سایت خبری پرسون- چند روز گذشته ویدیویی عجیب در فضای مجازی دست به دست می شد و حیرت بسیاری از مردم را برانگیخت. دخترانی حدودا 15 ساله که با چوب و قمه به جان همه افتاده اند. فیلمی که صحنه نزاع چند دختر را نشان می‌دهد؛ ناگهان یکی از دختران از درون لباسش یک قمه بیرون می‌آورد و دیگران را تهدید می‌کند.
حال سوال اصلی اینجاست که قمه کشی آن هم توسط یک دختر با این سن و سال چرا باید رخ دهد و آیا این دختر درک درستی از خشونت دارد؟ آیا عواقب این کار را می داند؟ آیا اصلا مفهوم قانون و مجازات چنین اعمالی را می داند؟
ما عادت داریم زمانی که صحبت از قمه کشی، دعوا و کتک کاری می شود، در ذهنمان افرادی را تداعی کنیم که درشت اندام و زورگو و حتی با صورت های خط خطی باشند اما این روزها و با اتفاقاتی که در فضای مجازی می بینیم باید بپذیریم که همیشه انتظارات و تصورات ما درست نیست.
اما نکته ای که بدون شک می توان درباره آن اظهارنظر کرد این است که حال بچه های جامعه ما خوب نیست و ظهور و بروز این رفتارها یک نشانه است؛ در واقع نشانه و پیامی که این کلیپ به ما می‌دهد این است که ما چه قبول کنیم و چه انکار، این اتفاقات در روزگار ما و بین مردم در حال رخ دادن است.
وقتی نگاهی به ویدیو می اندازیم سری از روی تاسف برای هلیا و دوستانش تکان می دهیم و شاید چند دقیقه ای در این تفکر باشیم که چه می شود که یک دختر یا پسر دهه هشتادی به این رفتارها دست می زند.
اما همه چیز به تأسف ما ختم نمی شود چرا که در پس ویدیویی که ما از یک صحنه درگیری دیدیم، افرادی هستند که دیدنشان برایمان عادی نیست؛ چون بازیگران اصلی این درگیری ها را افرادی تشکیل می دهند که به طور عادی باید الان پای درس و تحصیلشان باشند و یا کلا ذهنشان درگیر کلاس های اوقات فراغت و ورزش و هنر و امثال آن باشد، نه آن چیزی که ما دیدیم.
کمی به عقب برگردیم. نگاهی به خانواده این نوجوانان و جوانان بیندازیم. با حسابی سرانگشتی مشخص می شود که پدران و مادران هلیاها و امثال آن، زاده های بعد انقلابند. مردان و زنانی که در اواخر دهه 50 و دهه 60 به دنیا آمده اند و نوجوانی و جوانی آنها در محدودیت سالهای جنگ و پس از آن بوده است. فشار از بالا به پایین تربیتی از سوی خانواده آنها را در تنگناهای بسیاری قرار داده که بعدها خودنمایی کرد.
امروز با والدینی مواجه هستیم که دچار تناقضاتی شدند و این تناقض‌ها در زندگیشان خودش را نشان داد. حالا این والدین فرزندانی دارند که می‌خواهند از آنها در برابر بسیاری از مسائل و تناقضاتی که با آنها درگیر بودند و هستند محافظت کنند. به بیان دیگر برخی از والدین یا همان متولدین دهه ۶۰ به این دلیل که تحت سلطه تربیت از بالا به پایین و غیردموکراتیک بوده است به این نتیجه رسیده است که باید فرزندان خود را آزاد بگذارند. حتی در برخی مدارس سعی می‌شود که به دانش‌آموزان فشار نیاورند. در واقع از نظر پرورش نسل و آموزش اصول اخلاقی و انسانی و نه ایدئولوژیک فعالیت چندانی انجام نشده است.
در واقع آنچه که محور این فیلم است، خشونت نام دارد که هر از چندگاهی به شکل‌های مختلف در کوچه، خیابان و پارک می‌بینیم. این نوع رفتارها نتیجه نبود حال خوب جامعه است و موضوع نگران کننده آن است که سنین این افراد پایین بوده، عمده افراد تشکیل دهنده این درگیری دختر هستند و از اعمال خشونت نسبت به همدیگر عبایی ندارند، درحالی که به ظاهر یک گروه هستند که منجر به اعمال حرکت های خشونت آمیز و درآوردن قمه در محلی می شوند و پسرانی در گوشه تصاویر که گویی ترس دارند تا جلو رفته و مانع درگیری شوند.
