به گزارش سایت خبری پرسون از اصفهان، اگر سری به کوچه‌ها و خیابان‌های اطراف مادی‌ها و بوستان‌های شهر بزنید و خوب دقت کنید، جنب‌وجوش موش‌ها توجهتان را جلب خواهد کرد؛ موش‌هایی با جثه نسبتأ بزرگ که در شهر زاد و ولد کرده‌اند و خود را از زیر پوسته شهر به مقابل دیدگان شهروندان رسانده‌اند. مسئله‌ای که برای بسیاری از ما آزاردهنده است و علاوه بر آن مشخص نیست چه آثار زیست‌محیطی و بهداشتی به همراه خواهد داشت.
انتقال بیماری تحفه حضور موش‌ها در شهر
شهروندی که ساکن خیابان توحید است، ضمن ابراز نارضایتی از ازدیاد موش‌های این منطقه می‌گوید: سال‌هاست که در این محله ساکنم و هیچ سالی به اندازه امسال در این حوالی موش ندیده‌ام. اطراف مادی‌ها، باغچه‌های کنار خیابان و پارک‌های اطراف مملو از موش است و به‌راحتی می‌توان جنب‌وجوش آن‌ها را مشاهده کرد. این شهروند معتقد است آلودگی موش‌ها بیشتر از گربه‌هاست و از این بابت اکثر شهروندان احساس نگرانی می‌کنند.
الهه، شهروند دیگری است که در محدوده قائمیه سکونت دارد و به خبرنگار ما می‌گوید: موش‌ها در قائمیه مشکلات زیادی برای اهالی ایجاد کرده‌اند؛ از تجمع در محل‌های قراردادن پسماند و باغچه‌های حاشیه خیابان گرفته تا واردشدن به خانه اهالی و ایجاد ترس و مزاحمت. به گفته این شهرونــــد، علی‌رغم شکایت‌های صورت‌گرفته هنوز نتیجه مطلوب حاصل نشده و به نظر می‌رسد خطرات بهداشتی این پدیده می‌تواند برای شهروندان نگران‌کننده باشد.
موش‌هایی که برای گربه‌ها هم ترسناک‌اند
حسین فرخ‌زاده، کارشناس ارشد بهداشت محیط در خصوص محل زیست موش‌ها در شهر اصفهان توضیح می‌دهد: به شعاع دوکیلومتر از رودخانه زاینده‌رود، بهترین بستر برای زندگی موش‌هاست و هر چقدر از این محدوده دورتر شویم و به سمت صفه یا زینبیه برویم، تراکم موش‌ها کمتر می‌شود.
وی به دلیل این موضوع اشاره کرده و می‌گوید: پنجه موش مناسب حفاری در خاک‌های مرطوب است و به همین دلیل بیشتر در محدوده مادی‌ها، پارک‌ها، زیر بوته‌های شمشاد و دیگر مکان‌هایی که در معرض آبیاری است، می‌توان موش‌ها را مشاهده کرد.
این مدرس دانشگاه با اشاره به اینکه این موش‌ها به عنوان موش نروژی یا موش قهوه‌ای معرفی می‌شوند، توضیح می‌دهد: این نوع موش متفاوت از موش خانگی بوده و به‌ندرت وارد خانه‌ها می‌شود؛ مگر در زیرزمین‌ها و مغازه‌های قدیمی، و اگر خوب رشد کند، طول آن از نوک بینی تا انتهای دم به 62 سانتی‌متر هم می‌رسد؛ به طوری که می‌تواند موجب ترس گربه‌ها و فرار آن‌ها هم بشود.
عامل انتقال بیماری‌ها از طاعون تا تب سودوکو
فرخ‌زاده در خصوص مشکلات بهداشتی ناشی از ازدیاد این نوع موش در شهر اصفهان، توضیح می‌دهد: روی بدن این نوع موش، نوعی کک زندگی می‌کند که از جمله خطرناک‌ترین کک‌هاست؛ زمانی که طاعون در بین موش‌ها شیوع پیدا کند، ککی که روی بدن موش قرار دارد، در هنگام مرگ حیوان به‌سرعت به دنبال یک موجود خونگرم دیگر می‌گردد که ممکن است موش دیگر و یا یک انسان باشد و در این صورت می‌تواند بیماری خطرناک طاعون را به انسان‌ها منتقل کند و از این جهت طاعون یکی از خطرناک‌ترین بیماری‌هایی است که می‌تواند از موش قهوه‌ای منتقل شود.
این کارشناس بهداشت محیط تأکید می‌کند که شهروندان باید از محل‌هایی که چندین موش در آنجا به صورت دسته‌جمعی مرده‌اند، پرهیز کنند؛ چراکه ممکن است علت این مرگ جمعی طاعون باشد و این بیماری می‌تواند به انسان نیز سرایت کند.
وی به دیگر بیماری‌های قابل انتقال از موش نیز اشاره کرده و می‌گوید: یرقان از جمله بیماری‌هایی است که می‌تواند در صورت تماس با ادرار موش منتقل شود و هر مکان فضله موش مشاهده شود، به حتم آن مکان آلوده به ادرار موش هم هست و باید از آن منطقه پرهیز شود.
