دودی که به چشم همه خواهد رفت!

به گزارش سایت خبری پرسون، «رسول، کجایی؟ تنهایی تو حیاط، چه کار می کنی؟ بیا بالا دیگه» این جملات را هر شب از ساختمان کناریمان می شنوم. دو فرزند پسر دارد. به نام های رسول و سعید. رسول که دبیرستانش را به تازگی تمام کرده است و سعید که کلاس چهارم ابتدایی است. خانواده ساکت! خانم همسایه پرستار است و آقا، کارمند دولتی. این دو سال اخیر، تنها صداهایی که از منزلشان می آید جملاتی شبیه به همین جملات بالاست. رسول دیگر مردی برای خودش شده است. حرف های پدر و مادرش را گوش نمی کند. شاید همین که فکرمی کند مرد شده است، به اواجازه داده است که صدایش را بالا ببرد و به نصیحت های والدینش بهایی ندهد.

صدای بلندش را تقریبا هر شب می شنوم. صداهایی که به علت سیگار کشیدن رسول، ناخودآگاه بالا می رود. آن هم از افرادی که همیشه آرام و بی صدا بودند و تنها دغدغه شان تربیت درست دو فرزندشان بوده است. سیگار کشیدن، فعلا دغدغه جدی این خانواده است. در خانه ای که رسول، آن را روی سر والدینش آوار کرده است. والدینی که شنیدن صدایشان توسط همسایه ها را یک بی آبرویی می دانستند حالا دیگر از دستشان هم در رفته است چند بار همسایگانشان، صداهای آنها را به وضوح شنیده اند.

در هشدارهای متخصصین سلامت، پایین آمدن سن مصرف دخانیات آمده است. که آن را بین 12 تا 14 سال اعلام کرده اند. سنی که تا چند سال پیش، کمتر نوجوانی را سیگاری می کرد. سیگار؛ بلایی که هر لحظه به دنبالشان می دود. نوجوان هایی که به دنبال این هستند تا گوشه کناری را بیابند و پکی به سیگارشان بزنند. پکی همراه با رویاهای خود و والدینشان. سن 12-14، سن نوجوانیست. سنی که نشان می دهد کودکانمان چه قدر زود در معرض آلوده شدن به دخانیات هستند. معضلی که نشان داد وظیفه خانواده ها، قبل از تمایل فرزندشان به دخانیات، چقدر سنگین است. حتی قبل از آنکه فکر سیگار به ذهنشان بیاید. واقعا امکان دارد؟!

دکتر سعید سعادت، پژوهشگر سلامت و فوق تخصص بیماری های عفونی در گفتگو با «پرسون»، گفت: «سیگار به عنوان عامل بروز حداقل 14 سرطان مختلف در انسان شناخته شده است که مهمترین آنها عبارتند از: سرطان ریه، سرطان پوست، سرطان لوزالمعده، سرطان مثانه، سرطان خون، سرطان پستان، سرطان حنجره، سرطان کبد، سرطان لب، زبان و دهان.»

وی در ادامه عوام فریبی صنایع دخانی را فقط از روی سودجویی برای خودشان دانسته و وجود رد پای اندک منفعتی برای مردم را رد کرده و اعلام می کند: « براساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، 20 درصد از یک میلیون سیگاری در جهان را زنان تشکیل می دهند و در بعضی از کشورهای جهان، شمار زنان سیگاری رو به افزایش گذاشته است. صنایع دخانی درصدد هستند زنان را هدف هجوم تبلیغات فریبنده و جذاب خود قرار دهند تا بتوانند آنها را به عنوان مصرف کننده جدید، جایگزین کسانی که جان خود را زودهنگام براثر عوارض مصرف سیگار از دست داده اند، نمایند. در بعضی از کشورها تعداد زنان و دختران مصرف کننده مواد دخانی به اندازه مردان مصرف کننده رسیده است.»

سعادت در ادامه، حضور تبلیغات برای نوجوانان را هم به مثابه شناخت و تعیین بازارهای بکر از سوی صنایع دخانی می داند: «صنایع دخانی حتی به سنین پایین تر جمعیت جهان هم رحم نکرده و حتی برای این گروه هم برنامه های تبلیغی تهیه کرده اند و همه اینها برای سودجویی است.»

