به گزارش سایت خبری پرسون از استان زنجان، مهم ترین علت ایجاد شیرابه، مایعات و رطوبتی است که در کیسه های زباله جمع می شود، در حقیقت مایعات مثل انواع نوشیدنی یا آب خورشت به صورت مستقیم و پوست و تفاله میوه ها نیز به شکل غیرمستقیم شیرابه ایجاد می کنند. از هر تن زباله حدود 300 تا 500 لیتر شیرابه تولید می شود که خطر اصلی آن در مراکز دفن، نفوذ این مایع به آب‌های زیرزمینی، خاک و چاه‌های اطراف می‌باشد. وجود موادی چون فلزات سنگین، مواد سمی و مواد آلی با غلظت‌های زیاد، ازعوامل آلودگی شیرابه است و اجزای آلی شناخته شده در شیرابة مراکز دفن نیز بیشتر، ازگروه مواد سمی می‌باشند. تولید شیرابه در فصول مختلف متفاوت است.
برای جویا شدن از نظر یک کارشناس در خصوص بررسی وضعیت شیرابه ها و عواقب عدم کنترل شیرابه ها در مناطق مختلف به ویژه در استان زنجان به سراغ کارشناس منابع طبیعی و محیط زیست رفته ایم.
کارشناس منابع طبیعی و محیط زیست در گفت‌وگو با پرسون گفت: باتوجه به کیفیت جمع اوری ودپوی نامناسب در زباله گاههای استان و متاسفانه عدم‌وجود فرایند مناسب بازیافت، شیرابه زباله ها عملا تهدید جدی برای محیط زیست شده و منجر به الوده سازی ابهای زیرزمینی و خاکهای پیرامونی شده است.
سالک با بیان اینکه شیرابه به مایعی گفته می شودکه از داخل زباله خارج شده و به بیرون زایدات جامد نشت می‌کند عنوان کرد: این پدیده شامل مواد قابل حل، معلق و یا ذرات مخلوطی از اجزای همان زباله است که براثر تغییرات بیولوژیکی، شیمیایی و فیزیکی مواد زاید وارد شده به درون خاک، تولید بیوگاز می کند که اثرات نامطلوبی روی خاک دارد.
وی افزود: متاسفانه گسترش بی رویه شهرها و افزایش جمعیت، تغییر الگوی مصرف، ازدیاد سرسام آور پسماند و تولید زباله همچنین نبود روش‌های علمی و مدیریتی مؤثر در امر تولید، جمع‌آوری، تفکیک و دفع پسماندهای شهری باعث شده تا این موضوع یکی از معضلات جوامع شهری بویژه در شهرهای بزرگ شود.
کارشناس منابع طبیعی و محیط زیست با تاکید بر اینکه پسماندها و زباله های شهری چنانچه مدیریت نشود شیرابه های حاصل از انها میتواند یک‌تهدید بالقوه برای محیط زیست و اب وخاک بحساب اید افزود: طبق براوردها در استان زنجان روزانه ۸۰۰ تن زباله تولید می شود. بیش از ۷۰ درصد این زباله ها، تر و تنها ۳۰ درصد آنها خشک است.
سالک با اشاره به اینکه ترکیبات موجود در زباله های انباشته شده و وجود موادالی و غیرالی به مرور منجربه واکنش های بیولوژیکی و شیمیایی شده و تولید مایعی قهوه ای رنگ می کند که اصطلاحا به آن شیرابه گفته می شود ادامه داد: علاوه بر آب موجود در زباله ها، ورود آب باران و آب های بوجود آمده پس از واکنش های بیولوژیکی در زباله ها در تشکیل و تولید شیرابه موثر بوده و حجم بالایی از اسیدهای چرب و فلزات سنگین را شامل می شود.
وی عنوان کرد: مقدار شیرابه تولید شده و به جریان درآمده از محل دفن زباله ها بر اساس فاکتورهای متعدد، افزایش یا کاهش پیدا می کند.
کارشناس منابع طبیعی و محیط زیست با بیان اینکه هر چه مقدار آب ورودی به زباله ها بیشتر باشد، در نهایت میزان شیرابه بیشری تولید خواهد شد افزود: علاوه براین، پوشش گیاهی محل دفن زباله ها، میزان بارندگی، سیستم زهکشی کف همچنین جنس و ضخامت لایه خاک زیر زباله ها همگی می توانند بر کمیت و مقدار شیرابه تولید شده تاثیر گذارند.
سالک ادامه داد: تبعات واثرات نامطلوب این مایع قهوه ای تیره رنگ ( شیرابه ) درابتدا تولید بوی نامطبوع و ازاردهنده در محیط است . این مواد حاوی حجم بالایی از فلزات سنگین، مواد آلی، هیدورکربن ها و فسفر هستند.
وی با بیان اینکه ورود شیرابه به سفره های آب زیر زمینی باعث می شود تا نیترات و فلزات سنگین در آب افزایش یابد تاکید کرد: این مهم به شدت بر سلامت محیط زیست و انسان تاثیر نامطلوبی دارد.
کارشناس منابع طبیعی و محیط زیست با اشاره به اینکه شیرابه ها به لایه های خاک نفوذ می کنند و به همین دلیل منجر به تغییر در خصوصیات شیمیایی و فیزیکی خاک شده افزود: این مهم نه تنها حاصلخیزی آنها را با چالش مواجه می کنند، بلکه در گسترش بیماری های مختلف موثر خواهند بود.
سالک در خصوص مضرات دیگر شیرابه زباله گفت: فراهم کردن شرایط برای رشد بیشتر فیتوپلانکتون ها از دیگر این عواقب است و رشد زیاد فیتوپلانکتون ها منجر به تغییر رنگ، بو و طعم آب شده و در نهایت آب های قابل شرب را به آب غیر قابل شرب تبدیل میکنند.
وی افزود: با توجه به اینکه شیرابه ها مضرات و خطرات متعددی را به همراه دارند، راهکارهای مختلفی برای مدیریت آنها می شود.
کارشناس منابع طبیعی و محیط زیست با اشاره به اینکه در روش تصفیه شیرابه زباله تمام روش های تصفیه شیمیایی وبیولوژیکی قابل اجرا و پیاده سازی است گفت: روش های مورد استفاده برای تصفیه شیرابه ها با توجه به نوع ترکیبات موجود در آنها همچنین مقدار هر یک و شرایط محیطی و غیره انتخاب می گردد و در اغلب مواقع لازم است از چند روش در کنار هم استفاده شود.
سالک افزود: برای تصفیه شیرابه ها لازم است ابتدا شیرابه ها به شیوه های مختلف در حوضچه هایی جمع آوری شده و به صورت مستقیم عملیات تصفیه روی آنها انجام شود و یا میتوان انها را وارد تصفیه خانه فاضلاب کرده و همراه با فاضلاب ها فرایندهای تصفیه را اجرا کرد.