 300هزار تومان است. این در حالی است که متوسط قیمت هر مترمربع خانه در تهران طی شهریورماه امسال ۳۱میلیون و ۷۰۰هزار تومان بود که نسبت‌به ماه قبل ۲.۴درصد افزایش نشان می‌دهد.

سند جدید از تفاوت محسوس بین بازار مسکن ۱۴۰۰ با سه سال گذشته منتشر شد. نوعی از شاخص قیمت مسکن که «مستقل از اثر تغییر سن بنا و موقعیت منطقه‌ای املاک» محاسبه می‌شود، نشان می‌دهد طی نیمه اول امسال سرعت رشد بهای آپارتمان‌های تهران به اندازه حدود یک‌ششم نیم‌سال ۹۹ بوده است. این اتفاق به‌دلیل تغییر جهت انتظارات رخ داده است.

خریدهای ایرانی در بازار مسکن ترکیه، رکورد زد. داده‌های مرکز آمار اقتصادی ترکیه نشان می‌دهد ایرانی‌ها در سپتامبر ۲۰۲۱، بیش از یک‌هزار و ۳۰۰ خانه در این کشور خریداری کردند که حدود ۵/ ۲برابر میانگین حجم خرید ماهانه همین گروه طی ۵ سال گذشته بوده است. آیا این هیجان خرید با علم به «واقعیت اقتصادی ترکیه» شکل گرفته یا «حرکت توده‌وار» بوده است؟ نتایج تحقیقات حاکی است، افرادی که طی پنج سال اخیر در ترکیه خانه خریده‌اند چنانچه همین حالا آن را بفروشند و به دلار تبدیل کنند به‌دلیل سقوط سنگین ارزش لیر در مقابل دلار که بیشتر از سرعت رشد قیمت املاک ترکیه طی این دوره بوده است، بازنده می‌شوند.