به گزارش سایت خبری پُرسون، استرس یکی از عوامل مهمی است که می‌تواند سلامت عمومی و عملکرد فیزیولوژیکی بدن را تحت تأثیر قرار دهد و در مردان، این فشار روانی تأثیر مستقیم و غیرمستقیمی بر توانایی باروری دارد، هنگامی که فرد برای مدت طولانی تحت استرس قرار می‌گیرد، تعادل هورمونی بدن مختل می‌شود و بعضی فرایندهای حیاتی، با مشکلاتی مواجه می‌شود که این تغییرات می‌تواند احتمال باروری را کاهش و فرد را در مسیر ناباروری قرار دهد.
تحقیقات متعدد نشان داده می‌دهد که استرس می‌تواند سطح تستوسترون را تحت تأثیر قرار دهد که به عنوان یکی از مهم‌ترین هورمون‌های مردانه، نقش حیاتی در تنظیم عملکرد سیستم باروری دارد و کاهش تستوسترون، توانایی باروری را کاهش می‌دهد.
از سوی دیگر، بعضی رویدادهای استرس‌زا در زندگی فرد ممکن است اثرات بلندمدتی بر سلامت باروری او داشته باشند و تجربه‌های دشوار مانند فشارهای روانی کاری، مشکلات خانوادگی و نگرانی‌های اقتصادی، می‌تواند محیطی نامناسب برای عملکرد سالم سیستم باروری ایجاد کند و مطالعات نشان می‌دهد که مواجهه با دو یا چند رویداد استرس‌زا می‌تواند نتایج آزمایش‌های باروری را به سطحی پایین‌تر از استانداردهای جهانی برساند.
علاوه بر عوامل روانی، بعضی مشکلات جسمانی نیز ممکن است در ناباروری مردان نقش داشته باشند و ابتلاء به بیماری‌های مزمن مانند دیابت و فشار خون بالا، مصرف دخانیات و الکل، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مضر و تغذیه نامناسب، از جمله عواملی است که می‌تواند سلامت سیستم باروری را تحت تأثیر قرار دهد، همچنین سبک زندگی ناسالم، کمبود فعالیت بدنی و بی‌خوابی، نقش مهمی در ایجاد مشکلات باروری دارد.
تأثیرات گسترده استرس بر سلامت کلی افراد و بروز ناباروری
پیمان صالحی، بورد تخصصی جراحی کلیه و مجاری اداری و ناباروری در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با بیان اینکه استرس به عنوان یکی از عوامل مخرب روانی و جسمی، می‌تواند بر سلامت کلی افراد تأثیرات گسترده‌ای داشته باشد، اظهار کرد: در مردان، این فشار روانی می‌تواند موجب اختلالات رفتاری و احساسی شود و بر توانایی باروری آنها نیز تأثیرگذار است، در واقع هنگامی که فردی به صورت مستمر تحت شرایط استرس‌زا قرار می‌گیرد، بدن او با تغییرات فیزیولوژیکی مواجه می‌شود که ممکن است این تغییرات عملکرد طبیعی سیستم باروری را مختل کند.
وی با بیان اینکه تحقیقات گسترده‌ای نشان داده است که استرس روانی، کیفیت و عملکرد سلول‌های جنسی مردان را تحت تأثیر قرار می‌دهد، افزود: در یک تحلیل جامع از مطالعات متعدد مشخص شد که میزان استرس می‌تواند تغییرات محسوسی در تعداد، تحرک و ساختار این سلول‌ها ایجاد کند و این تغییرات، احتمال باروری را برای زوج‌ها دشوارتر می‌کند.
بورد تخصصی جراحی کلیه و مجاری اداری و ناباروری با اشاره به اینکه مواجهه با رویدادهای استرس‌زا در زندگی از دیگر عوامل مؤثر در کاهش کیفیت عملکرد سیستم باروری مردان محسوب می‌شود، تصریح کرد: بر اساس بررسی‌های علمی، تجربه حداقل دو اتفاق استرس‌زا می‌تواند به نتایج غیرعادی در آزمایش‌های باروری منجر شود، استانداردهای جهانی، میزان مشخصی برای سلامت این سیستم تعیین کرده است و استرس طولانی‌مدت ممکن است فرد را به سطحی پایین‌تر از این معیارها برساند.
پذیرش مشکلات باروری به عنوان یک موضوع پزشکی، به کاهش استرس کمک می‌کند
صالحی با بیان اینکه تأثیرات استرس، تنها به عملکرد فیزیکی محدود نمی‌شود، ادامه داد: مطالعات نشان می‌دهند که این عامل روانی می‌تواند منجر به کاهش سطح تستوسترون در مردان شود و ارتباط مستقیمی میان سطح این هورمون و میزان فشارهای روانی برقرار است که فرد در زندگی خود تجربه می‌کند.
وی با بیان اینکه ناباروری، علاوه بر تأثیرات جسمانی، بار روانی قابل‌توجهی نیز دارد، گفت: بسیاری از مردان پذیرش این واقعیت را دشوار می‌دانند، چراکه آن را با تصورات رایج درباره توانمندی و قدرت فردی مرتبط می‌سازند و چنین دیدگاهی می‌تواند فشار روحی بیشتری ایجاد کند و مردان را درگیر احساس ضعف و ناکامی کند که این مسائل، نه‌تنها بر سلامت روان فرد تأثیر می‌گذارد، بلکه روابط اجتماعی و شخصی او را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.
بورد تخصصی جراحی کلیه و مجاری اداری و ناباروری با تاکید بر اینکه اهمیت آگاهی و مدیریت استرس به‌ویژه در مردانی که با چالش‌های باروری مواجه هستند، غیرقابل‌انکار است، اضافه کرد: پذیرش مشکلات باروری به عنوان یک موضوع پزشکی، می‌تواند به کاهش استرس کمک کند و بهره‌گیری از روش‌های علمی، درمان‌های مناسب و حمایت‌های روانی، می‌تواند تأثیرات منفی استرس را کاهش و امید به باروری را افزایش دهد.
با وجود تأثیرات جسمانی، نباید از جنبه‌های روانی ناباروری غافل شد؛ بسیاری از مردان پذیرش این مشکل را دشوار می‌دانند و آن را با احساس ضعف و ناکامی مرتبط می‌سازند که این نگرش نه‌تنها به افزایش استرس و فشار روحی منجر می‌شود، بلکه ممکن است مانعی در مسیر درمان و بهبود ایجاد کند و مردانی که با چالش ناباروری مواجه هستند، ممکن است احساس انزوا، اضطراب و حتی افسردگی را تجربه کنند.
اهمیت سلامت روان در حفظ توانایی باروری مردان غیرقابل‌انکار است و کاهش استرس، مدیریت هیجانات و ایجاد تعادل روانی می‌تواند تأثیرات مثبتی بر باروری داشته باشد و بهره‌گیری از روش‌های آرام‌سازی مانند ورزش، مدیتیشن و حمایت‌های روان‌شناختی، می‌تواند به کاهش سطح استرس کمک کند و ایجاد نگرش مثبت و پذیرش مشکلات باروری به‌عنوان یک مسئله پزشکی، نقش مهمی در بهبود شرایط فرد دارد.
به طور کلی، توجه به سلامت روانی و جسمانی، کلید حفظ باروری و افزایش امید به فرزندآوری است و آگاهی، پیشگیری و درمان به‌موقع می‌تواند تأثیرات منفی استرس را کاهش و راه‌حل‌هایی برای مدیریت مشکلات باروری ارائه دهد.
منبع: ایمنا
