گزارش و تحلیل

اسناد و گزارش‌های تازه دانشگاه «براون» نشان می‌دهد که ادامه جنگ‌های اسرائیل در خاورمیانه بدون حمایت مالی و تسلیحاتی گسترده آمریکا، از جمله کمک بیش از ۲۱ میلیارد دلاری از اکتبر ۲۰۲۳، ممکن نبوده است. تحلیلگران معتقدند حمایت همه‌جانبه آمریکا عامل اصلی تداوم حملات اسرائیل در غزه و سایر مناطق بوده است.

دنیل بایمن، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه جرج‌تاون و مدیر برنامه تروریسم و تهدیدهای نامتقارن در CSIS، در یادداشتی به مناسبت دومین سالگرد عملیات طوفان الاقصی نوشت: اسرائیل پس از حملات 7 اکتبر 2023 به جای بازاندیشی، سیاست‌های خود را بر پایه واکنش‌های تلافی‌جویانه و انتقام‌جویانه بنا کرد که نه تنها امنیت پایدار نیاورد، بلکه دامنه جنگ و هزینه‌های انسانی را افزایش داد.

تقریباً هیچ‌کس کوچک‌ترین احتمالی را نمی‌داد که جنبش حماس و مردم غزه دو سال تمام در برابر حملات و جنایات اسرائیل در غزه و خارج آن چنین شجاعانه مقاومت کنند. تقریباً اغلب رهبران اصلی آن در داخل و خارج کشور ترور شدند و در این ۷۳۰روز در محاصره دائم و کامل قرار داشتند و تمامی پیشنهادهای قبلی را با عنوان تسلیم یا صلح رد کردند.

علیرضا مجیدی، کارشناس مسائل غرب آسیا، در تحلیلی از احتمال انعقاد توافق‌نامه امنیتی میان سوریه و رژیم صهیونیستی، ابعاد چندگانه این توافق را بررسی کرده و آن را زمینه‌ساز تثبیت نفوذ اسرائیل در جنوب سوریه و حتی بازگشت روسیه به معادلات منطقه دانست.

معاون هماهنگ‌کننده ویژه سازمان ملل می گوید که شهرک‌های صهیونیستی هیچ مشروعیت حقوقی ندارند و به شکل نظام‌مند، اراضی فلسطین را کاهش داده و اشغال غیرقانونی اسرائیل را عمیق‌تر می‌سازند.

برخی چهره‌های سیاسی و اصلاح‌طلب پیشنهاد کرده‌اند که مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور جدید ایران، در سفر احتمالی به نیویورک با هماهنگی کامل و اختیارات ویژه از رهبری، مستقیماً با رئیس‌جمهور آمریکا دیدار و گفت‌وگو کند؛ پیشنهادی که به گفته غلامحسین کرباسچی می‌تواند نقطه عطفی در مسیر دیپلماسی کشور باشد.

با وجود نگرانی‌ها درباره فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌های سازمان ملل، کارشناسان معتقدند ایران همچنان می‌تواند نفت خود را با استفاده از واسطه‌ها و پرداخت‌های ثالث به فروش برساند. اختلافات تجاری آمریکا با هند و چین نیز مانع از اجماع جهانی علیه ایران شده و بازار نفت ایران به‌ویژه در چین همچنان جایگاه خود را حفظ کرده است.

دکتر محمدحسین محمدی، تحلیلگر اقتصاد سیاسی بین‌الملل، معتقد است مرز ایران و پاکستان نه فقط خط تقسیم جغرافیایی، بلکه سکوی پنهانی برای میلیاردها دلار تجارت غیررسمی است؛ مسیری که می‌تواند امنیت غذایی ایران را تضمین کند، انرژی پاکستان را تأمین کند و با تهاتر و مدیریت بازرگانان خبره، اقتصاد دو کشور را متحول سازد—به شرط آنکه دولت‌ها و فعالان اقتصادی شجاعت نگاه به واقعیت‌های میدانی را داشته باشند.

نوار غزه در محاصره شدید و بحران گرسنگی قرار دارد؛ بیش از دو میلیون نفر در سایه بمباران‌ها و انسداد کمک‌های بشردوستانه، از حق بنیادین خود بر دسترسی به غذای کافی و سالم محروم شده‌اند. حقوقدان مجید قاسم کردی این شرایط را نقض آشکار حقوق بشر و جنایت جنگی می‌داند و بر ضرورت واکنش فوری و قاطع جامعه بین‌المللی تأکید می‌کند.

در آستانه تلاش دولت لبنان برای خلع سلاح حزب‌الله، مرتضی نجفی قدسی در یادداشتی هشدار می‌دهد که این اقدام، اجرای نقشه آمریکا و اسرائیل برای بی‌دفاع کردن لبنان است؛ نقشه‌ای که به باور او مقدمه اشغال کامل این کشور در چارچوب طرح «نیل تا فرات» خواهد بود.

تنش‌ها بین ایران و اسرائیل پس از جنگ ۱۲ روزه که از امروز مستقیم‌ترین و مخرب‌ترین رویارویی بوده، همچنان بالاست.

با وجود حضور بیش از ۸ میلیون ایرانی مهاجر در قلب نهادهای علمی، اقتصادی و فرهنگی جهان، کمتر از ۵٪ این ظرفیت در پروژه‌های ملی به‌کار گرفته شده است. دکتر مرتضی مومیوند دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی و پژوهشگر علوم انسانی، خواستار ایجاد نهادی مستقل برای پیوند دوباره با این جامعه عظیم ایرانیان جهان شد.

