اقتصاد کلان

آخرین روزهای سکانداری ترامپ در کاخ سفید در حال اتمام است، به طوری که تا چند هفته دیگر ترامپ باید قدرت را در اختیار حزب رقیبش قرار دهد، حزب رقیبی که 5 سال پیش در توافق برجام شرکت کرد و بعد از روی کار آمدن ترامپ از برجام خارج شد و این روزها با روی کار آمدن جو بایدن رئیس جمهور جدید خبرها حکایت از بازگشت مجدد امریکایی ها به برجام می کند، به نوعی کاهش تحریم ها در راه است.

اصلاح ساختار بودجه هنوز جای کار دارد و یک موضوع زمان‌بر است. بحث کاهش وابستگی بودجه عمومی کشور به نفت خام و میعانات گازی کاری نیست که یک شبه اتفاق بیفتد اما این دلیل نمی‌شود که با یک بیش برآورد در بودجه، کسری بودجه را نسبت به سال جاری بیش‌تر کنیم بلکه باید در کنار درآمدهای مالیاتی، درآمدهایی که قابل اتکا باشند را ایجاد کنیم تا بتوانیم مصارف بودجه عمومی را جبران کنیم.

در حالی‌که دولت در تمام این سال‌ها اذعان و ادعا داشته و مکرر تأکید دارد که به علت مسائلی مثل تحریم یا مشکلات انتقال بانکی باید منابع حاصل از فروش نفت را در بودجه پایین پیش‌بینی کند اما در بودجه ۱۴۰۰ شاهد افزایش 249 درصدی منابع درآمدی حاصل از فروش نفت در منابع بودجه عمومی کشور هستیم که توسط دولت پیش‌بینی شده است. از طرفی سهم مالیات از 40 درصد در بودجه سال 13۹9 به 30 درصد در بودجه ۱۴۰۰ تنزل پیدا کرده است یعنی به جای این‌که بودجه 1400 به منابع درآمد غیرنفتی وابسته شود و از نفت فاصله بگیرد، عکس آن اتفاق آفتاده است.

کل بودجه سال 1400، دو هزار و 4۰۰ هزار میلیارد تومان است که حدود ۹۰۰ هزار میلیارد تومان آن بودجه عمومی دولت است و یک هزار و ۵۰۰ هزار میلیارد تومان بودجه شرکت‌های دولتی است. اصلاح ساختار بودجه در دستور کار مجلس است و مجلس به دنبال این است که بودجه 1400 براساس 12 مؤلفه اصلاح ساختار بودجه شکل بگیرد. بحث درآمدهای پایدار، کاهش تأثیر درآمدهای نفتی در بودجه و مالیات برخی از این مؤلفه‎ها هستند.