به گزارش سایت خبری پُرسون، آزمایش Cholesterol آزمایشی است که به منظور غربالگری خطر ابتلا به بیماریهای قلبی انجام می‌شود. کلسترول ماده‌ای است که باید به اندازه طبیعی و لازم در بدن وجود داشته باشد. این ماده در حفظ غشای سلولی و ساخت هورمون‌ها نقش مهمی دارد. معمولا افزایش مقدار کلسترول علامت خاصی ندارد. کلسترول خون بالا منجر به ایجاد پلاک در شریان‌ها می‌شود؛ در نتیجه عوارضی نظیر تصلب شرایین، سختی عروق و در نهایت حمله قلبی به دنبال دارد. فاکتورهایی مانند رژیم غذایی حاوی چربی‌های اشباع، ورزش نکردن و بی‌تحرکی، چاقی مفرط، استعمال دخانیات، بیماریهای زمینه‌ای (فشار خون، دیابت و ...)، بیماریهای کلیوی، بیماریهای کبدی و کم‌کاری غده تیروئید (هیپوتیروئیدیسم) در افزایش میزان کلسترول خون تاثیر بسیار زیادی دارند. برای آگاهی از میزان نرمال Chol در آزمایش خون و موارد دیگر در اینباره، ادامه مطالب را دنبال نمایید.
Chol در آزمایش خون چیست؟
کلسترول یکی از فاکتورهای خونی است که در دو مدل خوب و بدن در خون وجود دارد. حدود ۷۵ درصد از کلسترولی که در بدن وجود دارد، توسط کبد تولید می‌شود و حدود ۲۵ درصد آن از طریق مواد غذایی وارد بدن می‌شود. اگرچه افزایش بیش از حد کلسترول (LDL) برای بدن مضر است و منجر به بیماریهای قلبی-عروقی می‌شود، اما در هر صورت وجود کلسترول در بدن برای حفظ سلامتی لازم و ضروری است. آنچه مهم است رعایت حد اعتدال میزان کلسترول خون است. آزمایش cholesterol با یک نمونه خون وریدی انجام می‌شود و با نام‌های Total Cholesterol یا Chol شناخته می‌شود. اگر نسخه آزمایش دارید و وقت کافی برای رفتن به آزمایشگاه را ندارید، کلیک کنید!
وبسایت CDC در ارتباط با بهترین زمان برای انجام آزماش کلسترول اینگونه بیان می‌کند:
بیشتر بزرگسالان سالم باید هر ۴ تا ۶ سال یکبار کلسترول خود را چک کنند.
برخی از افراد، مانند افرادی که بیماری قلبی یا دیابت دارند یا اینکه دارای سابقه خانوادگی کلسترول بالا هستند، نیاز به بررسی بیشتر کلسترول دارند.
کودکان و نوجوانان باید حداقل یک بار در سنین ۹ تا ۱۱ سالگی و دوباره بین ۱۷ تا ۲۱ سالگی کلسترول خود را چک کنند.
انواع کلسترول خون چیست؟
HDL شکل دیگری از کلسترول خون است که در اصطلاح تخصصی‌تر با عنوان لیپوپروتئین پرچگال (چگالی بالا) شناخته می‌شود. این شکل از کلسترول خطر بیماری عروق کرونر قلب (CHD) را کم می‌کند. HDL در کبد و رودهها ساخته می‌شود. بیش از ۵۰ درصد آن پروتئین است و الباقی آن را کلسترول و تری گلسیرید تشکیل می‌دهد. این نوع کلسترول، کلسترول‌های LDL موجود در طول دیواره رگ‌ها را پیدا می‌کند، به آنها می‌چسبد و آنها را از جدار رگ‌ها پاک می‌کند و از باریک شدن و انسداد رگ‌ها جلوگیری می‌کند. به همین جهت به کلسترول خوب معروف است.
شاید جالب باشد که بدانید این نوع از کلسترول در بدن خانم‌ها بیشتر از آقایان است و در بدن ورزشکاران نیز بیشتر از افراد غیر ورزشکار یافت می‌شود.
