فخرالدوله اولین فرد واردکننده تاکسی به تهران بوده و با برقرار کردن سیستم تاکسیرانی در تهران و احداث مسجد فخرالدوله و چند بنای دیگر نام خود را در تاریخ ماندگار کرد. همچنین، او به پسرهایی که میخواستند متأهل شوند، یک تاکسی برای امرار معاش هدیه میداد.
یخفروشی در روزگاری که هنوز خبری از یخچالهای غولپیکر صنعتی یا کوچک خانگی نبود، هم شغل بود و هم خدمت به خلق خدا حساب میشد. برای اهالی تهران قدیم به ویژه ریشسفیدان یخفروشی این شغل کاربردی که امروز هیچ اثری از آن نیست پر از نوستالژی و ماجراهای جالب و خواندنی است
حدود صد و هفتاد سال قبل در محله دزاشیب به ناصرالدین شاه قاجار که سوار بر اسب راهی شکار بود، حمله شد. او در این ماجرا آسیب جدی ندید ولی بهانهای شد برای قلع و قمع فرقه بابیون در ایران.
پولی که نصیبشان میشد با انجام کارهای عجیب و شگفتآور رابطه مستقیم داشت؛ هرچه معرکهگیر کارهای خارقالعاده بیشتری انجام میداد و جمعیتی که دورش حلقه زده بودند را بیشتر به وجد میآورد، احتمال اینکه تماشاچیها دست در جیب کنند و پولی در کسیهاش بیاندازند هم بالاتر میرفت.
در بیلیاقتی و ظلم و ستمی که شاهان قاجار به مردم روا داشتند تاریخ هر چه بگوید کم گفته، اما در این دستگاه فرتوت و رنجور دولتمردانی بودند به غایت اندیشمند و لایق که همه تلاششان آبادانی کشور بود و با ساختن بیمارستان و مسجد و مدرسه باقیاتالصالحات برای خود به جا گذاشتند.
کن دارای ۵ محله قدیمی است که نامهایشان به زبان محلی از این قرار است: بالون، اسمالون، میونده، درقاضی و دو محله به اصطلاح الحاقی به نامهای میدانپشته و غریبآباد.
اوین هم مثل همه آبادیهای اطراف تهران در روزگار قدیم مملو از باغهای سرسبز و کشتزارهای وسیع بود که از گزند ساختوسازهای بیامان در امان نماندند و اکنون نام و نشان چندانی از آنها باقی نمانده است.
ناصرالدین شاه قاجار علاقۀ فراوانی به هنر نوظهور عکاسی داشت و ظاهرا برای عکاسی کردن سوژهای بهتر از همسران پرشمارش نمییافت؛ همسرانی که از نظرگاه نخوتآمیز شاه، «کنیزهای» او به حساب میآمدند.
از نگهبانان اسب ناصرالدینشاه در حیاط کاخ تا مطربان موکب شاهی در دشت لار؛ با این عکسها شما را به تماشای صحنههایی از زندگی مردم ایران در دوران قاجار میبریم.
در تهران قدیم از خورشها با عنوان مسمن یاد میکردند البته این مسمنها در زبان تازی به «ادام» معروف بودند. «محمود منیعی» تهرانپژوه، در باره دستور پخت تعدادی از مسمنها توضیح میدهد.
معمارباشی دربار حدود ۱۴۰ سال قبل مسجد و مدرسه در محدوده تهران قدیم بنا کرد که هنوز معماری فاخر و چشمنواز آن بر سر زبانهاست. حاج ابوالحسن اصفهانی، که در دوره قاجار منصب معمارباشی و لقب صنیع الملک را داشت، بانی این مسجد و مدرسه است.
یکی از غذاهای خوشمزه پرآوازه تهرانیها آبگوشت است. بر اساس بعضی روایتهای شفاهی ابداع این غذا از سوی تهرانیها بوده و مبدع آن «علینقیخان آشپز» است که یک غذای تازه به منوی غذایی اهالی تهران اضافه کرده است.
بازارچه سوسکی در حوالی بازار امینالسلطان و در محدوده سرقبرآقا برای اهالی دروازه غار نامی آشناست؛ نامی متفاوت که با بخشی از تاریخچه محله گره خورده و برای اهالی قدیمی یادآور روزگار گذشته است. در گفتوگو با «علیرضا زمانی» تهرانپژوه، به تاریخچه و علت نامگذاری بازار سوسکی پرداختیم.