وارفارین یا کو مادین از داروهای ضد انعقاد یا آنتی کواگولانت است که با اختلال در روند سیستم انعقاد خون از تشکیل لخته جلوگیری میکند در نتیجه باعث جریان یافتن سریعتر خون در عروق میشود.
وارفارین چیست؟
وارفارین یک داروی ضد انعقاد است و در واقع زمانی که طول می کشد تا لخته خون تشکیل شود را طولانی می کند. وارفارین این اثر را با کاهش اثرات ویتامین کا که در پروسه انعقاد خون شرکت دارد، اعمال می نماید.
این دارو برای جلوگیری از تشکیل لخته های خون ناخواسته در شرایطی که ریسک تشکیل لخته بالاست مانند برخی بیماری های قلبی و عروقی تجویز می گردد. همچنین در پیشگیری از تشکیل هرگونه لخته ی خون یا بزرگ تر شدن لخته در عروق پا، شش یا قلب در شرایطی که بیمار در شرایط خطر می باشد، کاربرد دارد.
با وجود این که وارفارین به عنوان یک ضد انعقاد شناخته شده و اثر گذار با قیمت مناسب بسیار رایج می باشد، امروزه دارو های ضد انعقاد جدیدی روانه ی بازار دارویی شده اند.
وارفارین در چه مواردی تجویز میشود؟
ممکن است پزشک در موارد زیر برای شما وارفارین تجویز کند:
- لخته خون در ریه (آمبولی ریه)؛
- لخته خون در هرجایی از بدن (ترومبوز رگ)؛
- استفاده از دریچه مصنوعی قلب که احتمال لخته‌شدن خون را بالا می‌برد؛
- لخته خون در قلب یا نزدیک آن که می‌تواند موجب سکته مغزی، حمله قلبی یا آسیب اندام شود؛
- افزایش خطر ایجاد لخته خون در قلب که می‌تواند مشکلات ضربان قلب را به‌همراه داشته باشد (آریتمی).
پیش از مصرف وارفارین
- در صورت بارداری یا اقدام به بارداری و شیردهی پزشک خود را مطلع نمایید.
- در صورت داشتن هرگونه زخم یا بریدگی پزشک خود را مطلع نمایید.
- در صورتی که در شرایطی هستید که به هر دلیلی مستعد خونریزی می باشید به عنوان مثال مبتلا به زخم گوارشی می باشید یا اخیرا جراحی انجام داده اید یا سابقه ی سکته قلبی یا مغزی در چند ماه اخیر داشته اید پزشک خود را مطلع نمایید.
- در صورتی که مبتلا به فشار خون بالا می باشید به پزشک خود اطلاع دهید.
- در صورتی که به شما گفته شده مبتلا به نوعی عفونت قلبی به نام اندوکاردیت باکتریایی شده اید حتما پزشک خود را مطلع نمایید.
- در صورت مصرف هرگونه دارو یا مکمل غذایی و دارویی(خصوصا داروهای ضد قارچ مانند میکونازول حتی در فرآورده های موضعی مانند پماد، کرم، اسپری و...) حتما لیست داروهای خود را در اختیار پزشک و داروساز خود قرار دهید.
بهترین زمان مصرف دارو
- دارو را طبق دستور پزشک در زمان مشخص مصرف کنید و تمام دستورات پزشک را اجرا کنید.
- دارو را هرروز در یک زمان مشخص مصرف کنید.
- برای اینکه دارو بتواند اثربخشی کافی داشته باشد فراموش نکنید دارو را هرروز و یا طبق دستور پزشک مصرف کنید.
- دارو نباید توسط خانم باردار لمس یا خرد شود! در این زمینه با پزشک خود مشورت کنید.
- دارو را طبق دستورالعمل ها و راهنمایی هایی که به شما ارائه شده است مصرف کنید. با رعایت این نکات هم دارو به اندازه کافی اثربخش خواهد بود و هم عوارض جانبی آن به حداقل می رسد.
نحوه صحیح مصرف وارفارین
- وارفارین را دقیقا طبق دستور پزشک به مقدار مشخص و به طور منظم مصرف نمایید. بهتر است هر روز وارفارین را در ساعت مشخصی از شبانه روز مصرف کنید تا مصرف دارو منظم گردد و سطح دارو در خون شما ثابت باشد و منجر به اثر مناسب تر گردد.
- بطور معمول توصیه می شود وارفارین را عصر ها (حدود ساعت ۶ عصر) مصرف نمایید.
- قرص وارفارین با مقادیر متفاوت برای بیماران تجویز می گردد. در هنگام دریافت دارو به دوز دارو (قرص وارفارین در مقادیر ۰.۵، ۱، ۲، ۲.۵، ۳، ۴، ۵، ۶ میلی گرم تولید می شود) و روش مصرف توصیه شده دقت نمایید و سوالات خود را از داروساز خود بپرسید.
- در صورت فراموش کردن یک نوبت مصرف دارو، به محض بخاطر آوردن، دارو را مصرف نمایید. در صورتی که تا پایان روز مصرف دارو را به خاطر نیاوردید، از مصرف نوبت فراموش شده خودداری نمایید و تعداد نوبت های فراموش شده را در زمان آزمایش خون بعدی، به پزشک خود اطلاع دهید.
