علائم کمبود ویتامین ب 12 و درمان آن

به گزارش سایت خبری پرسون، ویتامین ب ۱۲ یکی از ضروری‌ترین ویتامین‌ها برای سلامت کلی بدن است و در تولید سلول‌های سالم و حفظ عملکرد مناسب اعصاب نقش دارد و کمبود آن عوارضی را به همراه دارد که نباید پشت گوش انداخت و در درمان آن کوتاهی کرد. در ادامه مطلب با ماهمراه باشید تا شما را با علائم و درمان کمبود ویتامین ب 12 آشنا کنیم.

ویتامین ب 12 چیست؟

ویتامین B12 همانند ویتامین های دیگر گروه B محلول در آب است. این موضوع بدین معنیست که این ویتامین در آب حل می شود و به درون شریان های خونی روانه می شود. بدن انسان می تواند این ویتامین را برای حداکثر 4 سال ذخیره کند. مقدار اضافی ویتامین B12 از طریق ادرار دفع می شود. ویتامین B12 بزرگترین و پیچیده ترین ساختار را در بین ویتامین ها دارد. این ویتامین بصورت طبیعی در محصولات گوشتی یافت می شود و تنها تولید صنعتی آن از طریق سنتز تخمیر باکتریایی انجام می شود.

ویتامین ب12 و گیاهخواران

ویتامین B12 بر خلاف خیلی از ویتامین‌ها در گیاهان وجود ندارد. در نتیجه، گیاهخوارها یا وگان‌ها بیشتر از دیگران در معرض کمبود ویتامین B12‌ قرار دارند. یک راه‌حل این است که از محصولات غنی‌شده با ویتامین B12 استفاده کنید، مثلاً سویای غنی شده.
میکروارگانیسم‌ها مانند باکتری‌ها و قارچ‌ها می‌توانند ویتامین B12 تولید کنند. از آنجایی که باکتری‌ها در خاک وجود دارند، غذاهایی که از خاک گرفته می‌شوند می‌توانند مقادیر کمی ویتامین B12 داشته باشند. اگر شما سبزیجات را بیش از حد پوست بگیرید، این باکتری‌های مفید را از دست خواهید داد. غذاهایی که به طور طبیعی دارای مقدار کمی ویتامین B12‌ هستند شامل قارچ و غذاهای تخمیری می‌شوند.

چرا ویتامین ب12 مهم است؟

شما به میزان زیادی ویتامین B12 نیاز ندارید، در واقع ویتامین B12 مورد نیاز روزانه شما نسبت به بقیه ویتامین‌های گروه B، کمتر است. بیشتر افراد بزرگسال فقط به 2.4 میکروگرم ویتامین B12 در روز نیاز دارند. اما این ویتامین در خیلی از عملکردهای بدن نقش مهمی دارد و کمبود آن می‌تواند منجر به مشکلات جدی در سلامتی شود.
کمبود شدید ویتامین B12 می‌تواند سبب بیماری‌های قلبی و عروقی، آنمی، سکته مغزی، از دست دادن حافظه، بی‌اختیاری ادرار، افسردگی و دیگر مشکلات برای سلامتی شود. اگر علائم کمبود ویتامین B12 در بدن را بدانید، می‌توانید جلوی خیلی از عوارض را بگیرید.

ویتامین ب 12 در کدام مواد غذایی وجود دارند؟

ویتامین B ۱۲ به طور طبیعی در طیف گسترده‌ای از غذا‌های حیوانی یافت می‌شود و به برخی از غذا‌های غنی شده هم اضافه می‌شود. غذا‌های گیاهی فاقد ویتامین B ۱۲ هستند، مگر اینکه غنی شده باشند.

با خوردن غذا‌های متنوع از جمله موارد زیر می‌توانید مقادیر توصیه شده ویتامین B ۱۲ را دریافت کنید:

• جگر گاو و صدف، که بهترین منابع ویتامین B ۱۲ هستند.
• ماهی، گوشت، مرغ، تخم مرغ، شیر و سایر محصولات لبنی که حاوی ویتامین B ۱۲ نیز هستند.
• برخی از غلات صبحانه، مخمر‌های غذایی و سایر محصولات غذایی که با ویتامین B ۱۲ غنی شده اند.
• ویتامین B ۱۲ تقریباً در همه مولتی ویتامین‌ها وجود دارد.

تزریق ویتامین ب12

شاید درباره تزریق ویتامین B12 جهت افزایش انرژی یا کاهش وزن شنیده باشید. تحقیقات علمی چندانی در مورد مؤثر بودن این شیوه انجام نشده است. اساساً دریافت یک ویتامین به تنهایی و انتظار کاهش وزن داشتن یا بالا بردن سطح انرژی، واقع‌گرایانه نیست.

ویتامین B12 برای انرژی هوازی در بدن مهم است. اگر سطح این ویتامین در بدن کافی نباشد، بدن ما اکسیژن و انرژی کافی و لازم را دریافت نخواهد کرد. احساس سبُکی در سر نیز علامتی است که نشان می‌دهد ویتامین B12 بدن کم است.