LDL یکی از فاکتورهای خونی است که در آزمایش cholesterol مورد بررسی قرار می‌گیرد. منظور از LDL لیپوپروتئین با چگالی کم یا به تعبیر عامیانه‌تر کلسترول بدِ خون است. وقتی میزان LDL خون بالا باشد، به این معنی است که کلسترول بد در عروق خونی انباشته می‌شود و نتیجه این انباشتگی گرفتگی عروق و بیماریهای قلبی و سکته قلبی خواهد بود، زیرا LDL یا همان کلسترول بد خون، در دیواره سرخرگها رسوب می‌کند و سلامت سرخرگها را به خطر می‌اندازد و افزایش آن می‌تواند موجب بروز علائم سکته قلبی شود.
انواع کلسترول خون چیست
اگر قرار است فقط آزمایش cholesterol انجام دهید، نیاز به رعایت شرایط خاصی نیست؛ اما چنانچه این آزمایش را با دیگر آزمایش‌های مربوط به چربی خون انجام می‌دهید، باید بین ۸ تا ۱۲ ساعت ناشتا باشید. در طی ساعات ناشتایی فقط آشامیدن آب مجاز است. همچنین ۲۴ ساعت قبل از آزمایش، نوشیدنی الکلی استفاده نکنید. اگر نسخه دارید و می‌خواهید آزمایش خود را در منزل انجام دهید، کلیک کنید!
میزان نرمال LDL در آزمایش خون:
مقدار ایده‌آل LDL: کمتر از ۱۰۰ mg/dL
نزدیک به ایده‌آل : ۱۰۰ تا ۱۲۹ mg/dL
مرز رسیدن به حد بالا : ۱۳۰ تا ۱۵۹ mg/dL
مقدار بالا: ۱۶۰ تا ۱۸۹ mg/dL
مقدار بسیار بالای : mg/dL ۱۹۰ و بالاتر
سطح نرمال HDL خون شما باید در حد مقادیر زیر باشد:
HDL پایین: کمتر از ۴۰ mg/dL (همچنین مطالعه کنید: پایین بودن hdl در آزمایش خون نشانه چیست؟)
HDL بالا: ۶۰ mg/dL یا بیشتر
میزان نرمال Total Cholesterol در آزمایش خون:
Total cholesterol زیر mg/dL ۲۰۰: مطلوب
Total cholesterol بین ۲۰۰ - ۲۳۹ mg/dL: به نسبت بالا
Total cholesterol بالای ۲۳۹ mg/dL: بسیار بالا و در مرز خطر!
آگاهی از علائم اختصاری آزمایش خون می‌تواند در تفسیر آزمایش کلسترول کاربردی باشد.
دلایل کاهش کلسترول در آزمایش خون
سطح بالای کلسترول خون، خطر ابتلا به بیماری قلبی عروقی را افزایش می دهد. کلسترول پایین معمولا بهتر است اما در موارد نادر، داشتن سطح بسیار پایین لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL یا کلسترول بد یا کلسترول تام بسیار پایین) با برخی مشکلات سلامتی همراه است. اگر مقدار Cholestrol در آزمایش شما پایین است و می‌خواهید تفسیر آن را توسط پزشک به صورت آنلاین بدانید، کلیک کنید!
دلایل احتمالی کلسترول پایین عبارت‌اند از:
داروهای استاتین (Statin drugs)
پرکاری تیروئید یا غده تیروئید بیش‌فعال
نارسایی غدد فوق کلیوی
بیماری کبد
بدجذبی (جذب نابهنجار مواد خوراکی در دستگاه گوارشی) مانند بیماری سلیاک
سوءتغذیه
بیماری آبتالیپوپروتئینمی (abetalipoproteinemia): یک بیماری ژنتیکی که باعث کاهش کلسترول پایین‌تر از ۵۰ میلی‌گرم در دسی لیتر می‌شود. این بیماری بیشتر در یهودیان مشاهده می‌شود.
