رویترز گزارش داد: مذاکرات ایران و آمریکا که قرار است تنها بر سر برنامه هستهای تهران باشد، در حالی آغاز میشود که پیشرفت در این روند میتواند بر کاهش تنشهای منطقه تاثیر بگذارد.
علی اصغر زرگر کارشناس روابط بین الملل در یادداشتی نوشت:
ایالات متحده در عین ابراز تمایل برای مذا کره، تحریم هایی جدید علیه ایران و شرکت های چینی مرتبط با تجارت نفت ایران وضع کرده است. این رفتار متناقض سال هاست که به بخشی از رویه ثابت واشینگتن تبدیل شده و البته اثر منفی آن در جلب اعتماد ایران همواره قابل توجه بوده است. با این حال، گشوده شدن باب مذاکره را باید امری مثبت تلقی کرد.
علی شمخانی در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس، بهطور برجسته بر توان هستهای صلحآمیز ایران تأکید کرد و آن را بهعنوان دستاوردی ملی و حیاتی برای پیشرفتهای پزشکی، انرژی، کشاورزی و محیط زیست معرفی کرد. وی این فناوری را "تثبیتشده، برگشتناپذیر و نابودنشدنی" توصیف کرد.
کوروش احمدی دیپلمات پیشین ایران در سازمان ملل در یادداشتی نوشت:
مذاکراتی که گفته شده از روز شنبه ۲۳فروردین شروع خواهد شد با برخی مسائل شکلی و محتوایی مواجه خواهد بود. یکی از موضوعات شکلی، موضوع فرمت مذاکرات است. در گذشته مذاکرات در قالب ۱+۵ انجام میشد. بهعلاوه، کلا ایران در گذشته هیچگاه مایل به مذاکره دو به دو با آمریکا نبوده است. اکنون موافقت ایران با مذاکره با آمریکا، چه بهطور مستقیم و چه غیرمستقیم، این سوال را پیش آورده که نقش پنجکشور دیگر شامل روسیه و چین و سه کشور اروپایی چه خواهد بود.
سفر قریب الوقوع رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، به تهران را می توان در چارچوب ایجاد فضای تعاملی و اعتمادساز میان جمهوری اسلامی ایران و آژانس ارزیابی کرد.
اگر ایران اراده میکرد که سلاح هستهای داشته باشد، امریکا به هیچ وجه نمیتوانست جلوی او را بگیرد. سلاح هستهای نه تأمینکننده امنیت و نه مایه تحکیم قدرت سیاسی است، بلکه تهدیدی برای این هر دو است. عدول از این فتوا شاید در داخل کشور و تحت عناوین ثانویه برای گروهی پذیرفتنی باشد ولی در سطح بینالمللی چنین چیزی پذیرفته نمیشود، چون فتوا و توضیحات مکمل آن برحسب حرمت ذاتی این بمب است و نه نیاز نداشتن ما به آن، یا ناتوانی ما در ساختن آن.
در بیانیهای مشترک، چهار کشور انگلیس، فرانسه، آلمان و آمریکا با انتشاری پیامی تهدیدآمیز، ضمن بیان اینکه «در صورت عدم تغییر مسیر ایران، شورای حکام وادار به اقدام میشود»، از تلاشهای آژانس برای «شفافسازی» و بازرسی از برنامه هستهای ایران قدردانی و از آن حمایت کردند.
مشخص نیست که آیا عربستان سعودی بهطور رسمی چنین پیشنهادی ارائه داده است یا نه، اما این اقدام نشاندهنده تمایل ریاض به استفاده از روابط بهبودیافتهاش با دشمن پیشین خود و تضمین جایگاهی در میز مذاکره برای یک توافق جدید احتمالی است.
سازمانهای اطلاعاتی ایالات متحده هشدار دادهاند که احتمال دارد اسرائیل تا اواسط سال جاری حملهای پیشگیرانه علیه برنامه هستهای ایران انجام دهد. روزنامه واشنگتن پست روز چهارشنبه این خبر را با استناد به چندین گزارش اطلاعاتی منتشر کرد.
در حالی که پرونده هستهای ایران بیش از دو دهه است که به یکی از مهمترین مسائل سیاست خارجی کشور تبدیل شده، همچنان ابهامات جدی پیرامون مدیریت این پرونده وجود دارد.
چهار کشور فرانسه، آلمان، انگلیس و آمریکا در بیانیهای مشترک، با نادیده گرفتن همکاریهای پایدار و اثبات شده ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی، خواستار «همکاری دوباره ایران با آژانس» شدند.
سرانجام چهارمین قطعنامه شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی علیه برنامه صلح آمیز هسته ای ایران با ۱۹رای مثبت ، ۱۲ رای ممتنع و ۳ رای منفی به تصویب رسید. قطعنامه ای که مهم ترین حرفش درخواست ارائه گزارش از آژانس در مورد برنامه هسته ای ایران تا نشست بعدی شورای حکام در اسفندماه بود که البته می تواند با توجه به احتمال ارجاع این گزارش به شورای امنیت سازمان ملل برای کشورمان خطرناک باشد.
علی لاریجانی در یاداشتی که در یکی از شبکه اجتماعی منتشر کرد نوشت: در موضوع هستهای، آمریکا توافق قبلی (برجام) را بهم زد و از آن خارج شد و از این طریق به ایران خسارت وارد کرد.
تشدید تنشها در خاورمیانه و فراتر از آن رویارویی احتمالی تهران و تلآویو موجبشده تا موضوع تغییر دکترین هستهای ایران برجستهتر شود؛ گزارهای که سوالهای زیادی را در باب آینده برنامه هستهای ایران و فعل و انفعالهای خاورمیانه افزایش داده است.