ویژگی‌های عاطفی کودکان تیزهوش کدامند؟

به گزارش سایت خبری پرسون، کودکان تیزهوش نه تنها از نظرهوش و استعداد که در نحوه تجربه احساسات شان نیز متفاوتند.

کودکانی با ظرفیت بالای هوش یا به اصطلاح تیزهوش، خیلی سریع یک مطلب آموزشی را یاد می‌گیرند و با بهره هوشی بالایی که دارند، به نسبت همسالان خود در محیط‌های آموزشی می‌درخشند. با این حال، همه چیز برای شان ساده نیست. در واقع، اگرچه آن‌ها ممکن است سریعتر از همسالان خود پیشرفت کنند، اما اغلب برای مدیریت احساسات و مقابله با موقعیت‌های اجتماعی خاص نیاز به حمایت دارند.

علاوه بر این، پیچیدگی رشد آن‌ها نه تنها در عقل شان، بلکه در زمینه عواطف شان نیز قابل مشاهده است. به عنوان مثال، آن‌ها اغلب در موقعیت‌هایی اجتماعی آمادگی لازم را برای مدیریت عواطف شان ندارند.

در واقع، احساسات و عواطف آن‌ها از دیگران در یک جمع کمتر یا بیشتر نیست، بلکه این شدت و عمق احساسات شان است که متمایزشان می‌کند. احساسات این کودکان بسیار صریح تر، نافذتر، شدیدتر و پیچیده‌تر از دیگران است.

بچه‌های با استعداد

همه بچه‌های با استعداد و باهوش همه مثل هم نیستند. هر یک از آن‌ها ویژگی‌های خاص خود را دارند که آن‌ها را خاص و متمایز می‌کند. با این حال، مطالعات انجام شده در این زمینه نشان می‌دهد که برخی ویژگی‌ها درآن‌ها مشترک است.

در اینجا به برخی از این ویژگی‌ها برگرفته از پژوهش‌های کلارک (۲۰۰۸) اشاره می‌کنیم:

ویژگی‌های شناختی

- تفکر انتزاعی بالا

- علاقه به حل مسئله
- عادات زیاد خواندن
- دایره لغات گسترده
- کنجکاوی فکری
- تفکر انتقادی، شک و انتقاد از خود
- رفتار هدفمند
- توانایی مطالعه مستقل
- تنوع علایق و توانایی‌ها

ویژگی‌های خلاقانه

- خلاقیت و قدرت نوآوری بالا
- حس شوخ طبعی خوب
- قوه تخیل خوب
- انعطاف پذیری
- بی توجهی به هنجار‌های اجتماعی
- تعهد به کار خود انتخابی
- پاسخگویی بالا به تاثیراتی که از محیط بیرون می‌گیرد

ویژگی‌های عاطفی

- شدت احساسی غیرمعمول
- حساسیت یا همدلی نسبت به احساسات دیگران
- توقعات بالا از خود و دیگران
- خودآگاهی بیشتر
- نیاز به حمایت عاطفی
- نیاز به انسجام بین ارزش‌های انتزاعی و اعمال شخصی
- سطوح پیشرفته قضاوت اخلاقی
- آرمان گرایی و احساس عدالت

ویژگی‌های رفتاری

- خودانگیختگی
- اشتیاق
- روی علایق خود متمرکز شدند
- فوق العاده پر انرژی
- به خواب یا استراحت کمی نیاز دارید
- مدام سوال بپرسید
- کنجکاوی سیری ناپذیر
- تکانشی، مضطرب و پر انرژی
- سطوح بالای سرخوردگی
- خلق و خوی فرار، به ویژه از نظر درک شکست

اکنون که با توجه به ویژگی‌های ذکر شده در فوق ویژگی‌های مشخص یک کودک با استعداد را شناختیم، دقیق‌تر بر ابعاد عاطفی شان تمرکز می‌کنیم.

بُعد عاطفی کودکان تیزهوش

بسیاری از مردم این طور فکر می‌کنند که کودکان با استعداد، درونگرا‌های کوچکی هستند که بیشتر دوست دارند تنها باشند؛ یا اینکه بر این باورند که بچه‌های باهوش نسبتاً عصبی و نامهربانند.

