به گزارش سایت خبری پرسون، «اصلاحیه قانون چک» به حدی ضروری بوده که با توجه به اهمیت چک و ضرورت آن در مبادلات اقتصادی و تجاری، بسیاری از اقتصاددانان، فعالان نظام بانکی و کارشناسان اقتصادی، آن را یک جهش اساسی در اصلاح نظام بانکی می‌دانند. قانون اصلاح قانون صدور چک مصوب ۱۳ آبان ۱۳۹۷ است که با انقضای مدت مربوطه از اول آذر ۱۳۹۹ اجرایی شده است.
دست به دست شدن چک و پشت‌نویسی کردن در ایران رواج دارد. در حالی که در بسیای از چک نویسی ها مواردی رعایت نمی شود. اصلاحیه قانون چک اصلی‌ترین ابزار معامله‌ای است که در مبادلات تجاری، امکان خرید نسیه و مدت دار را برای فعالان اقتصادی فراهم می کند. در کشور ما حجم زیادی از تراکنش‌های مالی از طریق چک انجام می‌شود که نشان‌دهنده اهمیت بالای چک به‌عنوان سهل‌الوصول‌ترین و ارزان‌ترین ابزار معامله مدت‌دار در نظام اقتصادی است.
ضرورت کارآمدسازی چک و بهره مندی از مزایای منحصربه‌فرد آن در مبادلات اقتصادی، هفت مرتبه اصلاح و بازنگری قانون چک در مقاطع زمانی مختلف را در پی داشته است. با این وجود، به دلیل عدم اتخاذ رویکرد متناسب با کارکرد حقیقی و فعلی چک در اصلاح قانون مذکور تا پیش از سال 1397، مشکلات عدیده ای برای فعالان اقتصادی به وجود آمده بود.
«ایمان اسلامیان»، کارشناس مسائل بانکی در گفت‌وگو با «سایت خبری پرسون» و در تشریح اعلام ضوابط جدید اجرایی صدور و نقل و انتقال چک در سامانه صیاد گفت: «با گذشت زمان برخی انعطا‌ف‌ها در نظام بانکی کشور موجب شد تا ابزارهای درست به ویژه مقوله چک، در مسیر انحراف قرارگیرد. چک، علی‌رغم آنکه یک ابزار پرداخت و ایفای تعهدات است، اما می‌تواند در اقتصاد کلان تاثیر منفی داشته باشد. به همین خاطر نظام‌های بانکی دنیا، در استفاده از آن همواره محتاط عمل می‌کنند.»
وی افزود: «در دهه ۴۰ با رویداد برخی اتفاق‌ها، فرهنگ استفاده از چک در کشور دچار تغییر و تحول شد و تا پیش از این دهه، چندان کارآمد نبود. چک‌های مدت‌دار اما از ابتدا و تاکنون در نظام بانکی دنیا تعریف شده نیست چراکه مبدأ و مقصد یک شریان مالی می‌بایست به طور کامل و دقیق مشخص باشد.»
اسلامیان تصریح کرد: «چک‌های تضمینی که در حال حاضر نیز در ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد، تناسبی با ماهیت چک ندارد. متاسفانه استفاده از این نوع چک به دلیل برخی مزایا در ایران شروع و تاکنون ادامه یافته است.»
این کارشناس مسائل بانکی همچنین خاطرنشان کرد: «یکی از عوامل بروز تورم در کشور، استفاده نادرست از چک است که سرعت رشد نقدینگی را افزایش و در مکان و زمان‌های نادرست، خلق اعتبار می‌کند.»
او اظهارکرد: «بانک مرکزی با بررسی مسیرهای نادرست، در پی اصلاح گام به گام سیاست‌ها است. این اصلاحات همچون محدود کردن و افزایش ضوابط سخت‌گیرانه در دستیابی به دسته چک است.» این کارشناس مسایل بانکی می افزاید: «یکی از منافذی که در نظام بانکی کشور به ویژه درباره پنهان کردن رد معاملات و تراکنش‌های مالی استفاده می‌شد، پشت نویسی چک‌ها بود. نظام بانکی با معضل دست به دست شدن هزارباره یک چک مواجه بود و همین امر بر بدنه اقتصاد و نظام بانکی ضربه می‌زد.»
اسلامیان عنوان کرد: «امروزه دست به دست شدن چک‌ها در ایران بسیار رایج و چنانچه به بازار بزرگ تهران مراجعه کنید، خواهید دید که یک چک، ده‌ها بار جا‌به جا و پشت‌نویسی شده است. این اتفاق درحالی رخ می‌دهد که مخرب و نظام بانکی دنیا با آن به جد مخالف است.»
او بیان کرد: «بانک مرکزی در ادامه سیاست‌های اصلاحی خود، قانون اصلاح دستورالعمل حساب جاری و دسته چک را مصوب کرد. در پی این تصویب، مقرر شد تا بانک مرکزی بستری فراهم سازد تا به موجب آن کسانی که چک صادر می‌کنند، نام ذی نفع نهایی را نیز ثبت کنند.»
این کارشناس مسائل بانکی در پایان ضمن تایید مناسب زمان اصلاح قانون چک با توجه به مدت استفاده از چک در ایران یادآورشد: « شاید اجرای عملیات اصلاحیه،، در گام‌های نخست سخت و دشوار باشد، چراکه فرهنگ جا افتاده مبنی بر استفاده از چک درحال حاضر نادرست است. اما با توجهبه اینکه بانک مرکزی و نظام بانکی کشور خواهان این اصلاحیه بوده و در مقابل این سختی‌ها مقاومت کرده اند ، می‌توان بر تحقق این گام بلند و اهداف نیک امیدوار بود.»
باید قبل از دادن دسته‌چک به یک فرد قوانین و فرهنگ استفاده از آن به‌طور کامل آموزش داده شودخیلی‌ها به دلیل ناآگاهی و استفاده ناصحیح از چک دچار مشکلات فراوان شده و حتی سر از زندان درمی‌آورند و بسیاری از زندانی‌ها را افرادی تشکیل می‌دهند که به سبب ناآگاهی از قانون چک گرفتار شده‌اند.
دارندگان چک و صاحبان حساب‌جاری اگر موارد قانونی مربوط به استفاده از چک را رعایت کنند، از دسته‌چک آنان سوءاستفاده نمی‌شود و یا سوءاستفاده به حداقل ممکن می‌رسد» در توصیه به این افراد باید گفت که؛ در هنگام نوشتن متن چک سعی کنید خودتان و با قلم خود متن چک را بنویسید، حتی اگر طرف مقابل مورد اعتماد شما باشد، هرگز اجازه ندهید دیگران متن چک را بنویسند.