فرخ‌زاده می‌افزاید: علاوه بر این، گازگرفتگی توسط موش هم می‌تواند به تب سودوکو منجر شود و از این جهت گزیدگی موش نیز یکی از تبعات منفی در بهداشت و سلامت شهروندان است.
آسیب به زیرساخت‌های اقتصادی و صنعتی برای حفظ یک جفت دندان
این مدرس دانشگاه با اشاره به اینکه موش‌ها می‌توانند آسیب‌های دیگری را هم در شهر رقم بزنند، می‌گوید: موش‌ها برای رشد دندان‌های جلویی خود نیازمند جویدن دائم هستند و به همین دلیل است که وقتی موش وارد انباری می‌شود، هفت برابر آنچه را می‌خورد خراب می‌کند، ازاین‌رو، ورود موش‌ها به انبارهای غذایی و بنکداری‌ها در خیابان‌های قدیمی شهر ازجمله شاپور قدیم، می‌تواند خسارات بسیاری را به همراه داشته باشد که این را باید به دیگر صدمات ناشی از حضور این جوندگان شامل تخریب شبکه‌های مخابراتی زیرزمینی، جویدن لاستیک‌ها و پلاستیک‌ها اضافه کرد.
وی در مورد کنترل جمعیت موش‌ها نیز می‌گوید: موش‌ها جزو آفت‌های بسیار باهوش هستند و از بین‌بردن آن‌ها کار آسانی نیست، چراکه اولا رشد جمعیت بالایی دارند، به طوری که یک جفت موش در یک سال بین 5 تا 7 بار زاد و ولد می‌کند و در هر بار زایمان بین 5 تا 12 بچه به‌دنیا می‌آورد که اگرچه همه آن‌ها به سن بلوغ نمی‌رسند، اما با این حال، جمعیت زیادی را شامل می‌شود، به طوری که طبق شنیده‌ها تعداد جمعیت موش را تا دومیلیون هم تخمین زده‌اند.
لزوم به‌کارگیری روش‌های پیشرفته در کنترل جمعیت موش‌ها
فرخ‌زاده می‌افزاید: موش‌ها برای ادامه زندگی به سه فاکتور اساسی شامل آب، غذا و مخفی‌گاه نیاز دارند که با وجود آبیاری گیاهان و پسماندهای موجود در سطح شهر این نیاز برای حیات آن‌ها برآورده می‌شود و جمعیت آن‌ها افزایش می‌یابد، از سوی دیگر هوش بالای حیوان باعث می‌شود نسبت به بوی انسان و همچنین سمومی که بلافاصله موش را می‌کشند آگاه باشند و از آن‌ها دوری کند و به همین دلیل باید از روش‌های دیگری از جمله سموم جدید، امواج اولتراسونیک و گاز co برای از بین بردن آن‌ها استفاده کرد و علاوه بر این مطابق تجربه موفق گذشته، از شهروندان نیز برای تله‌گذاری و کمک به حل این مشکل استفاده کرد.
اقدامات شهری برای کنترل جمعیت موش‌ها
اما به گفته رئیس اداره خدمات شهری شهرداری اصفهان، سالانه حدود دو تن سم برای کنترل جمعیت موش‌های شهر خریداری و اقدامات کنترلی به صورت فعالیت‌هایی مستمر در شهر اجرا می‌شود که اگر برای مدتی متوقف شود ممکن است دیگر نتوان جمعیت این حیوانات را کنترل کرد.
غلامرضا ساکتی در گفت‌وگویی رسانه‌ای در مورد روش‌های مبارزه با موش‌ها به مبارزه فیزیکی از جمله حذف غذا، آب و لانه، مبارزه مکانیکی شامل استفاده از تله‌های فلزی همچون استفاده از تله‌های زنده‌گیری و مبارزه بیولوژیکی شامل استفاده از خوراک موش و مبارزه شیمیایی توسط سموم موش ضد انعقادی مثل سموم پفکی و کیکی، واکس بلوک، پلیت و مبارزه تلفیقی اشاره کرده و از شهروندان نیز خواسته است که در صورت مشاهده موش می‌توانند مراتب را از طریق سامانه ۱۳۷ شهرداری اعلام کنند تا کارشناسان این موضوع به مناطق مورد نظر مراجعه و اقدامات لازم را انجام دهند.
زنگ هشدار
در بستری که شهــــــر برای زیستــــــن شهروندان فراهم کرده، برخی چالش‌ها اجتناب ناپذیرند، از جمله چالش مواجهه با همین موجودات زنده موذی که حالا به جمعیت قابل توجهی رسیده‌اند و خطرات آن می‌تواند زنگ هشداری برای همه شهروندان باشد.
اگرچه مسئولان مرتبط به صورت کلان اقداماتی را برای کنترل این پدیده انجام می‌دهند، اما لزوم ایفای نقش شهروندان برای ایجاد شهری پاکیزه نیز در کنترل این آسیب و دیگر مشکلات مشابه، قابل‌انکار نیست.
منبع: اصفهان زیبا
