تبخال از شایع‌ترین بیماری‌های ویروسی دهان است

به گزارش سایت خبری پرسون، دکتر عذرا محیطی گفت: ویروس تبخال یکی از شایعترین ویروس‌های دهان است که با سرایت از فرد دیگر وارد مخاط دهان و یا پوست اطراف آن شده و به صورت نهفته در بدن باقی می‌ماند، این ویروس وقتی فرد در معرض یک عامل محرک محیطی مثل تابش نور آفتاب، تروما، استرس و... قرار می‌گیرد، از حالت نهفتگی خارج شده و فعال می‌شود.

وی ادامه داد: پس از ابتلا به تبخال، زمانی که ضایعه تاولی شکل می‌گیرد، عفونی محسوب شده و هر گونه تماس فیزیکی با ناحیه پوستی، احتمال انتقال آن را به دیگران افزایش می‌دهد. از این رو مادری که مبتلا به ویروس تبخال می‌شود، در صورت بوسیدن نوزادش، این ویروس را به او منتقل خواهد کرد. زمانی که دوره تاولی تبخال تمام شده و به مرحله دَلمه بستن و زخم برسد، قدرت عفونت زایی ضایعه و انتقال ویروسی آن کمتر می‌شود.

دکتر محیطی با بیان اینکه طول دوره تبخال معمولا بین ۷ تا ۱۴ روز است، ادامه داد: معمولا شروع سن ابتلا به ویروس تبخال زیر پنج سالگی اتفاق می‌افتد و ممکن است به صورت تبخال نبوده و به شکل ضایعات داخل دهانی بروز کند. از این رو اکثر افراد اولین دوره ابتلا را به یاد نمی‌آورند، اما هر فرد بزرگسالی که تبخال می‌زند، قطعا در گذشته به این ویروس مبتلا شده است.

این متخصص بیماری‌های دهان تاکید کرد: در دوره ابتلا به تبخال نباید به دندانپزشکی مراجعه کرد و همین طور از بوسیدن و استفاده اشتراکی از لوازم شخصی که با دهان سر و کار دارد مثل قاشق، چنگال، لیوان و... باید خودداری کرد. با توجه به اینکه تبخال یک ضایعه ویروسی و عفونی است، استفاده از این وسایل باعث انتقال ویروس به فرد دیگر خواهد شد. به ویژه در مورد نوزادان که ایمنی ضعیف‌تری دارند، توجه به این موضوع و نداشتن تماس پوستی فرد یا مادر مبتلا با او ضرورت بیشتری دارد.

این پزشک در خصوص تفاوت بین آفت دهان و تبخال گفت: عامل آفت دهان ویروسی نیست و به علت اختلال در سیستم ایمنی و ضعیف شدن مخاط دهانی ایجاد می‌شود. آفت معمولا در داخل دهان و به صورت زخم‌های التهابی، مدور، سفیدرنگ و سطح آن صاف است. اما تبخال ویروسی، عفونی و قابل انتقال به فرد دیگر بوده و قرمز رنگ و به صورت برجسته است. تبخال گستردگی بیشتری دارد اما آفت دهان به صورت منفرد و با فاصله در دهان ایجاد می‌شود و دردناک است.

وی ادامه داد: معمولا بین ۱۰ تا ۲۰ سالگی فرد اولین شروع ابتلا به آفت دهان را تجربه می‌کند و در موارد خفیف بعد از دو هفته بهبود پیدا می کند. اما اگر آفت دهان در فردی بیش از شش بار در سال تکرار شود و گسترش و عمق ضایعات مخاطی آن زیاد بوده و فرد دچار درد زیادی باشد که حتی تکلم و بلع او را دچار مشکل کند، در این مواقع نیاز به مراجعه به پزشک و استفاده از درمان‌های استروییدی موضعی مثل پماد و یا تزریق داخل ضایعه خواهد داشت تا التهاب و طول دوره ضایعه کاهش یابد.

دکتر محیطی افزود: بر خلاف باور عامه استفاده از روش‌های رایج خانگی در درمان آفت دهان موثر نیست و باعث آسیب بیشتر به بافت مخاطی دهان می‌شود. به عنوان مثال استفاده از رب انار تاثیری بر روی ضایعه نداشته و چون ترش است باعث تحریک بیشتر شده و سلول‌های ناحیه آفت را از بین می‌برد. لذا اگرچه فرد با این اتفاق احساس تسکین درد می‌کند، اما در کاهش طول دوره تاثیری ندارد و در دوره بعدی همین آفت دوباره تکرار می‌شود.

این پزشک درباره درمان آفت ادامه داد: برای آفت‌هایی که کوچک بوده و خیلی وسیع نیستند می‌توان از آفت ژل‌های موجود برای تسکین آن کمک گرفت. آفت یک بیماری ارثی است و درمان قطعی ندارد و هر فردی که ژنتیک ابتلا به آن را داشته باشد، همیشه به آن مبتلا می‌شود. با این حال اگر بیش از شش بار در سال فرد را مبتلا کند، می‌توان با تجویز داروهای استروییدی تعداد ابتلا را ( بجز در مواقع استرس که خود عامل ایجاد آفت است ) به سالی یکبار با دوره کوتاهترکاهش داد. بیماران می‌توانند با مراجعه به متخصص بیماری‌های دهان، فک و صورت و یا کلینیک ویژه در دانشکده دندانپزشکی نسبت به دریافت درمان اقدام کنند.

منبع: ایسنا