به گزارش سایت خبری پرسون، لارا هولگیت، نماینده آمریکا در نزد سازمانهای بینالمللی در وین در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی که هماکنون در وین در حال برگزاری است، در بیانیهای درباره نظارت و راستیآزمایی آژانس در ایران گفت: «همان طور که در گزارش مدیرکل تشریح شده است، ایران به توسعه فعالیتهای هستهای خود فراتر از محدودیتهای برجام ادامه میدهد. به ویژه آن که ما تاکید کردهایم تولید اورانیوم غنیشده توسط ایران تا سطح ۶۰ درصد هیچ هدف باورپذیر صلحآمیزی ندارد.»
با وجود این که مقامات ایران ادعای غرب مبنی بر وجود اهداف نظامی در برنامه هستهای ایران را رد کرده و گفتهاند برنامه هستهای ایران علیرغم پیشرفتهای بیسابقه، صرفا اهداف صلحآمیز را دنبال میکند و تولید و بهکارگیری تسلیحات اتمی جایی در دکترین دفاعی آن ندارد، هولگیت با قرائت این بیانیه افزود: «امروزه، هیچ کشور دیگری در جهان از اورانیوم غنیشده تا سطح ۶۰ درصد برای اهدافی استفاده نمیکند که ایران ادعا میکند. ما باز هم از ایران میخواهیم به این فعالیت عمیقا نگرانکننده و مغایر با رفتار تمامی کشورهای جهان پایان دهد. استدلال ایران این است که دیگران به طور غیرعادلانهای با آن مخالفت میکنند و آن را هدف قرار دادهاند. واقعیت امر این است که ایران با عملکردش، توجهها را به خود جلب کرده است. ایران باید تحریکات هستهای خود را که خطراتی جدی در زمینه اشاعه تسلیحات اتمی در بر دارد، متوقف کند.»
در حالی که دولت آمریکا خود با دستاویز قرار دادن موضوعات غیرمرتبط با توافق هستهای، از جمله در پیش گرفتن رویکری مداخلهجویانه نسبت به امور داخلی ایران و ادعای حمایت نظامی ایران از جنگ روسیه در اوکراین-ادعایی که از سوی مقامات ایران و مسکو رد شده است- در چند ماه گذشته اعلام کرده است که احیای توافق هستهای(برجام) در دستور کار آن قرار ندارد، درباره احیای برجام مدعی شد: «ایران در سپتامبر گذشته با درخواست این که وظایف پادمانی به شکلی متفاوت با تمامی دیگر کشورهای عضو یک توافق جامع پادمانی انجام شود، روی امیدها به این بازگشت دوجانبه به اجرای برجام میتواند در آینده نزدیک رخ دهد، خط بطلان کشید. اگرچه، ما میدانیم که چنین خواستههایی غیرقابل قبول هستند. در هیچ کجای دنیا بازرسان آژانس مواد و فعالیتهای اعلامنشده هستهای و یافت شدن ذرات مواد هستهای در چند محل اعلامنشده را نادیده نمیگیرند.»
ادعای درخواست ایران در روند مذاکرات احیای توافق هستهای در وین در حالی مطرح میشود که بنابر اعلام سازمان انرژی اتمی، ایران همواره در حال گفتوگو و تعامل با آژانس بر سر اجرای توافق پادمانی بوده و به سوالات آن پاسخ داده است.
ایران تنها پس از اقدام ضد ایرانی آمریکا و تروئیکای اروپا(فرانسه، انگلیس و آلمان) در نشستهای پیشین شورای حکام و صدور قطعنامهای سرزنشی درباره همکاریهای ایران و آژانس، اعلام کرد که طی اقدامی تقابلی، حدود ۲۷ دوربین نظارتی آژانس را در چارچوب برجام، خاموش میکند.
کشورهای اروپایی و آمریکا هر زمان تصمیم به تشدید فضا گرفتند، جز پاسخی سختتر از سوی ایران دریافت نکردهاند. از جمله این پاسخها، تصمیم ایران برای غنیسازی ۶۰ درصد در فردو در واکنش به قطعنامه سه کشور اروپایی و آمریکا در آبان ماه ۱۴۰۱ بود.
بر اساس گزارش جدید آژانس، ایران اجازه داده است که تعدادی از دوربینهای جمعآوری شده بعد از صدور قطعنامه در آژانس دوباره نصب شوند.
شایان ذکر است، تقریبا یک سوم از دوربینهای جمعآوری شده در این مرحله دوباره نصب شدهاند نه همه آنها و صرفا بنا بر نظر ایران در سایت اصفهان، آن هم بدون اینکه آژانس به آنها دسترسی داشته باشد. این دوربینها آفلاین هستند و مموری کارت آنها نزد ایران به صورت پلمپ شده نگهداری میشود تا وقتی که برجام دوباره اجرا شود و در آن صورت اطلاعات آنها می تواند در اختیار آژانس قرار گیرد اما این اقدام ایران میتواند بخشی از آنچه مدیرکل آژانس اخیرا از آن به عنوان "خلاء اطلاعاتی" درباره فعالیتهای ایران نام میبرد را پر کند.
در ادامه بیانیه آمریکا در نشست شورای حکام آمده است: «از زمان گزارش پیشین مدیرکل، ایران نتوانسته است درباره ناهمخوانی مقدار مواد هستهای اعلام شده توسط آن در شکافت اورانیوم فلزی شفافسازی کند. توضیحات غلط فنی ایران، به کلی غیرقابل قبول هستند. ما ذیل دستور کار پادمانی، با جدیت به این موضوع و دگیر موضوعات باقیمانده پادمانی میپردازیم. در حال حاضر، تاکید میکنم که سطح همکاری ایران بسیار پایینتر از انتظارات مطرح شده توسط شورای حکام در ماه نوامبر است.»
هولگیت همچنین در این بیانیه با اشاره به بیانیه مشترک ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ماه مارس که در پی سفر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس به ایران منتشر شد، گفت: «ما از ایران میخواهیم در اجرای کامل اقدامات ذکر شده در بیانیه مشترک به طور کامل با آژانس همکاری کند، از جمله رویکردی که اطلاعات ضبط شده از تجهیزات نظارتی جدید و قبلی را در اختیار آژانس قرار دهد.»
بر اساس بیانیه مشترک ایران و آژانس در اسفند سال گذشته اعلام شد که "ایران به صورت داوطلبانه به آژانس اجازه میدهد تا چنانچه مقتضی باشد فعالیتهای راستی آزمایی و نظارت بیشتر را اجرا کند و روش اجرای آن طی یک نشست فنی میان دو طرف مورد توافق قرار خواهد گرفت.
این عبارت به این معنا نبوده و نیست که دوربینهای نظارتی آژانس به طور کامل در یک فاصله زمانی کوتاه بازگردانده شود یا بازرسیها بیشتر شود و دسترسیهایی فراپادمانی داده شود. همان طور که در بیانیه آمده است ایران "داوطلبانه" برای راستیآزمایی بیشتر مجوز صادر می کند، از این رو این برخورد و رفتار ایران نباید یک وظیفه و تکلیف برداشت شود.
منبع: الف