"غلو" به شیوه روسی!

به گزارش سایت خبری پرسون، مذاکرات وین روند امیدوار کننده ای را در پیش گرفته است و هر چه زمان می گذرد امیدواری ها برای حصول یک توافق بیشتر می شود. این طور که پیداست ایران اصرار دارد که تمام تحریم‌های اقتصادی آمریکا پیش از برداشتن گام‌هایی در مورد هسته‌ای توسط تهران برداشته شوند، اما مذاکره‌کنندگان غربی می‌گویند که گام‌های هسته‌ای و تحریم‌ها باید در توافق موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) متعادل باشند. در این بین چین و روسیه نیز نقش کلیدی را برای تلطیف اوضاع ایفا می کنند. با این حال برخی اظهارات نماینده روسیه در سازمان‌های بین المللی در خصوص مواضع ایران قابل تامل است چرا که اولیانوف مدعی است روسیه و چین سبب شده اند تا ایران از یک سری از مواضع خود کوتاه بیاید! البته تا کنون هیچ دلیلی برای صحت این ادعا اذعان نشده اما به فرض اینکه این صحبت ها صحت داشته باشد باید دید کنار گذاشتن برخی مواضع ایران چه دستاوردی برای کشورمان به همراه دارد؟

تاثیر گذاری چین و روسیه بر مواضع ایران

روز گذشته میخائیل اولیانوف نماینده دائم روسیه نزد سازمان های بین المللی در وین در گفت و گو با نشریه فارین پالیسی موضوعی را مطرح کرده است که بسیار قابل تامل است.
او با ادعای این که روسیه و چین، ایران را متقاعد کردند که برخی خواسته هایش را کنار بگذارد، ازجمله اینکه مذاکرات تنها روی موضوع تحریم ها متمرکز باشد، نه مسائل هسته ای گفت:« در نهایت مذاکره کنندگان پذیرفتند که رایزنی ها را بر مبنای پیش نویسی که در شش دور مذاکره قبلی به دست آمده بود، آغاز کنند.»

بدون شک در حال حاضر یکی از مهمترین تغییرات در فضای حاکم بر مذاکرات جاری نسبت به گذشته، تغییر نقش روسیه و چین و ایفای نقش مثبت و حمایتی آنان نسبت به ایران است، موضوعی که بنابر اظهارات محمدجواد ظریف در فایل صوتی که پیش از انتخابات اخیر ریاست جمهوری از او منتشر شد، در جریان مذاکرات برجام شمایل دیگری داشت.

ظریف در آن مصاحبه درباره نقش روسیه در مذاکرات می‌گوید: «روسیه در هفته آخر مذاکرات برجام حداکثر تلاش خود را کرد که برجام به نتیجه نرسد. روس‌ها فکر نمی‌کردند که برجام به نتیجه برسد.» اگر سخنان وزیر سابق امور خارجه را که هیچگاه تکذیب‌شان نکرد قرین به صحت بدانیم، باید بپذیریم که نقش و کارکرد مسکو و پکن در مذاکرات جدید دستخوش تغییرات زیادی شده است.البته باید اذعان کرد که دستِ‌کم در مقام اعلام مواضع رسمی، همراهی روسیه بیش از چین است که بخشی از آن هم به طور طبیعی به اصول حاکم بر سیاست خارجی نسبتا محافظه‌کارانه پکن مربوط می‌شود.

منت ایران بر سر روس ها

حال سوال اینجاست که تا چه اندازه ادعای اولیانوف در خصوص تاثیر گذاری روسیه بر مواضع ایران صحت دارد؟ و از سوی دیگر اگر گفته های او صحت دارد، تاثیر گذاری روسیه و چین بر ایران برای کنار گذاشتن برخی مواضع خود خوب است یا بد؟

احمد شیرزاد، کارشناس روابط بین الملل در این باره با آفتاب یزد گفت:« قطعا روسیه و چین بر روند روابط دیپلماسی ایران تاثیر گذار هستند، یعنی بدون تردید روسیه و چین در محاسبات ایران نقش بسزایی دارند و ایران هم در خیلی از روش های دیپلماتیک خود روی همین مسئله حساب باز می کند بنابراین در تاثیرگذاری این دو کشور بر مواضع ایران تردیدی نیست اما اینکه این تاثیر گذاری آنقدر نتیجه بخش باشد به طوری که ایران تصمیماتش را به دلیل توصیه این کشور ها تغییر بدهد، کمی غلو به نظر می رسد.»

وی تصریح کرد:« مذاکرات در حال پیشروی است و در این میان هر کسی می خواهد از این نمد برای خودش کلاهی ببافد. روسیه و چین هم تلاش دارند تا نشان بدهند در دستیابی به توافق احتمالی نقش برجسته ای داشته اند. با این حال نفس صحبت های اولیانوف نشان می دهد حصول توافقی در پیش است و پیش از دسترسی به این توافق برخی در حال به نام زدن غنائم آن هستند.»

وی در پاسخ به این سوال که به فرض صحت صحبت های اولیانوف، آیا کنار گذاشتن برخی از مواضع برای کشور ما خوب است؟ گفت:« البته من باز هم تاکید می کنم که فکر نمی کنم که میزان تاثیر گذاری این دو کشور بر مواضع ایران، به میزان تعیین کننده ای باشد اما وقتی اراده ایران بر این قرار بگیرد که به یک توافق برسد ممکن است اشاراتی به کشور های چین و روسیه بکند که به خاطر این کشور ها از مواضع خود پایین آمده است. در واقع مصلحت مسئولین کشور ما هم بر این است که اگر قرار است بر یک توافق دست پیدا کنند، آن را همه جا بفروشند. بنابراین این احتمال را هم می تواند داد که مسئولان ایرانی با این کار بخواهند منتی هم بر سر روس ها بگذارند اما واقعیت این است که تاثیر گذاری به طور نسبی است، به هر حال در روابط خارجی کشور ما، همکاری با روسیه و چین جزو موارد اساسی است و دولت سیزدهم هم بیشتر به این کشور ها متمایل است و روی همکاری آن ها بیشتر حساب می کند.»

منبع: آفتاب یزد