هیس...کودک کار گریه نمی کند!

به گزارش سایت خبری پرسون، «گوشی‌اش را به طرف 2 کودک فال‌فروش گرفته و آنها را وادار می‌کند برقصند و...، شروع می‌کند به فیلم گرفتن» این تصویری تلخ و دردناک از اقدام غیراخلاقی و خودخواهانه پسری پولدار است که این روزها در شبکه‌های اجتماعی دست‌به‌دست می‌شود و باعث جریحه‌دار شدن افکار عمومی شده است. عمل این پسر پولدار نوعی تجاوز جنسی است. البته این فرد در ویدئویی از مردم عذرخواهی کرده اما این پشیمانی مرهمی بر زخم دل دو کودک و مردم کشور نخواهد بود.

ویدئویی که این فرد از دو کودک منتشر کرد خیلی زود توسط برخی فعالان اجتماعی و حامیان حقوق کودکان بازنشر پیدا کرد و آنها از همه، ازجمله پلیس خواستند تا جوان کودک‌آزار شناسایی و مجازات شود.

صبح دیروز پلیس فتا اعلام کرد کودک‌آزار دستگیر شده است. سرهنگ داوود معظمی گودرزی رئیس پلیس فتای تهران با بیان اینکه متهم پس از تحقیقات اولیه با صدور قرار مجرمیت روانه زندان شده است، گفت: کودک‌آزاری به هر شیوه و با هر انگیزه‌ای ممنوع است و مرتکب، به مجازات مندرج در قانون محکوم خواهد شد. پلیس فتا با سرعت عمل و قاطعیت به هرگونه مسئله‌ای که باعث تشویش اذهان عمومی و آزرده‌خاطر شدن هموطنان در فضای مجازی شود وارد شده و با مرتکبان برخورد قانونی خواهد کرد.

این فیلم تلخ یادآور تصاویری بود که چند‌ماه قبل از کودکی زباله‌گرد منتشر شد. در آن فیلم پسر جوانی، کودکی را که در نزدیکی سطل زباله مشغول جمع‌آوری ضایعات بود داخل سطل زباله انداخت و از این صحنه فیلم گرفت و تصاویر تلخ آن منتشر شد. حالا با گذشت چند‌ماه بار دیگر تصاویر مشابهی از آزار کودکان کار افکار عمومی را جریحه‌دار کرده بود.

حال رسانه پرسون در این گزارش قصد دارد به کلیشه کودکان کار که موضوعی عادی برای مسئولین گشته بپردازد.

کودک کار کیست؟

طبق یک تعریف از قوانین سازمان بین المللی کار، کودکان زیر 15 سالی که کار کنند کودکان کار نامیده می شوند. مشاغل کودکان کار به دو بخش تقسیم می شود. دسته اول فعالیت های پرخطر که سلامت جسمی و روانی آن ها را به خطر می اندازد مانند کشاورزی کار در معدن و کاری نامتعارف همچون روسپی گری و دسته دوم فعالیت های سبکی هچون کمک به والدین که خللی در تحصیل آن ها ایجاد نمی کند. فقر، جنگ و مهاجرت و نگرش های فرهنگی غلط از جمله دلایل شکل گیری کودکان کار است.

در ایران به ویژه شهر تهران آمار کودکان کار به دلایل مختلفی رو به افزایش است. و هرچند یک بار خبری از این کودکان به گوش می رسد.

گاهی از کودکانی که در آجرپزی ها کار میکنند گفته می شود گاهی از کسانی که در مترو هستند و گاه کودکانی که در چهارراه ها به تکدی گری مشغول می باشند اما دوایی برای دردهای آنها وجود ندارد.

گدشته از سختی هایی که این کودکان به جهت کارکردن برای به دست آوردن درآمد نسبت سایر هم سن وسال های خود متحمل می شوند، این کودکان در محیط سالمی مشغول فعالیت نیستند طبق آمارهای ضد و نقیضی که وجود دارد درصد بالایی از این کودکان مورد آزار و اذیت جنسی واقع می شوند.

تجاوز به کودکان کار

طبق گفته مدیر عامل سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران در یک جامعه آماری 400 نفری از کودکان کار 90 درصد آنها مورد تجاوز قرار گرفتند. چون تجاوز به این کودکان هزینه و تبعاتی از جهت پیگیری ندارد این روند مداوم تکرار می شود.

شیوع ایدز در بین کودکان کار

به گفته دکتر مینو محرز، رئیس مرکز تحقیقات ایدز، طبق مطالعه‌‌ بر 1 هزار کودک کار در تهران بیشترین میزان شیوع ایدز در کودکان کار و خیابان بین سنین 10 تا 18 سال است و بیشترین راه ابتلا در بین این کودکان، تجاوز جنسی هم بین دختران و هم بین پسران بوده است. هر چقدرامکان تجاوز جنسی در این کودکان زیاد شود به ‌تبع آن ابتلا به ایدز در میان آنها افزایش می‌یابد. این مطالعه‌ نشان داد 4تا 5 درصد این کودکان سلامت روحی و جنسی آنها تباه شده است.

