کلمۀ شاطر در زبان عربی به معنی زرنگ، زیرک و تیزپا است. در دوران قاجار این کلمه به خدمتگزاران سلطنتی اطلاق میشد که پیاده همراه کالسکۀ شاه حرکت میکردند و میدویدند.
باغ فردوس در شمال شهر طی سالها شاهد تغییرات و اتفاقات زیادی بوده است. ساخت آن همزمان با ساخت قصر بدشگون محمدیه در همان حوالی بود و در آن دختر ناصرالدین شاه اقامت گزید. بخشی از اتفاقات مربوط به این باغ زیبا را در گزارش ذیل مرور میکنیم.
حدود صد و هفتاد سال قبل در محله دزاشیب به ناصرالدین شاه قاجار که سوار بر اسب راهی شکار بود، حمله شد. او در این ماجرا آسیب جدی ندید ولی بهانهای شد برای قلع و قمع فرقه بابیون در ایران.
واگنهای اسبی یا تراموا شهری تهران به عنوان نخستین سیستم حمل و نقل عمومی تهران در ۲۹ آبان ۱۲۶۸ ه. ش (۱۳۰۷ه. ق) با حضور ناصرالدین شاه در تهران افتتاح شد. این واگنها به وسیله دو یا چهار اسب روی ریل حرکت میکرد.
شاید خیلیها با شنیدن نام «پیچ امینالدوله»، تصویر یکی از خیابانها و گذرگاههای تهران را در ذهنشان مرور کنند، اما این هم یک گونه گیاهی نسبتاً ناشناخته است که نمونه آن در بسیاری از باغها و بوستانهای پایتخت دیده میشود.
ناصرالدین شاه قاجار علاقۀ فراوانی به هنر نوظهور عکاسی داشت و ظاهرا برای عکاسی کردن سوژهای بهتر از همسران پرشمارش نمییافت؛ همسرانی که از نظرگاه نخوتآمیز شاه، «کنیزهای» او به حساب میآمدند.
در مجموعۀ «سفر به عصر قاجار» هر بار با چند عکس باکیفیت که از آرشیوهای معتبر تهیه شدهاند، شما را به تماشای گوشههایی از زندگی مردم ایران در بیش از یک قرن قبل میبریم.
یکی از جاذبههای گردشگردی محله اوین بیتردید کوچه زیبای ۱۳چنار است؛ کوچهای که مدت مدیدی است از باغ احمدعلی سپهر، مورخ و سیاستمدار دوره قاجار و پهلوی، محافظت میکند.
«هرکس از این ملت بعد از قرنی فلاکت و بدبختی جامعه قد مردانگی برای اصلاحات عَلَم کرد، روس و انگلیس به انواع دسایس و نیرنگ موفقیت او را شکسته و هر نقشه که برای اصلاحات طرح شد، روس و انگلیس با دوده سیاه جهالت و لجاج عناصر سهلالقبول صفحه کتاب اصلاح او را سیاه کردند.
چند سال بعد از اینکه امیرکبیر اصلاحات سیاسی و اقتصادی را در ایران شروع کرد تا جامعهای فراخور و شایسته ایرانیان بسازد، امپراطور ژاپن با همین قصد دست به اصلاحات زد.
از نگهبانان اسب ناصرالدینشاه در حیاط کاخ تا مطربان موکب شاهی در دشت لار؛ با این عکسها شما را به تماشای صحنههایی از زندگی مردم ایران در دوران قاجار میبریم.
هرکس از این ملت بعد از قرنی فلاکت و بدبختی جامعه قد مردانگی برای اصلاحات عَلَم کرد، روس و انگلیس به انواع دسایس و نیرنگ موفقیت او را شکسته و هر نقشه که برای اصلاحات طرح شد، روس و انگلیس با دوده سیاه جهالت و لجاج عناصر سهلالقبول صفحه کتاب اصلاح او را سیاه کردند.
بازگشت ناصرالدین شاه از فرنگ همیشه برای اهالی پایتخت نشین پر از ماجراهای عجیب و غریب بود. ماجرای شکلگیری خیابان لالهزار هم سوغات اولین سفر او از فرنگستان بود. خیابان لالهزار قرار شد چیزی شبیه خیابان شانزهلیزه پاریس شود.
از آبتنی چند مرد در چشمه علی شهر ری تا جلسۀ وزرای ناصرالدین شاه و قدیمیترین عکس به جا مانده از برگزاری مراسم «سیزده به در» در ایران؛ در اینجا با چند عکس شما را به تماشای گوشههای مختلفی از زندگی در عصر قاجار میبریم.
تهرانیها تا قبل از عمومیت پیدا کردن مصرف چای، قهوه مینوشیدند و مصرف آن به حدی در تهران فراگیر شده بود که در دوره قاجار، به عنوان نذری در یکی از تکیههای مشهور پایتخت توزیع میشد.