« سیگار کشیدن را همراه با حس بزرگ شدن القا کردند؛ همانطور که مصرف دخانیات از سوی زنان را، برابری زن و مرد و برخورداری از موهبت آزادی دنیای مدرن ذکر کرده اند. سردمداران صنایع دخانی، روبروی دوربین های رسانه های جهان، لبخند می زنند و قیافه حق به جانب گرفته و از گیاهخواری و سلامت جسم و سلامت کره زمین و.... صحبت می کنند در حالی که میلیاردها دلار هزینه عوامفریبی و شناخت بازارهای جدیدشان می کنند. تبلیغاتی که با هوشیاری بسیار سازنده اش، در ناخودآگاه نوجوانان و بازارهای هدف فرونشسته و برایتان دلیل و بهانه می تراشد تا در زمان مناسب، دست رد به سمت سیگاری که به سمتتان آورده شده است، نزنید!»

این متخصص می افزاید: «خانواده از زمان کودکی، باید آموزش های خود را شروع کنند. هر زمان و در هر مکانی که یک فرد سیگاری حضور داشت از آن مکان خارج شوند؛ چه بسا افراد سیگاری از بستگان و آشنایان و نزدیکانتان باشند. اما به این توجه کنید کودکتان می بیند، متوجه می شود و اگر در چنین مکانی حضور داشته باشیم، تربیت و هدایتش در سنین نوجوانی و جوانی اش مشکل تر است.»

«چگونه آن زمان می توانید ژست والدینی را بگیریم که فرزندمان زا از دخانیات دور نگه می دارد؟ آموزش هر چه در سنین پایین تر شروع شده و روی آن تمرکز شود نتیجه بهتری را عایدتان می کند.»

سعادت خاطر نشانمیکند که، «شما نمی توانید خودتان سیگاری باشید ولی به فرزندانتان، مضرات دخانیات را گفته وآنها را نصیحت نمایید. همانند پزشک سیگاری که بیمار مبتلا به مشکلات ریوی حاد و مزمن را می خواهد فقط با چند جمله، مجاب به نکشیدن سیگار و ادامه ندادن مصرف دخانیات کند.»

وی در ادامه تاکید می کند:« پایین آمدن سن مصرف دخانیات،مسئله بسیار جدی ای می باشد. با وجود هشدارها، هنوز والدین تحصیل کرده ای را می بینیم که فرزند نوجوان یا کودکشان را برای خرید سیگار مورد نظرش به مغازه می فرستد و یا کنار فرزندانشان قلیان مصرف می کنند.»

سعادت در پایان خاطر نشان می کند که، «همان اندازه که تبلیغات فریبنده مصرف دخانیات بیشتر و بیشتر شده است، هوشیاری ما باید بیشتر شود. چیز بد، همیشه بد است. نه می تواند کمی خوب باشد. نه این اجازه را داریم به بهای بدخلقی و یا به بهانه در سفر بودن، مصرف دخانیات داشته باشیم و با سلامت و آینده فرزندانمان بازی کنیم. پساول از خودمان شروع می کنیم و سپس هز زمان که متوجه شدیم فرزنمان به سمت سیگار یا دوستان سیگاری کشیده شده است بدون معطلی، با کمک گرفتن از مشاوران آگاه و باتجربه، به اوکمک می کنیم. مبادا که سیگار را دست کم بگیریم.»

پایین آمدن سن مصرف دخانیات از یک طرف، حساسیت سن نوجوانی و اینکه چقدر خانواده ها می توانند با فرزندان نوجوانشان که سیگار می کشد تعامل داشته و راه و روش نادرستش را تصحیح کنند از سوی دیگر، دغدغه جدی در جامعه جوان ایران شده و روز به روز بر التهاب ناشی از این مشکل افزوده می شود. لزوم آموزش از طریق رسانه های رسمی و نیز آموزش و پرورش با راهکارهای ناب و البته فعالیت موسسات و انجمن های حمایتگر در این زمینه می تواند راهگشا باشد. لزوم جدی گرفتن این معضل، آنقدر اهمیت دارد که غفلت امروزمان را می تواند با پرداخت بهایی سنگین در آینده کشور، متوجه شویم.