به گزارش سایت خبری پرسون، 78 سال پیش بود. درست سال 1322 که ایران به دلیل اعلام بی طرفی از سوی ابرقدرت های جهان در شرایط ملتهبی به سر می برد. با وجود اعلام بی طرفی از سوی حکومت ایران، اما قدرت های شوروی و آمریکا و انگلستان به این بی طرفی توجهی نکردند و سه کشور در خاک ایران به راحتی جولان می دادند. آنها کنفرانس خود را به تهران منتقل کرده، بدون اینکه با حکومت ایران در آنزمان، در میان گذاشته باشند.
بیستم مرداد ماه سالجاری، سفیر روسیه و رییس نمایندگی دیپلماتیک انگلیس در ایران، به یاد سالگرد کنفرانس تهران که سه ابرقدرت جهان بر ایوان سفارت روسیه، صندلی هایشان را به هم جفت کرده و عکسهای یادگاری می گیرند، آنها هم بر جای مردان تاریخی کشورشان نشسته و فقط صندلی وسط را که مربوط به جای نشستن رزولت در آن عکس تاریخی، بود خالی گذاشتند که آن هم به دلیل این است که آمریکا در ایران هیچ نمایندگی رسمی ندارد.
لوان جاگاریان سفیر روسیه در تهران و سایمون شرکلیف رییس نمایندگی دیپلماتیک بریتانیا در ایران عکس یادگاری گرفتند. عکسی که به محض انتشار در شبکه های اجتماعی غوغایی به پا کرد. با این وجود این دو نماینده کشورهای روسیه و انگلستان به وزارت امورخارجه احضار شدند و خشم و نفرت مردم ایران از بازنشر این عکس، به آن دو و کشورهایشان منتقل شد. هر چند جاگاریان و شرکلیف در توضیح گرفتن این عکس، این طور اعلام کردند که از نظر آنها این روز تاریخی به مثابه اتحاد ابرقدرت های جهان در شکست دادن هیتلر و غوغای جنگ پروری او، بوده است و از این رو این عکس تاریخی را در تهران در همان ایوان سفارت روسیه ( اتحاد جماهیر شوروی سابق) تکرار کردند.
*کنفرانس تهران
ششم آذر ماه سال 1322 بود که کنفرانس موسوم به تهران با حضور روزولت، استالین و چرچیل به مدت سه روز در مکان سفارت شوروی سابق(روسیه) برگزار شد. نشست مهمی که در آن از برنامه ریزی های قدرت های مطرح برای پیروزی در نبرد با نازی ها صحبت شد. این کنفرانس مهم تاریخی پیرامون نقشه های جنگی نیروهای متفقین تا مرحله شکست آلمان، در آن به بحث و برنامه ریزی گذاشته شد.
قسمت جالب توجه این است که تعیین محل این کنفرانس به عهده ایران نبوده و وزیران خارجه سه کشور آمریکا، شوروی و انگلیس در دیداری در مسکو به این نتیجه رسیدند که تهران به دلیل شرایط امن و استراتژیکی که دارد محل برگزاری این کنفرانس گردد. کنفرانسی که طراحی نقشه های جنگی، استراتزیهای به کار گرفته شده و استراتژیهای جدید نظامی و بررسی موقعیت جهان پس از جنگ جهانی دوم در آن پرداخته شد.
حال 78 سال از آن سال می گذرد. دو نماینده از کشورهای روسیه و انگلیس به رسم یادگاری آن نشست و عکس تاریخی آن سه سیاستمدار را تکرار می کنند. آنها از موفقیت و غلبه بر آلمان هیتلری می گویند اما در ایران مردم به محض دیدن این عکس، از خشم منفجر می شوند.
چه این عکس از نظر آنها به نشان دادن قدرتشان در پایان دادن به یک جنگ طولانی و خانمان برانداز باشد، این تصویر تاریخی در نظر مردم ایران یادآور خاطرات تلخیست که از پدران و پدربزرگ ها و اقوام کهنسالشان از هجوم این سه قدرت در ایران را در خاطر دارند. آنها می آمدند و می رفتند بی هیچ توجهی به حکومت پادشاهی وقت، که پادشاهی جوان را در چند راهی تعاملات سیاسی قرار داده بود. از فقر و تنگدستی مردم ایران که از هر سو سربازی خارجی را می دیدند که در خاکشان قدم می زند و مجبور بودن علاوه بر تامین مایحتاج قشون متفقین، رفتارهای تحقیرآمیز آنها را هم به خودشان تحمل کنند.
