سید رضا علوی پژوهشگر دکتری حقوق عمومی و مدرس دانشکده حقوق:

لازمه وفاق ملی در دولت پزشکیان چیست؟

وفاق ملی، اصل اختلاف در میان مردم را می پذیرد و وجود اصل اختلاف را مستلزم قبول وفاق در جامعه می داند و نگاه مستقیم به سردمداران و زورمندان جامعه ندارد.
تصویر لازمه وفاق ملی در دولت پزشکیان چیست؟

به گزارش سایت خبری پرسون، سیدرضاعلوی پژوهشگر دکتری حقوق عمومی و مدرس دانشکده حقوق و فعال ستادی دکتر پزشکیان در یادداشتی نوشت: با روی کار آمدن دولت چهاردهم که ریاست محترم جمهور شعار آن را <وفاق ملی> اعلام فرمودند بارقه ای از امید در اذهان و قلوب عده ای از مردم که اعتماد خویش را به دولت ها فارق از دسته بندی های سیاسی و جناحی از دست داده بودند ایجاد شد؛ امید است عملکرد توسعه طلبانه دولت برخواسته از اراده مردمان منتقد در کنار همکاری سایر نهادهای حاکمیت موجب تقویت سرمایه اجتماعی ملّت گردیده و نهایتا منجر به حفظ پایگاه مردمی حاکمیت و ایجاد انگیزه و اعتماد متقابل میان صاحبان حق رای که عدم رضایت خویش را با قهر از صندوق های رای اعلام نمودند، گردد.

در عین حال باید متذکر این مهم بود که اگر دولت در کسب رضایت مردم ناموفق ظاهر شود اینبار مستقیما مشروعیت حاکمیت در تیررس خواهد بود و این امر خطر و تهدید بزرگی برای حکومت مردم است.

اما در این بین نکته ای که حائز اهمیت است:

_ آیا وفاق ملی به معنی تأمین رضایت جریان های سیاسی مختلف به هر قیمت است؟ جریان هایی که نتیجه عملکرد مجوع آن ها در نیم قرن گذشته وضعیت امروز ملّت است.

واقعیت این است که معنی <وفاق ملی> و روش های رسیدن به این اصل در ازمنه و امکنه گوناگون متفاوت است لذا باید متناسب با حقوق و خواست ملّت ها در برهه های مختلف روش ها مورد بازنگری قرار گیرد.

وفاق ملی به ماهو وفاق، زمانی محقق می گردد که تغییرات اساسی به نفع گرایش ملّت در سطح کلان صورت بپذیرد تا مردم فی نفسه وفاق را بین خود احساس نمایند و فارق از تمام اختلاف نظرها به دنبال یک هدف مشترک مقدس یعنی توسعه همه جانبه مرز بوم خویش باشند.

کلیت جامعه امروز ما از نا امیدی ، خستگی و گسستگی به ستوه آمده است و دنبال تشکیل دولتی است که در میان مردم پیوستگی ایجاد نموده و سرمایه اجتماعی ملت را افزایش دهد.

- اما این امر چگونه ممکن است؟

* آیا به طریق گزینش مدیران از میان چند صد نفر زنبیل به دست منتسبین جریان های مختلف که همواره قدرت در میان آنها در حال جابه جایی است؟

* آیا به کار گرفتن مدیران امتحان پس داده معلوم الحال از جریان های مختلف و انتصاب آنان در کنار یکدیگر مفید معنی وفاق ملی است؟

_ قبل از اینکه به سوالات فوق پاسخ تحلیلی ارائه شود گریزی به قضیه فتح مکه میزنیم که در آن روز پراهمیّت حضرت محمد (ص) فرمودند : «لا تَثْریبَ‏ عَلَیکمُ الْیوْمَ یغْفِرُ اللَّهُ لَکمْ وَ هُوَ أَرْحَمُ الرَّاحِمین‏» و بدین ترتیب خانه ابوسفیان را پناهگاه امن اعلام نمودند اما مگر غیر از این است که پناهندگان را از برخی از حقوق اعم از غنائم جنگی و مناصب حکومتی و... محروم نمودند.

در پاسخ به سوالات اخیر باید چنین اذعان نمود که چنین گزینش هایی نه تنها موجب بروز وفاق ملی نخواهد بود بلکه باعث ظهور مسئله مشروعیت با کاهش چشمگیر مشارکت خواهد گردید زیرا این افراد سابقاً در درون یک تیم متحد و همگن با روش ها و کارکردهای اجماعی خویش نتوانسته اند پاسخگوی نیازهای مردم و جامعه باشند و اکنون نیز به طریق اولی در درون یک تیم گسسته و غیر همگن ناتوان از دستیابی به موفقیت خواهند بود.

از طرفی وفاق ملی که در آیه شریفه «اعتصموا بحبل الله جمعیاً و لاتفرقوا» نیز بدان اشاره شده است خطابش به مردم می باشد نه مسئولان به عبارتی باید این عبارت غنی را در معنای (وحدت) و (یکپارچگی) ملت به کار برد نه توافق جریانات بر سر (قدرت). وفاق ملی، اصل اختلاف در میان مردم را می پذیرد و وجود اصل اختلاف را مستلزم قبول وفاق در جامعه می داند و نگاه مستقیم به سردمداران و زورمندان جامعه ندارد.

لذا وفاق ملی در حوزه کارآمدی دولت و شکل گیری یک هویت اجتماعی منجسم و واحد به عنوان ضرورت جامعه امروز ایران زمانی شکل می گیرد:

۱_ دولت از وزراء و مدیران عالی رتبه امتحان داده عبور کند.

۲_ فرصت را برای شایستگان و نخبگانی فراهم کند که تاکنون در حاشیه بوده اند.

۳_ به جوان سازی اعتقاد داشته باشد.

۴_ میان دانشگاه و دولت آشتی ایجاد کند.

۵_ به تخصص گرایی ایمان عملی داشته و آن را به هر امری ارجح شمارد.

منبع: پرسون

740395