آنچه باید از پنج محله کن بدانید؛ از میونده تا اسمالون

به گزارش سایت خبری پرسون، در گذشته بافت گسترده‌تری جزو اقلیم کن محسوب می‌شد که محله‌های کنونی کوهسار، شهران، شهرزیبا، آریاشهر یا صادقیه و روستای حسن‌آباد و دهکده المپیک و... از جمله آنها بودند.

کن تا پیش از اینکه یکی از ۲۹ محله منطقه ۵ باشد، نخستین بخش تهران در ولایت ری محسوب می‌شد و حسین کریمان در کتاب «قصران، نام قدیم تهران» آن را با ۳۰ پارچه‌ آبادی ذکر کرده بود. از این نظر می‌توان گفت کن علاوه بر قدمت تاریخی، مرکزیتی مهم برای روستاهای غرب تهران نیز محسوب می‌شد.

امروز هرچند کن را در شمار یکی از محله‌های تهران برمی‌شمارند، اما همین محله همچنان تقسیم‌بندی‌های کوچک‌تری دارد و بافت همین محله‌های کوچک جالب و قابل توجه است به‌طوری که اگر میان همین محله‌های کوچک دیوار کشیده شود، ساکنان آن از همه امکانات مورد نیاز از جمله مسجد، حسینیه، حمام عمومی، نانوایی، فروشگاه و... برخوردارند.

در محله دارقاضی یا به لهجه کنی درقاضی که ظاهراً قاضی‌القضات کن در آن زندگی می‌کرده، بزرگ‌ترین حسینیه و مسجد کن قرار دارد که همیشه سرشناس‌ترین روحانی کن در آن نماز می‌خوانده است. حاج آقا بزرگی و الله‌داد از جمله طوایف مشهور ساکن این محله هستند و وجود یک امامزاده که حیاط آن مدفن جمع زیادی از شهدای محله کن است، یک حمام قدیمی و باغ‌ها بزرگ از جمله ویژگی‌های آن محسوب می‌شوند.

محله میانده یا میونده در قسمت شرقی محله دارقاضی قرار دارد و به دلیل آنکه در جغرافیای قدیم کن، در «میان» روستا قرار داشته به آن میون‌ده یا میونده هم می‌گفتند. طایفه‌های فتاحی، حاجی حسنی، حاج باقری و علی عسگری از مشهورترین طوایف ساکن این محله کوچک هستند.

محله بالون که در قسمت جنوبی کن قرار دارد، به گواه اکتشافات باستانی، قدیمی‌ترین بخش کن محسوب می‌شود که در جریان ساخت بزرگراه شهید همت ۵۰ سکه نقره به ضرب انوشیروان عادل در این محله پیدا شد. متأسفانه امروز محله بالون محل سکونت مهاجران غیرقانونی شده و جمعیت زیادی از اتباع غیرمجاز در این محله ساکن شده‌اند. با این حال طایفه‌های علی عسگری، کاشانی و عباس هادی از جمله طوایف مشهور بالون هستند. وجود توتستان‌های بزرگ کن، امامزاده و چندین مسجد و یک حسینیه بزرگ از جمله شاخصه‌های مهم این محله هستند.

عمده طوایف ملاک کن اهل محله اسمالون که یکی از بزرگ‌ترین محله‌ها کن محسوب می‌شود، هستند. برخی از اهالی علت نامگذاری این محله را به دلیل مهاجرت گروهی از اسماعیلیه‌ها به کن می‌دانند که این نامگذاری بیشتر به یک افسانه و تاریخ‌سازی شبیه است، چراکه غالب ساکنان امروز کن شیعه دوازده‌امامی هستند. رحیمی، رجبی، محمدی و محمدخانی از جمله طوایف ساکن در این محله هستند. وجود زمین‌های وقفی بزرگ در این محله و البته چهره‌های سرشناس تاریخی چون ارباب خلیل و حاج محمدعلی محمدی از شاخصه‌های اسمالون محسوب می‌شوند. حمام و آب‌انبار تاریخی این محله نیز از جمله آثار تاریخی اسمالون محسوب می‌شوند.

محله سرآسیاب نیز از جمله محله‌های بزرگ کن محسوب می‌شود و علت نامگذاری آن به آسیابی برمی‌گردد که در گذشته‌های دور در این محل قرار داشته و بعدها محلی که نزدیک آسیاب بوده به سرآسیاب شهرت پیدا کرده است. طایفه‌های کارساز، درویش، علینقی و محبعلی از عمده ساکنان این محله بودند و جالب اینکه دو بخش حاشیه‌ای نیز در این محله به نام‌های میدان پشته و غریب‌آباد وجود داشت.

میدان پشته بخشی از بافت جغرافیایی چهارراه شیدا تا جاده سولقان را شامل می‌شد که طایفه بنگری و بعدها مهاجران ملایری شامل طایفه روستایی در این محل ساکن شدند. غریب‌آباد نیز شامل بخش غربی محله سرآسیاب می‌شد که از سردره تا سه‌راه مدرسه و چهارراه شیدا را تشکیل می‌داد و مردم قدیم کن به طعنه، آن را غریب‌آباد نامگذاری کرده بودند که محل نوکنی‌ها یا مهاجران کمتر از ۵۰ ساله به کن است.

مهاجران لر، ترک و... عمده طوایف ساکن در این بخش را شامل می‌شدند و با این حال امروز این بخش‌های حاشیه‌ای از کن به دلیل موقعیت جغرافیایی و وجود زمین‌های باز از توسعه شهری بیشتری برخوردار شده است.

منبع: همشهری آنلاین