هنوز پس از سالها، اگر از مردم شمال ایران در مورد حضور نیروهای متفقین پرسیده شود، ترس زنان و کودکان از هجوم سربازان روس در نگاهشان پیداست. یا از مردم غرب یا جنوب ایران در مورد نیروهای انگلیسی ومتحدانشان پرسیده شود خاطرات پر از وحشت ونداریشان خودنمایی می کند. آنچه خشم سیاستمداران و هموطنانمان را از دیدن دوباره این تصویر خشمگین ساخت از آن جهات است که بر خلاف گفته سفیر روس و نماینده دفتر دیپلماتیک انگلستان در ایران، حضور استالین و روزولت و چرچیل در تهران بیشتر از آنکه به ایران به مانند یک متحد بنگرند به دیده یک کشور مستعمره می نگریستند که باید تا جایی که می توانستند به بهانه جنگ جهانی دوم، نفتش را به یغما ببرند. نه اینکه ایران جزوی از کشورهای شرقیست و این نوع نگاه بالا به پایین حتی در ملاقات های این سه ابرقدرت با شاه ایران به خوبی نمایان است. رضا شاه که در تبعید به سر می برد و محمدرضا شاه پهلوی به هر بهانه ای می خواهد تا دیداری با این سه تن داشته باشد. چرچیل و روزولت که به دیدار شاه نیامده و شاه مجبور شد در محوطه سفارت این افراد را جداگانه در زمان های مختلف ببیند. دیداری خشک که شاه مستاصل به دنبال راه نجاتی از هجوم این سه کشور در خاک کشور خود داشت و حتی نمی دانست تا کی این خفت ادامه دارد. از این سه تن، فقط استالین به دیدار شاه رفت آنهم با تقاضایی خفت بار، دستور داد تا گارد سلطنتی از درب ورودی تا جلوی درب کاخ برداشته شود و گارد مخصوص خودش به جای آنها در آنجا بایستد. بله استالین آمد ولی با این شرط.
همانطور که پیشتر ذکرکردیم، این تصویر، یادآور پیروزی در جنگ با هیتلر است. جنگلی که به قول چرچیل، ایران پل پیروزی اش شد. ایران از نظر سوق الجیشی در منطقه مهمی قرار داشت و شوروی سابق و انگلستان و آمریکا در ایران به راحتی می توانستند قوای خود را بازسازی نمایند.
محمدجواد ظریف در واکنش به این تصویر گفت: «امروز یک تصویر به‌شدت ناپسند را مشاهده کردم. باید به همگی یادآوری کنم که اوت ۲۰۲۱، نه اوت ۱۹۴۱ است و نه دسامبر ۱۹۴۳. مردم ایران از جمله در طی مذاکرات برجامی نشان داده‌اند که تقدیرشان هیچ‌گاه به تسلط قدرت‌های خارجی درنخواهد آمد و توسط تصمیمات داخل سفارت‌های خارجی تعیین نخواهد شد.»
محمد باقر قالیباف رییس مجلس شورای اسلامی در توییتی نوشت: «اقدام دور از ادب دیپلماتیک و نامناسب سفرای دو کشور روسیه و انگلستان باید به سرعت توسط وزارت خارجه پیگیری شود. هر دو سفیر باید فوراً به طور رسمی بابت اقدام انجام شده عذرخواهی کنند، در غیر این صورت واکنش قاطع دیپلماتیک ضروری خواهد بود.»
حشمت الله فلاحت پیشه، رئیس کمیسیون امنیت و سیاست خارجی مجلس دهم در گفتگویی با رسانه ها گفت: واکنش‌ها به اقدام استعماری سفرای روسیه و انگلستان، محافظه‌کارانه و ناکافی بود، در حالی که این اقدام نوعی توهین به ملت ایران بود. او ادامه داد که سفیر روسیه باید از ایران اخراج شود. سکوت تریبون مجلس جای سوال دارد.به پشتوانه روسیه دست رد به همه واکسن‌های دنیا زدیم.
حسام‌الدین آشنا در واکنش به تصویر مشترک سفرای روسیه و انگلیس در توئیتی نوشت: از آن عکس تاریخی تا این عکس توهین آمیز، خیلی چیزها عوض شده؛ قدرتی مطلق برای آمریکا، امپراطوری برای بریتانیا، وجودی برای اتحاد جماهیر شوروی و جوانک شاهی برای ایران اشغالی باقی نمانده است. اما یک چیز هنوز باقی است: سرشت استکباری و خوی خود برتر بینی کسانی که به صندلی‌ها تکیه زده‌اند.