کمبود منگنز
سندرم مارفان (Marfan syndrome)
سرطان خون و سایر بیماریهای خون‌شناسی
دلایل کاهش کلسترول خون
دلایل Cholesterol بالا چیست؟
در بالا رفتن کلسترول خون عوامل مختلفی دخیل هستند و به طور کلی تعدادی از این عوامل نظیر کم تحرکی، رژیم غذایی نامناسب و چاقی را می‌توان کنترل و مدیریت کرد، اما تعدادی نیز مثل خصوصیات ژنتیکی خارج از کنترل ما هستند. البته اگر تنها آزمایش کلسترول داده‌اید و سایر فاکتورها را بررسی نکرده‌اید، بهتر است تا ابتدا آزمایش چکاپ کامل را انجام دهید تا سایر فاکتورها نیز مورد بررسی قرار گیرند. علاوه‌بر موارد ذکر شده، چندین بیماری نیز باعث بالا رفتن سطح کلسترول خون می‌شوند، از جمله:
* بیماریهای مزمن کلیوی
* دیابت
* ایدز
* کم کاری تیروئید
* لوپوس
گاهی سطح کلسترول خون ممکن است تحت تاثیر داروها نیز قرار بگیرد. به عنوان مثال: داروهایی که برای بیماریهای زیر مصرف می‌شوند می‌توانند بر سطح کلسترول تاثیر داشته باشند:
* آکنه
* سرطان
* فشار خون
* ایدز
* آریتمی قلب
* پیوند عضو
علائم کلسترول بالا
کلسترول بالا هیچ‌گونه علائمی ندارد و آزمایش خون تنها راه تشخیص کلسترول بالاست.
راه‌های پیشگیری از کلسترول بالا
به وجود آمدن تغییراتی در سبک زندگی هم به پایین آمدن سطح کلسترول و هم در پیشگیری از آن موثر است. این تغییرات شامل موارد زیر است:
* برخوردار بودن از رژیم غذایی سالم و کم نمک با تاکید بر مصرف میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل
* محدود کردن مصرف چربی‌های حیوانی و استفاده بیشتر از چربی‌های سالم
* ترک سیگار
* ورزش روزانه حداقل به مدت ۳۰ دقیقه در بیشتر روزهای هفته
* پرهیز از مصرف مشروبات الکلی
* کنترل و مدیریت سطح استرس
راه‌های پیشگیری از کلسترول بالا
آیا کلسترول بالا درمان دارد؟
در گام نخست جهت درمان کلسترول بالا باید تغییراتی در سبک زندگی مانند تغذیه مناسب و ورزش روزانه ایجاد شود. اما اگر علی‌رغم اصلاح سبک زندگی، کلسترول خون همچنان بالا باشد، داروهای کاهش دهنده کلسترول خون تجویز می‌شوند. از داروهای کاهنده سطح کلسترول می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
استاتین‌ها: این دسته از داروها روند تولید کلسترول در کبد را متوقف می‌کنند و این اثر مهاری باعث می‌شود که کبد کلسترول بیشتری از خون بردارد.
داروهای مهار کننده جذب کلسترول: کلسترول غذایی از طریق روده کوچک جذب شده و به جریان خون راه پیدا می‌کند. داروهای این گروه با اثر بر روده و کاهش جذب کلسترول غذایی میزان کلسترول خون را کاهش می‌دهند.
بمپدوئیک اسید (Bempedoic acid): یکی از داروهای جدید برای کاهش سطح کلسترول خون است که عملکردی مشابه به استاتین‌ها دارد با این تفاوت که اثرات جانبی آن مانند دردهای عضلانی کمتر است.
رزین‌های اتصال به اسید صفراوی: کبد از کلسترول برای ساختن اسیدهای صفراوی استفاده می‌کند. داروهای این گروه با اتصال به اسیدهای صفراوی باعث تحریک کبد برای تولید اسیدهای صفراوی می‌شوند و این فرایند به سهم خود کلسترول خون را کاهش می‌دهد.
