روز بیستوچهارم مردادماه احمد مسعود درست در همان زمان که از خارج به افغانستان بازگشت، فقط از این لحظه به بعد است که نهضت مقاومت ملی افغانستان با صدای بلند و مهمتر آنکه با صدای خویش آغاز به سخن میکند.
سرپرست وزارت امور خارجه دولت موقت طالبان در یک نشست خبری از همه کشورهایی که کمک خود را به افغانستان اعلام کردهاند قدردانی کرد و خواهان کمکهای بیشتر شد.
در توصیه کیهان به اصلاحطلبان برای حضور در کنار برادران و خواهران افغان برای مقابله با طالبان این نکته مستتر است که گویا آقایان اصولگرا مردان میدان سخت و عمل هستند و اگر از کسی دفاع میکنند به لفاظی اکتفا نمیکنند و جانانه به دفاع میپردازند و این معنا بدون تبعیض راجع به همه مسلمانان از شرق دور تا غرب جاری است! لابد مثال آنها سوریه و عراق است که البته ادعایی بیمبنا و بیمصداق است.
ذبیح الله مجاهد گفت: اغلب اوقات نیروهای آمریکا به محلیها پول میدادند تا اطلاعاتی درباره مکان حضور من دریافت کنند. آنها با استفاده از چنین اطلاعاتی بارها عملیاتهایی به امید یافتن من انجام دادند. اما من هرگز برای خروج از افغانستان تلاش نکردم.
یک کارشناس مسائل افغانستان بیان کرد: طی یک ماه آینده فصل سرد در افغانستان آغاز میشود و به دلیل نبود کمکهای خارجی و عدم تجربه طالبان در مدیریت بحرانهای احتمالی، امکان وقوع فاجعه انسانی در این کشور وجود دارد.
طالبان را در ذیل جریانهای سیاسی بنیادگرا و در ذیل پارادایم اسلام سیاسی تعریف میکنند. بنیادگرایان برخلاف جریانهای اصلاحگر دینی که خواستار عصری کردن دین در دوران جدیدند(عصرنة الإسلام)، در مسیر احیا و استقرار نظم گذشتهای که آن را شکوهمند می دانند و اسلامی کردن دوران(اسلمه العصر) گام بر میدارند.
در حالی که فضایی از رعب و وحشت همچنان شهرهای افغانستان را فرا گرفته است و صحنههای متاثرکننده از هجوم مردم به فرودگاه کابل و همچنین موج مهاجران به سوی مرزهای ایران و تاجیکستان و پاکستان در انواع شبکههای تلویزیونی در جهان پخش میشود، زنان و مردان بسیاری در شهرهای مختلف افغانستان دست به تجمعات اعتراضی زده و علاوه بر درخواست مطالبات خود عدم دخالت پاکستان در امور داخلی افغانستان را مورد تاکید جدی قرار دادهاند.
به دنبال تصمیم امریکا برای خروج نیروهایش از افغانستان، شبهنظامیان طالبان موفق به سلطه بر افغانستان، به جز مناطق محدودی مانند ولایت پنجشیر، شدند. طالبان پس از فتح کابل با توجه به تجربه تلخ مردم افغانستان از حکومت پنجساله آنان در سالهای 2001-1996 دوران جدیدی را در تاریخ افغانستان نوید دادند؛ دورانی که علاوه بر برقراری نظم و امنیت همراه با مشارکت گروههای مختلف در ساختار قدرت از طریق تشکیل دولت فراگیر، احترام به حقوق و آزادیهای فردی، آزادی زنان در آموزش و مشارکت در اداره امور همراه با احترام به حقوق و قوانین بینالمللی باشد.
رسیدن نیروهای طالبان به بازارک، البته با حمایت سیاسی، اطلاعاتی و ظاهرا نظامی پاکستان، باعث شد که ذبیحاله مجاهد در کنفرانس مطبوعاتیاش، مغرورانه ادعای پایاندادن به (به زعم او) آخرین فتنه کند. اما به نظر میرسد که اتفاقا مشکلات طالبان تازه آغاز شده؛ مشکلاتی که سالها کشتار و کوهستانگردی، مانع از فکر کردن به آن از سوی طالبان شده است.
20 سال اشغال افغانستان و هزینهکردی بالغ بر ۶ تریلیون دلار و هزاران کشته و زخمی از نیروهای آمریکا و ناتو نشان داد که آمریکا نمیتواند مدیریت و مهندسی منطقه را بر اساس یک برنامهریزی دقیق و منطقی انجام دهد. به همین دلیل پس از دو دهه هزینههای سنگین مالی و انسانی در افغانستان با شکست مواجه شد.
در حالی که طی روزهای اخیر اوضاع بحرانی پنجشیر و تهاجم همهجانبه طالبان برای تسخیر آخرین سنگرگاه مخالفین و مقر شورای ملی مقاومت افغانستان و چگونگی عکسالعمل جهان و کشورهای همسایه افغانستان به این تحولات جلب شده بود، منطقه و حوزه داخلی تحولات افغانستان شاهد تحرکات و آمد و شدهای سیاسی گوناگون بود.