در این یادداشت نگاهی مقایسه‌ای میان ایران و پاکستان در مسیر کاهش تورم و درس‌هایی که ایران می‌تواند از تجربه پاکستان بگیرد، خواهیم داشت. برای درک بهتر از آنچه برای نیل به کنترل تورم در دو کشور  ایران و پاکستان انجام شده مقایسه سیاست‌های مهار تورم در این دو کشور در ابعاد موضوعی مختلف می تواند سودمند باشد

در شرایط فعلی که پاکستان با بحران تأمین سوخت‌های استراتژیک مواجه است، می‌توان با تعریف چارچوبی شفاف، منظم و قابل پیگیری، نقش ایران را در کمک به تأمین نیازهای فوری این کشور فعال کرد.

هم‌زمان با مذاکرات حساس با امریکا، وزیر ارشاد به هنگ‌کنگ رفت تا در یک اجلاس فرهنگی آسیایی شرکت کند؛ یک اقدام درست در زمان درست. ایران به شرق و همگرایی آسیایی باور دارد و این مسیر جایگزین یا ابزار فشار نیست؛ خودش یک راه است.»

در نگاه بسیار خوش‌بینانه و شاید خیال‌پردازانه موفقیت مذاکرات به سرمایه‌گذاری هزار میلیارد دلاری در ایران و حتی بازگشایی سفارت آمریکا خواهد انجامید هر چند نویسندۀ این سطور هر دو را عجالتا دور از دسترس می‌داند

اینک در آستانه دور دوم مذاکرات که شنبه ۳۰ فروردین به جریان خواهد افتاد، افکار عمومی منتظر است تا نتیجه نهایی به نفع اقتصاد ایران، کنترل تورم و افزایش اعتبار واحد پولی کشور در جهان رقم بخورد؛ هرچند طرف مقابل اذعان دارد که تمرکز بر مدار مسائل هسته‌ای ایران استوار است.

ادعای بی مبنای اردوغان در قلمرو معنوی خواندن تبریز، توهین به شعور تاریخی یک ملت است، ملتی که نه‌ فقط حافظ خاک، که حافظ روح، فرهنگ و هویت خویش بوده و هست. اردوغان اگر تاریخ را با چشمانی باز مطالعه می‌کرد، درمی‌یافت که تبریز را نه با شعار، بلکه با ایمان و خون و غیرت مردانی چون ستارخان و باقرخان می‌توان شناخت، مردانی که سینه‌ سپر کردند تا این خاک پای بر جا بماند.

تحلیلگران معتقدند که تهدید اصلی برای آمریکا چین است، نه ایران. ایران با توجه به تاریخ مداخلات غرب، به‌ویژه کودتای ۱۹۵۳، به سیاست‌های واقع‌بینانه و عمل‌گرایانه در برابر اسرائیل و برنامه هسته‌ای نیاز دارد. دستیابی به توافق هسته‌ای پایدار، با کاهش تحریم‌ها و تقویت امنیت منطقه‌ای، می‌تواند روابط ایران و غرب را بهبود بخشد و به امنیت بین‌المللی کمک کند.

حملات مکرر رژیم صهیونیستی به مناطق غیرنظامی در لبنان، که در پی شکست‌های نظامی رخ می‌دهد، منجر به کشته شدن بیش از ۲۰۰ کودک و آسیب‌دیدگی ۱۴ هزار تن دیگر شده است. این بمباران‌ها نه تنها جان انسان‌ها را تهدید می‌کند، بلکه به بی‌خانمانی و آسیب‌پذیری اجتماعی مردم این منطقه دامن می‌زند، در حالی که جامعه جهانی باید در برابر این نقض فاحش حقوق بشر واکنش نشان دهد.

آیا سازمان کنفرانس اسلامی با عضویت ۵۷ کشور، توان تأمین مایحتاج دو میلیون مردم بی پناه غزه را ندارد؟! پس فلسفه وجودی این سازمان برای چیست؟! مگر نه اینست که این سازمان برای دفاع از حرمت مسجدالاقصی تشکیل شده پس چرا به ملت فلسطین اینقدر بی توجهی می کنند؟!

متاسفانه در این سالها برخی از دولتها به پیروی از پروپاگانداهای رسانه‌های دشمن و بعضا رسانه های داخلی براحتی و با وقاحت تمام، همهٔ ناکارآمدیهای خود را بحساب سیستم حاکمیت و «میدان» گذاشته‌اند. غافل از اینکه یگانه نیروهایی که باعث حفظ کشور تا زمان کنونی شده‌اند، همین نظام و رهبری و نیروهای عرصه میدان بوده‌اند.

بسیاری از تحلیلگران خارجی حمله رژیم صهیونیستی به ایران را «خجولانه، فانتزی و نمایشی» دانسته‌اند. جمهوری اسلامی نیز هر چند حق پاسخ به این تجاوز را برای خود محفوظ دانسته، اما شاید نیازی به پاسخگویی به این اقدام نمایشی نداشته باشد.

تقریباً تمامی جنایت های صهیونیست ها در غزه مشابه جنایتهای ۳۰ سال پیش صربهای جنایتکار در بوسنی و هرزگوین است.