شرایط نگهداری دارو
- دارو در دمای اتاق و کمتر از 25 درجه سانتی گراد نگه داری شود.
- در محیط خشک نگه داری شود. دارو را در حمام قرار ندهید.
- دارو را به دور از تابش مستقیم نور نگه داری کنید.
- دارو را در مکانی امن دور از دسترس کودکان نگه داری کنید.
- هرگز از داروی تاریخ گذشته استفاده نکنید و داروی تاریخ گذشته را داخل دستشویی و کانال های فاضلاب نریزید.
عوارض وارفارین
عارضه جانبی اصلی وارفارین خونریزی است. هرچند خطر خونریزی وسیع کم است اما باید از مشکلات احتمالی آگاه باشید. مثلا ممکن است انگشت‌تان را ببرید یا دچار خون دماغ شوید و خونریزی آن بند نیاید. خون‌ریزی‌های جدی‌تر ممکن است در داخل بدن اتفاق بیفتد.
اگر علائم حساسیت به وارفارین از جمله کهیر، سختی در تنفس، ورم صورت، لب‌ها، زبان یا گلو داشتید، بلافاصله به اورژانس مراجعه کنید.
اگر علائم خونریزی داشتید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. برخی از این علائم عبارت‌اند از:
- خونریزی زخم‌ها یا جای تزریق سوزن که متوقف نمی‌شود؛
- دوره‌های قاعدگی سنگین یا خونریزی غیرطبیعی واژن؛
- سردرد ناگهانی، احساس ضعف یا سرگیجه زیاد؛
- سرفه خونی یا استفراغ موادی شبیه دانه‌های قهوه؛
- خون در ادرار، مدفوع خونی یا تیره؛
- جراحت سر حتی بدون خونریزی؛
- ورم، درد، کبودی غیرمعمول؛
- خونریزی لثه، خون دماغ؛
- معده درد شدید.
لخته‌های ایجادشده با وارفارین ممکن است جریان خون طبیعی را مسدود کند که موجب مرگ بافت یا قطع عضو در بخشی از بدن شود. در موارد زیر بلافاصله از اورژانس کمک بخواهید:
- درد، ورم، احساس گرما یا سرما، تغییرات پوستی، ترشح از هرجایی از بدن؛
- درد ناگهانی و شدید پاها و دست‌ها، زخم پا، کبودشدن انگشتان.
- این موارد فهرست کاملی از عوارض جانبی وارفارین نیست؛ ممکن است موارد دیگری اتفاق بیفتد. در مورد عوارض جانبی وارفارین با پزشک صحبت کنید. در موارد نادر، وارفارین موجب مرگ بافت پوست (نکروز) میشود. این مشکل چند روز بعد از شروع درمان با این دارو اتفاق می‌افتد.
در موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
- هرنوع زخم؛
- درد شدید روی پوست؛
- تغییر رنگ یا دمای پوست.
- درمورد عوارض زیر با پزشک صحبت کنید:
- تب؛
- اسهال، استفراغ یا ناتوانی در غذا‌خوردن بیش از ۲۴ ساعت.
- بنابر پژوهش‌ها خطر خونریزی در ۳ ماه ابتدایی درمان با این دارو بیشتر است.
تداخل دارویی وارفارین
بسیاری از داروها ازجمله داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی می‌توانند روی آی.ان.آر شما اثر بگذارند. اگر آنها را همراه با وارفارین مصرف کنید، خطر خونریزی را افزایش می‌دهند. قبل از شروع یا توقف مصرف هر دارویی از جمله موارد زیر با پزشک یا داروساز مشورت کنید:
- ملین‌ها و ضد اسیدها؛
- مکمل‌های حاوی ویتامین کا (K)؛
- داروهای مربوط به بی‌نظمی قلب؛
- استامینوفن و محصولات حاوی آن؛
- داروهای آنتی بیوتیک یا ضد قارچ؛
- سایر داروهای جلوگیری از لخته‌شدن خون؛
- محصولات گیاهی مثل کوآنزیم کیوتن (Q۱۰)، زغال اخته، اکیناسه، سیر، جینکو، بیلوبا، جینسینگ، گل مهر طلا، گل راعی، چای سبز، ویتامین ای (E) یا شیرین بیان سیاه؛
- آب گریپ فروت، آب زغال اخته و آب انار ممکن است با این دارو تداخل داشته باشد و عوارض جانبی ناخواسته‌ای را ایجاد کند. در هنگام استفاده از وارفارین از خوردن آب این میوه‌ها خودداری کنید.
قبل از مصرف هر داروی مربوط به درد، التهاب مفاصل، تب یا ورم با پزشک مشورت کنید. این داروهای شامل موارد زیر است:
- آسپرین؛
- ایبوپروفن؛
- ناپروکسن؛
- سلکوکسیب؛
- دیکلوفناک؛
- ایندومتاسین؛
- ملوکسیکام.
ممکن است این داروها روی لخته شدن خون اثر بگذارند و خونریزی معده را بیشتر کنند.
فهرستی از داروهای مصرفی‌تان را در اختیار پزشک قرار دهید. همچنین از خوردن الکل پرهیز کنید.
