اقتصاد ایران

زندگی بشر، همواره با بهره‌‌‌گیری از دانش و فناوری به سمت تکامل و بهبود در حرکت است. یکی از عرصه‌‌‌های این تحولات، مراودات مالی و بستر اقتصاد است. با اینکه بیش از یک‌دهه از ظهور فناوری بلاک‌چین می‌‌‌گذرد، شاهد هستیم که در عرصه‌‌‌های کلان اقتصادی، چنان‌که باید از آن بهره گرفته نشده و به نوعی با توجه به اثرات ناشناخته برخی قابلیت‌‌‌های این فناوری در عرصه اقتصاد کلان، بهره‌‌‌گیری از آن با وسواس و احتیاط بیشتری همراه است. برخی کشورها با ایجاد ارز دیجیتال ملی به صورت آزمایشی (با گزینش برخی از قابلیت‌‌‌های فناوری بلاک‌چین و توجه به محاسن آن، مانند افزایش سرعت و کاهش هزینه) سعی در عملیاتی‌‌‌سازی مراودات مالی با بهره‌‌‌گیری از این فناوری دارند.

چهار سال از رسمی شدن ارز نیمایی در اقتصاد کشور ما می‌‌‌گذرد؛ در نتیجه اکنون، زمان مناسبی برای بررسی عملکرد ارز نیمایی از جنبه‌‌‌های مختلف اقتصادی است. در این یادداشت، به‌صورت گذرا، به بررسی عملکرد ارز نیمایی از چند منظر می‌‌‌پردازم. موارد مدنظر در این یادداشت برای بررسی عملکرد ارز نیمایی عبارتند از: رشد اقتصادی، تاثیر نرخ ارز بر بازار آزاد، توزیع رانت، جلوگیری از قاچاق و مالکیت خصوصی. پس از بررسی این موارد، در نهایت به این مساله می‌‌‌پردازم که آیا در ایران می‌‌‌توان نظام ارزی را از معضل چندنرخی‌بودن نجات داد و آن را تک‌نرخی کرد یا خیر.

مهم‌ترین عامل موثر بر تورم در کشور ما به‌عنوان یک پدیده مزمن، بحث کسری بودجه دولت و تامین منابع مالی برای رفع این کسری بودجه از طریق انتشار پول یا استفاده از منابع بانک مرکزی است. اگرچه هر از گاهی اتفاق‌‌هایی مانند حذف ارز ۴۲۰۰تومانی می‌‌افتد که این اتفاق‌‌ها موجب افزایش قیمت‌‌ها می‌‌شود و همین امر موجب می‌‌شود که برخی‌‌ها گمان کنند که ریشه‌ تورم در کشور ما مسائل دیگری است؛ اما تورم به‌عنوان یک فرآیند افزایش مستمر سطح عمومی قیمت‌‌ها، یک پدیده پولی است و علتی غیر از انتشار پول و استفاده از منابع بانک مرکزی برای رفع کسری بودجه دولت ندارد.

وضعیت دشوار زندگی در پی بحران‌ اقتصادی در سریلانکا ده‌ها هزار معترض خشمگین خواستار استعفای رئیس‌جمهوری را به خیابان‌های کلمبو کشاند. معترضان پس از تصرف کاخ ریاست‌جمهوری در استخر آن شنا کردند.