بهتراست بدانید که این کلیشه‌های فکری اغلب نادرستند. مطالعات نشان می‌دهند این پیش داوری‌ها در مورد کودکان بااستعداد در بستر جامعه تداوم می‌یابند و به این تفکر عمومی که بچه‌های بااستعداد در ارتباطات اجتماعی شان مشکل دارند، دامن می‌زنند.

کودکان تیزهوش نه گوشه گیرند و نه در برقراری ارتباط با دیگران مشکل دارند؛ آن‌ها آن طور که عوام باور دارند نه مضطربند، نه افسرده و نه تمایلی به خودکشی دارند. در واقع، افراد با استعداد، کمتر مستعد افسردگی، اضطراب یا خودکشی اند (ریس و رنزولی، ۲۰۰۴؛ مارتین و همکاران، ۲۰۱۰؛ اکلوند و همکاران، ۲۰۱۵).

کودکان باهوش به اندازه کودکان عادی وظیفه شناسند و مهارت‌های اجتماعی را به خوبی هر فردی با توانایی‌های فکری متوسط کسب و اجرا می‌کنند (بادسون، ۲۰۱۶).

پرواضح است که همه کودکان تیزهوش در ابعاد عاطفی و اجتماعی خوب نیستند، درست به همان اندازه که همه افراد عادی، از نظر فکری، نمی‌دانند چگونه با احساسات خود کنار بیایند.

چیزی که می‌خواهیم در اینجا بر آن تأکید کنیم این است که همه کودکان با استعداد مشکلات عاطفی و اجتماعی را تجربه نمی‌کنند. تحقیقات درباره برخی از مشکلات عاطفی که کودکان با استعداد ممکن است داشته باشند، نشان می‌دهد که بسیاری از یافته‌ها قابل تعمیم نیستند و از فردی به فردی تغییر می‌کنند و همه کودکان با استعداد مثل هم نیستند.

کودکان با استعداد تمایل به کمال گرا بودن دارند و به شدت نگران این مسأله هستند.

تحقیقات چه چیزی را نشان می‌دهند؟

تحقیقات در مورد کودکان تیزهوش نتایج زیر را به همراه داشت:

-- کودکان تیزهوش از نظر عاطفی و فیزیولوژیکی به محیط خود حساسیت بالاتری نشان می‌دهند.

-- کودکان تیزهوش (۹ تا ۱۵ ساله) کمتر برای خودشان ارزش قائلند و بر همین اساس در برابر عدم تعادل عاطفی آسیب پذیرند. پسر‌ها بیشتر از دختر‌ها مشکلات رفتاری و عاطفی را تجربه می‌کنند.

-- کودکان تیزهوش بیشتر درون گرا هستند. علاوه بر این، با افزایش سن، سطح همدلی و مهارت‌های اجتماعی آن‌ها کاهش می‌یابد.

-- کودکان تیزهوش حالت‌های خلقی منفی بالاتری دارند. این کودکان نسبت به دانش آموزانی که کم استعدادترند، شادی و عواطف خود را کمتر بروز می‌دهند.

-- کودکان تیزهوش نگران نمرات شان در مدرسه اند. از آنجا که کمال گرا هستند، این نگرانی را در سطوح دیگری نیز تسری می‌دهند.

-- کودکان تیزهوش کمتر از بقیه کودکان به مراقبت جسمانی از خود توجه نشان می‌دهند.

همانطور که می‌بینید، هیچ قانون قطعی و صریحی وجود ندارد که بتوان آن را به همه کودکان با استعداد تعمیم داد. برخی از تحقیقات نتایجی را ارائه می‌دهند که با فرضیه آسیب پذیری بیشتر در برابر اختلالات اضطرابی و خلقی سازگار است. از سوی دیگر، تحقیقاتی دیگر داده‌هایی ارائه می‌دهند که این فرضیه را رد می‌کنند.

بنابراین، این مطالعات به ما اجازه می‌دهد تا تأیید کنیم که کودکان تیزهوش ممکن است مشکلات عاطفی را تجربه کنند یا نکنند، درست مانند کودکان غیر تیزهوش. در واقع، همیشه باید به خاطر داشت که همه یکسان نیستند. به عنوان مثال، همه ما در برخی از ویژگی‌های عاطفی قوی‌تر از دیگران هستیم.

منبع: خبرفوری