آیا باید مکمل ویتامین ب12‌ مصرف کنید؟

مکمل‌های ویتامین B12 به شکل شربت یا کپسول موجودند. شاید اسم کوبالامین را شنیده باشید. اگر شما از خوردن گوشت قرمز، تخم‌مرغ و لبنیات پرهیز می‌کنید، احتمالاً نیاز به مصرف مکمل ویتامین B12‌ خواهید داشت. افرادی که مستعد کمبود ویتامین B12‌ هستند شامل افراد سالمند، مبتلایان به HIV، کسانی که عمل جراحی کاهش وزن انجام داده‌اند و افرادی که اختلالات گوارشی خاصی دارند، مانند بیماری کرون می‌شود که در جذب مواد مغذی مشکل دارند.
خانم‌های باردار و شیرده نیاز بیشتری به ویتامین B12 دارند چون لازم است کودک خود را تغذیه کنند و به همین دلیل توصیه می‌شود مقدار بیشتری ویتامین B12 مصرف کنند. پزشک شما میزان مناسب مورد نیازتان را به شما خواهد گفت.
رژیم غذایی شما باید ویتامین B12 کافی به بدنتان برساند تا دچار مشکلی در سلامتی خود نشوید، اما اگر نگران هستید می‌توانید از پزشکتان بخواهید میزان ویتامین‌های بدنتان را با آزمایش خون بررسی کند. ضمناً در صورتی که علائم کمبود ویتامین B12 را داشته باشید پزشک می‌تواند مکمل این ویتامین را به شما توصیه کند.

فقر ویتامین ب 12 با خستگی مدام در ارتباط است

اگرچه ویتامین ب 12 در تولید سلول های خونی و حمایت از عملکرد اعصاب موثر است اما نقش مهمی نیز در تبدیل مواد مغذی به انرژی دارد. اگر شما مدام احساس خستگی و ضعف می کنید، وقت آن رسیده که ویتامین ب 12 بیشتری را از راه رژیم غذایی دریافت نمایید. فراموش نکنید که محصولات حیوانی مانند گوشت قرمز و تخم مرغ، بوقلمون، مرغ، ماهی و شیر بیشترین میزان ویتامین ب 12 را دارند.

بزرگسالان سالمند در معرض خطر هستند

هر کسی در هر سنی می تواند دچار فقر ویتامین ب 12 شود اما مشکلات جدی سلامتی در صورت فقر این ویتامین زمانی بیشتر می شود که شما بیش از 50 سال سن داشته باشید. در صورت تشدید مشکل و عدم جبران فقر ویتامین ب12 از طریق غذا در بزرگسالان، بنا به توصیه پزشک شاید نیاز به تزریق این ویتامین و یا استفاده از مکمل ها باشد.

داروهای سوزش سر دل مقصر فقر ویتامین ب 12 هستن

این داروها از آنجا که تولید اسید معده را سرکوب می کنند، جذب ویتامین ب 12 را سخت تر می نمایند. اگر داروهای تجویزی برای سوزش سر دل مصرف می کنید و علائمی از قبیل ضعف، سرگیجه یا خستگی دارید، با پزشک تان درباره احتمال کمبود ویتامین ب 12 مشورت کنید. مصرف منظم مکمل های این ویتامین می تواند بر غلبه بر این شرایط کمک کند.

ممکن است فقر ویتامین ب 12 با دمانس اشتباه گرفته شود

نشانه های کمبود این ویتامین اغلب مشابه زوال عقل است، از قبیل از دست دادن حافظه، گیجی، مشکلات تفکر و استدلال. و همین مساله تشخیص کمبود ویتامین از زوال عقل را مشکل می کند به خصوص افرد مسن که در معرض خطر هر دوی این ها هستند و غالبا شرایطشان با هم تداخل دارد. 75 تا 90 درصد افراد دچار کمبود ویتامین ب 12 عوارض عصبی مانند زوال عقل دارند. ولی حتی کاهش ب 12 در افراد جوان هم به طور تیپیک علایم زوال عقل را نشان می دهد.

زنان بیشترین نیاز به ویتامین ب 12 را دارند

هرکسی به این ویتامین نیاز دارد اما افراد خاصی مانند سالمندان و زنان باید بیشترین میزان ویتامین ب 12 را دریافت کنند. میزان نیاز روزانه زنان بخصوص زنان باردار به این ویتامین 2.8 میکروگرم است در حالی که این میزان برای مردان 2.4 میکروگرم است.

کمبود ویتامین ب 12 باعث آسیب دائمی می شود

کمبود ویتامین ب 12 که سالها ادامه داشته باشد، تشدید می شود و می تواند آسیب عصبی غیرقابل بازگشت را ایجاد کند. از دست دادن حافظه، گیجی، ناتوانی در تمرکز، آسیب های عصبی، بی خوابی، اختلال در نعوظ حتی مشکلات روده و کنترل مثانه از دیگر عوارض کمبود طولانی مدت ب 12 است. بسیاری از این عوارض در صورت تشخیص سریع و درمان می تواند معکوس شود.

ممکن است کودکان هم به کمبود ویتامین ب 12 مبتلا شوند

کمبود ویتامین ب 12 در کودکان جدی است و می تواند با علائمی نظیر کم خونی، مشکلات حرکتی، مشکل رسیدن به نقاط عطف رشد و اختلال رشد همراه باشد که ممکن است منجر به مرگ شود. کمبود ویتامین ب 12 در نوزادان نادر است اما می تواند رخ دهد البته اگر کودکی تغذیه بدون غذاهای حیوانی داشته باشد یا اگر شیر مادری که گیاهخوار است را بخورد یا بعد از دوران نوزادی همچنان فقط شیر مادرش را بخورد. بر طبق یک مطالعه که نتیجه آن در ژورنال پزشکی کودکان منتشر شده است، مصرف مکمل های ب 12 توسط مادران در دوران بارداری می تواند از پیش آمدن این مشکل برای نوزادان جلوگیری کند.