چه حمایتی از کودکان کار می شود؟

سازمان شهرداری، بهزیستی و انجمن حمایت از کودکان کار مهم ترین متولی حمایت از این کودکان هستند. اما با نگاهی به سطح جامعه از عملکرد ناموفق مسئولین آگاه می شویم.

کودکان کار توپ پاسکاری میان مسئولین

مجید ابهری آسیب شناس و جامعه شناس در گفتگو با خبرنگار اجتماعی پرسون شرایط کودکان کار را تصریح کرد و اظهار داشت: از نظر آسیب شناسی اجتماعی کودکان کار بر دو گروه هستند که غالبا میان افراد در جامعه اشتباه می شود. گروه اول کودکان کار در کارگاه های زیرزمینی و واحدهای تولیدی بدون مجوز مانند ریخته گری ها، شیشه پزی ها،... کار می کنند و اسمشان در هیچ دفترو برنامه ای وجود ندارد.

ابهری افزود: گروه دوم کودکان کار، کودکان دستفروش یا کارگر مغازه های میوه فروشی و مغازه های دیگر هستند و یا اینکه در خیابان به فروش فال و اقلام دیگر مشغول می باشند.

وی مطرح کرد: گروه دوم کودکان کار محسوب نمی شوند. زیرا این کودکان به بهانه فروش فال، جوراب و وسایل دیگر به گدایی مشغول هستند و مردم بخاطر دلسوزی به آنها کمک می کنند و اغلب هم چیزی ازآنها نمی خرند. بحث مورد نظر ما گروه کودکان اول هستند که در کارگاه های زیرزمینی به کار مشغول می باشند. این کودکان دوره جوانی را ندیده به پیری می رسند چرا که اغلب دچار بیماری های استخوانی، تنفسی، ریوی، گوارشی و بیماری های دیگر می شوند و به مردان کوچک معروف هستند. اینها نان‌آور خانواده خود هستند و خرج مادر خواهر یا برادر خود را می دهند.

این جامعه شناس بیان کرد: متاسفانه این گروه از کودکان و کودکان گروه اول گاهی مورد خشونت جنسی توسط ولگردان و معتادان قرار می گیرند و از ترسشان و تهدیدی که می شنوند نه شکایت می کنند و نه دردشان را کسی می فهمد. برای این کار باید این کودکان جمع آوری شوند و در مراکز مخصوص مورد آموزش و درمان قرار گیرند.

ابهری ادامه داد: متاسفانه بعضی از کودکان کارهای زیرزمینی دارای پدر یا مادر هستند منتها پدر یا مادرشان صلاحیت لازم را درنگهداری ندارند یا معتاد و زمین گیر هستند یا آنها را رها کردند. بنابراین وقتی از کودکان کار صحبت می کنیم به طور مشخص باید معلوم کنیم که کدام یک از کودکان مورد نظر ما هستند.

وی تصریح کرد: با توجه به این موضوع باید سازمان بهزیستی و شهرداری تهران امکانات خود را در زمینه جمع آوری و نگهداری این کودکان و بزرگ کردن آنها از نطر آموزش، تربیت و نگهداری های بهداشتی متمرکز نموده و اجازه ندهند این کودکان بزهکاران آینده شوند چون اینها به محض اینکه اولین قدم خود را به مراکز نگهداری یا مراکز پلیس بگذارند درلیست بزهکاران آینده قرار می‌گیرند. بنابراین از آنجا که سازمان معین و متولی خاص برای این کودکان وجود ندارد این افراد بیشتر در وضعیت گدایی با استفاده از ترحم مردم زندگی خود و خانواده خود را سپری می کنند.

این جامعه شناس در ادامه ضمن اشاره به عملکرد ضعیف مسئولین در ساماندهی کودکان کار افزود: به علت آن که برای ساماندهی کودکان کار متولی معینی وجود ندارد شهرداری این امر را برعهده بهزیستی می گذارد و بهزیستی مسئولیت را به شهرداری پاس می دهد درحالیکه متولی اصلی برای این گروه از کودکان شهرداری می باشد. زیرا امکانات مالی و امکانات انسانی دارد. بهزیستی با توجه به تعدد و تنوع وظایف امکانات بسیار محدودی دارد که دیگر نمیتواند به این گروه رسیدگی نماید.

ابهری در پایان خاطرنشان کرد: اگه همین روش ادامه پیدا کند و کودکان کار با معضل تجاوز جنسی بزرگ شوند آسیب های جدی تری در انتظار جامعه می باشد. وقتی که کودکی مورد آزار جنسی قرار گیرد ترس او از این موصوع ریخته می شود و با نگاه کینه و انتقام از جامعه رشد می کند. این کودکان درآینده یکی از جانیان و بزهکارانی می شود که افراد جامعه را مقصر بدبختی خود میداند و قطعا انتقام خود را از جامعه و مردم می گیرد.

گزارش از یگانه بختیاری