پیام اصلی ویدیوی وایرال شده در فضای مجازی این است که باید نگران فرزندان خود یعنی کسانی باشیم که آینده کشور را باید بسازند و ما باید روی سلامت روان و سلامت اجتماعی، مهارت های ارتباطی و تاب آوری آنها برنامه ریزی کنیم وکارهای موثری را انجام دهیم.
باید قبول کنیم که درحال حاضر فرصت های تخلیه هیجانات کمتری وجود دارد چرا که قبلا مدرسه، محیط های بازی و... بود اما کرونا در یک سال و نیم اخیر باعث شد همه این فرصت ها کمرنگ تر شود یا نهایتا از بین برود و تأثیرات منفی ای را در رفتار کودکان و نوجوانان داشته باشد.
البته ناگفته نماند اصفهان، همواره از شهرهای فرهنگی و با تمدن به شمار می آید و وجود این قبیل افراد در این شهر، به هیچ وجه به معنای تغییر هویت آن و دور شدن مردم اصفهان از اخلاق و هنجارهای اجتماعی و فرهنگ اصیل نیست. این، یک نمونه از وجود ناهنجاری در نسل جوان کشور است که اختصاصی به یک شهر و یک استان ندارد و متأسفانه نشان‌دهنده ضعف شدید فرهنگی در جامعه ای است که مدعی فرهنگ و تمدن اصیل است.
یادمان نرود که این وضعیت نمایانگر بخشی از جامعه است نه همه جامعه ایرانی و در جامعه ما جوانان اهل مطالعه و پای‌بند به سنت‌های پسندیده فراوان هستند.
طبق نظر برخی روانشناسان، کلیپ اخیر از نوجوانان دختری که در فضای مجازی منتشر شده را باید اینگونه بیان کرد؛ امکان اینکه این افراد دچار اختلال شخصیت ضداجتماعی باشند بسیار بالاست، هر چند نیاز به ارزیابی دقیق تر فردی و اجتماعی دارند و صرف دیدن یک فیلم یا کلیپ نمی شود با قاطعیت اظهار نظر کرد.
اختلال شخصیت ضد اجتماعی که گاهی با نام سایکوپات نیز از آن یاد می شود، به ناتوانی شخص در تن دادن به هنجارهای اجتماعی گفته می شود، به طوری که جنبه های متعددی از رفتارهای فرد در نوجوانی و بزرگسالی تحت تاثیر این ناتوانی قرار می گیرد و همانطور که از این تعریف مشخص می شود، این اختلال از دوران کودکی و نوجوانی نشات می گیرد و شکل و عمق روابط والد-فرزندی در شکل گیری این قبیل اختلالات بسیار تاثیرگذار است.
دختران معمولا نزدیک به سن بلوغ و پسرها حتی زودتر از بلوغ، علائم این اختلال را از خود نشان می دهند و این اختلال الگویی خانوادگی دارد، به طوری که شیوعش در بستگان درجه اول و همچنین مردان مبتلا به این اختلال پنج برابر بیشتر از سایر گروه های خانواده سالم است.
بیماران دچار اختلال شخصیت ضد اجتماعی یا سایکوپات ها با اینکه ممکن است دارای ظاهری طبیعی و گرم و صمیمی باشند ولی در زندگی شخصی آنها مواردی دیده می شود که اصلا مثبت نیستند، از جمله دروغ گویی، فرار از مدرسه و فرار خانه، دزدی، دعوا، سوءمصرف مواد و اعمال غیر قانونی.
زمان آن رسیده که برای جلوگیری از بروز چنین ناهنجاری هایی در کشور، به طور ویژه روی این موضوع بررسی شود و آموزش های لازم در زمینه قانون مجازات در کشور به افراد، به طور کامل داده شود تا شاید کمتر شاهد چنین صحنه هایی باشیم.
نگارنده: مهسا اخلاقی