برای انجام تست کلسترول، باید با چه پزشکی مشورت کرد؟
در مواردی با مراجعه به پزشک عمومی و داشتن برخی علائم، ممکن است پزشک برای شما آزمایش کلسترول را تجویز کند. همچنین اگر می‌خواهید برای تجویز آزمایش کلسترول به متخصص مراجعه کنید یا بعد از انجام تست بخواهید نتایج آزمایش خود را به پزشک نشان دهید، متخصص داخلی در این زمینه می‌تواند به شما کمک کند.
چه افرادی نیاز به آزمایش کلسترول دارند؟
افرادی که سن آنها بالای ۲۰ سال است، باید تست کلسترول را هر ۵ سال یکبار انجام دهند. کودکان هر ۱۰ سال یکبار و افراد مسن به صورت سالانه باید این تست را انجام دهند. اما اگر بیماریهای مرتبط با افزایش چربی خون داشته باشید، باید به صورت منظم هر ۳ ماه یکبار آزمایش کلسترول انجام دهید. اگر سالم هم هستید و بیماری ندارید، باید این تست را به صورت منظم انجام دهید. در نظر داشته باشید که یک بیماری حاد، حمله قلبی یا استرس شدید می‌تواند روی میزان کلسترول موجود در خون تاثیر بگذارد. اگر اضافه وزن، دیابت، سابقه کلسترول بالا در خانواده را دارید یا تحرک ندارید، انجام تست کلسترول برای شما لازم است؛ چون این عوامل باعث افزایش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی می‌شود.
خطرات احتمالی آزمایش کلسترول
خطرات مربوط به گرفتن خون برای آزمایش کلسترول بسیار کم است. ممکن است بعداز اینکه خون شما گرفته شد کمی احساس ضعف کنید و همچنین در ناحیه نمونه‌گیری، کمی درد و سوزش را تجربه کنید. خطر عفونت در این ناحیه بسیار ناچیز است
تست‌های مرتبط با آزمایش Cholesterol
در هر آزمایش cholesterol بنابر درخواست و دستور پزشک آزمایش LDL ( کلسترول بد)، آزمایش HDL ( کلسترول خوب)، TG ( تری گلیسیرید) و VLDL (نوعی کلسترول بد) تجویز می‌شود. به همین دلیل ناشتا بودن در حدود ۹ تا ۱۲ ساعت قبل از آزمایش خون الزامی است. به یاد داشته باشید که سطح کلسترول خون نباید در دوران بیماری اندازه‌گیری شود.
در سایت Web MD درباره این آزمایش، چگونگی بررسی و پیشبرد نتایج آن، اینطور می‌خوانید:
پس از بررسی آزمایش خون، پزشک سایر فاکتورهای خطر را که ممکن است تهدیدی برای سلامت قلب باشد را بررسی می‌کند. از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
سابقه خانوادگی
سن
وزن
نژاد
جنسیت
رژیم غذایی
ابتلا به فشار خون
میزان فعالیت ورزشی
وضعیت سیگار کشیدن
سابقه دیابت
پزشک به منظور کاهش خطر با انجام اقداماتی مانند تغییر در سطح فعالیت و رژیم غذایی و همچنین استفاده از دارو سعی می‌کند تا سطح کلسترول را کنترل نماید.
تاثیر رژیم غذایی در کنترل کلسترول خون
اگر بعد از آزمایش Cholesterol متوجه میزان نامتعادل کلسترول خون خود شده‌اید، لازم است در رژیم غذایی خود تغییرات عمده و اساسی داشته باشید. فراموش نکنید که در هر سن و سالی و در هر وضعیت و شرایطی، غذایی که می‌خورید به شدت می‌تواند سلامتی شما را تحت تاثیر قرار دهد؛ به عبارت ساده‌تر غذایی که می‌خورید، در واقع داروی شماست. بنابراین از ترکیبات مفید و از روش‌های پخت سالم استفاده کنید. به طور کلی تمام گیاهان مانند سبزیجات، حبوبات و غلات فاقد کلسترول هستند؛ اما در بین آنها موادی مانند جو، کدو، شوید و سیر اثر ضد کلسترول بسیار قوی‌تری دارند. توصیه می‌کنیم از یک رژیم غذایی سالم پیروی کنید تا سالم بمانید.
منبع: هومکا
