دوره قاجار

در دل بازار و یکی از کوچه پسکوچه‌های شلوغ خیابان باب همایون، حمام کهن و قجری هنوز سرپاست که روزگاری حمام سرخانه خاندان شاه قاجار بود.

در تهران دوره قاجار، پایتخت‌نشینان وقتی می‌خواستند با مواد غذایی دم‌دست‌شان غذایی فوری درست کنند، سراغ اشکنه می‌رفتند.

خانه وکیل الرعایا سمنان از بناهای شاخص و ارزشمند دوره قاجار است که همانند تعداد زیادی از بناهای تاریخی کشور بدون آنکه در فهرست آثار ملی قرار داشته باشد یا اینکه در چهارچوب برنامه های حفاظتی خانه های تاریخی احیا شوند، در فهرست خانه های متروک رها شده اند. مشخص نیست چه اقدام موثری در جهت حفاظت از خانه وکیل الرعایا قرار است در پیش گرفته شود اما تصاویر تازه این بنا بیانگر وضعیت نابسامان و نگران کننده آن است.

روستاهای اطراف ورامین با قدمت تاریخی، روایتگر تمدن ۷ هزار ساله این تکه از خاک پایتخت هستند. عمارت جعفرخان در روستای تاریخی تجره، یکی از یادگارهای باقی مانده از دوره قاجار است که حالا به یک جاذبه گردشگری تبدیل شده است.

قدمت تاریخی ورامین باعث شده تعداد آثار باستانی، بناهای تاریخی و برج و باروها در آن قابل توجه باشد. قلعه امیرآباد یکی از قلعه‌های این شهر است که کاربردی مسکونی و نظامی داشته و یادگار دوره قاجار است.

حمام تاریخی کاشف‌السلطنه قرار است به عنوان فضای نمایشگاهی گالری سهراب به فعالیت خود ادامه دهد.

از دوره قاجارها که تهران لباس پایتختی بر تن کرد، حال و هوای این شهر، سبک زندگی و نیز خانه‌سازی حسابی تغییر کرد و تهران بنا بر سلیقه حکام وقت هر روز پوست انداخت و چهره عوض کرد تا دارالخلافه که از آن به‌عنوان پایتخت یاد می‌شد، از بافت روستایی‌اش کنده شود و شکل و شمایل شهری به خود بگیرد.

تصویر زیر از مسجد سپهسالار در سال ۱۳۲۵ است. مسجد سپهسالار مجاور ساختمان قدیمی مجلس شورای ملی، در خیابان بهارستان قرار دارد، این مسجد پس از انقلاب جمهوری اسلامی با نام مسجد شهید مطهری نیز شناخته می‌شود.

قریب ۱۰۰ سال از انقراض سلسلۀ قاجار و بیش از آن از پایان سلطنت ۶ پادشاه قبل از سلطان احمد شاه می‌گذرد اما هم‌چنان موضوع تحقیقات تاریخی‌اند.

بازار فرش تهران تقریبا از دوره قاجار با رونق توسعه بازار تهران شکل گرفت و به مرور زمان فراز و فرودهای فراوانی در خود دید که ماجرای خواندنی دارد.

دوره قاجار دوره عزت و احترام عشایر بود. بسیاری از سران عشایر در دارالخلافه قجری در رفت و آمد بودند و پست و مقامی داشتند. همین موضوع در توسعه فرش‌بافی این دوره بسیار موثر بود.

در چند روز اخیر انتشار مجموعه‌ای شامل هزاران عکس دیده نشده از دوران قاجار از آرشیو «کاخ گلستان» توسط یک کاربر ناشناس شبکه اجتماعی ایکس واکنش‌های بسیاری را در پی داشته است.

یکی از نکات جذاب انتشار عکسهای قدیمی دوره قاجار، شباهت برخی از هنرمندان سینمای امروزی با افراد آن دوران است.

انتشار تصاویری مربوط به دوره قاجار از مجموعه کاخ گلستان با واکنش‌های متفاوتی در فضای مجازی مواجه شده.

کلمۀ شاطر در زبان عربی به معنی زرنگ، زیرک و تیزپا است. در دوران قاجار این کلمه به خدمتگزاران سلطنتی اطلاق می‌شد که پیاده همراه کالسکۀ شاه حرکت می‌کردند و می‌دویدند.

عکس‌هایی که در مجموعۀ «سفر به اندرونی» ملاحظه می‌کنید، قاب‌هایی از زندگی اهالی حرمسرا را در دوران حکومت قاجار به تصویر می‌کشند.

دوره قاجاریه شاید از نظر بیشتر ما دوره افول ایران و دوره پادشاهان بی‌عرضه و خائن به کشور باشد؛ با این همه می‌توان در بین همین سلسله هم چهره هایی مملکت‌دوست و بادرایت پیدا کرد.

گستره خوش آب و هوای کن برای تهرانی‌ها به باغ‌ها و مزراع کشاورزی‌اش معروف است؛ همان باغ‌های انبوه، کوچه‌باغ‌های دلگشا و درختان کهنسالی که اکنون دیگر به نماد کن تبدیل شده است.

در بی‌لیاقتی و ظلم و ستمی که شاهان قاجار به مردم روا داشتند تاریخ هر چه بگوید کم گفته، اما در این دستگاه فرتوت و رنجور دولتمردانی بودند به غایت اندیشمند و لایق که همه تلاششان آبادانی کشور بود و با ساختن بیمارستان و مسجد و مدرسه باقیات‌الصالحات برای خود به جا گذاشتند.