به گزارش سایت خبری پُرسون، سیامک کاکاوند دکترای معماری در یادداشتی نوشت: هوش مصنوعی در حال حاضر و در آینده نزدیک بسیاری از حوزه‌ها و عرصه‌های علمی، فنی و حرفه‌ای زندگی ما را متحول و دگرگون خواهد ساخت. موضوع مدیریت و برنامه‌ریزی سرزمین و تحولات کالبدی و عملکردی سکونت‌گاه‌ها نیز از این قاعده مستثنا نخواهد بود.
بهره‌برداری از نرم‌افزارهای هوش مصنوعی و تشکیل بانک اطلاعات جامع مشتمل بر مجموعه طرح‌های و برنامه‌های داخلی و خارجی این امکان را فراهم خواهد آورد که هوش مصنوعی حسب نیازها و متغیرهای تعریف‌شده امکان ارائه برنامه‌ها و طرح‌های متعدد و متنوع را فراهم نماید که این امتیاز اساسی، آینده حکمرانی و مدیریت سرزمین و تحولات کالبدی و عملکردی سکونت‌گاه‌ها و دیگر موضوعات مرتبط را به‌شدت دستخوش تغییرات شگرف و قابل‌اعتنا خواهد نمود.
بانک اطلاعات برنامه‌ها و طرح‌های سرزمینی و سکونتگاهی
از مهم‌ترین موارد موردنظر تشکیل بانک اطلاعات و جمع‌آوری حجم عظیم برنامه‌ها و طرح‌های داخلی و حتی خارجی در تمام‌مقیاس‌ها نظیر طرح‌های آمایش ملی، طرح‌های ناحیه‌ای و منطقه‌ای سرزمینی، طرح‌های هادی روستاها، طرح‌های جامع و تفصیلی شهری، طرح‌های ساماندهی، طرح‌های موضوعی و موضعی و غیره است که این امکان را برای هوش مصنوعی فراهم می‌آورد که با تحلیل و ارزیابی هوشمند اطلاعات این بانک‌ها و بر اساس متغیرها و انتظارات حکمرانان و متولیان نسبت به ارائه برنامه‌ها و طرح‌های پیشنهادی به‌صورت جامع و در کمترین زمان اقدام نماید. بدیهی است این نرم‌افزارها این قابلیت رادارند که هم‌زمان گزینه‌های متعدد برنامه و طرح را حسب تغییرات متغیرها و اقتضائات مفروض ارائه نمایند. در شرایط موجود اصلاحات و بازنگری‌های برنامه‌ها و طرح‌ها بسیار پیچیده، زمان‌بر و پرهزینه است. نرم‌افزارهای هوش مصنوعی می‌توانند این فرایندها را در زمان بسیار کوتاه طی نمایند و گزینه‌های متنوع و متعدد را تدوین و تولید و برای اخذ تصمیم‌گیری‌های نهایی فرا روی مدیران و متولیان قرار دهند.
مدیریت و ساماندهی وضعیت برنامه‌ریزی و طراحی کالبدی و عملکردی سرزمینی و سکونتگاهی و شهری
علاوه بر طراحی موضوع اصلاح و بازنگری طرح‌ها و برنامه‌های موجود در تمام‌مقیاس‌ها از مهم‌ترین دغدغه‌های حکمران و متولیان است. هوش مصنوعی در ساختار تحلیلی و توصیفی نامحدود و مؤثر خود می‌تواند در فضایی جامع و کارآمد بسیاری از موضوعات مرتبط با برنامه‌ریزی و طراحی را ارزیابی و نسبت به نقایص و ایراداتی هشدارها و متعاقباً پیشنهادات لازم و نافذ را به مدیران و متولیان ارائه نماید. ارزیابی هم‌زمان و گسترده مجموعه برنامه‌ها و طرح‌ها در ساختار موجود عملاً امکان‌پذیر نیست و زمان و هزینه بسیاری را طلب می‌نماید.
هوش مصنوعی به‌صورت یکپارچه و جامع در زمان کوتاه قادر به انجام این ارزیابی همه‌جانبه خواهد بود. در حقیقت بهره‌برداری از هوش مصنوعی در بخش طراحی، برنامه‌ریزی و ارزیابی وضعیت‌های مختلف شیوه و مواجهه ما را در خصوص تهیه طرح‌ها و ارزیابی آن‌ها کاملاً متحول نموده و این امکان را فراهم می‌آورد که ما با هزینه کمتر و در زمان کوتاه‌تر طرح‌های هوشمند برگرفته از داده‌ها متعدد را تهیه و مجموعه برنامه‌ها و طرح‌های موجود را در هر مقیاس به‌راحتی و به‌سرعت تحلیل و ارزیابی و متعاقباً اصلاح و بازنگری نماییم. این مهم در حال حاضر به‌واسطه پیچیدگی فرایند ارزیابی و نیاز به تشکیلات تخصصی و فنی گسترده عملاً در تمام‌مقیاس‌ها امکان‌پذیر نیست. هوش مصنوعی می‌تواند موضوع تحلیل و ارزیابی را کاملاً متحول و دگرگون نماید و بر ارتقا کیفی برنامه‌ها و طرح‌ها و تحقق‌پذیری و کنترل مؤثر و مطلوب آن‌ها گردد.
به‌عنوان‌مثال هوش مصنوعی می‌تواند با تغییر هر متغیر مرتبط با تهیه برنامه‌ها و طرح‌ها، نسبت به ارائه پیشنهادات متنوع با تحلیل اطلاعات موجود در کمترین زمان اقدام نماید. این امر موجب پویایی و انعطاف‌پذیری اساسی و اصولی برنامه‌ها و طرح‌ها و به‌تبع ارتقاء و بهبود کیفیت و تحقق‌پذیری آن‌ها می‌گردد. همچنین در صورت ارتباط برنامه‌ها و طرح‌ها با یکدیگر قابلیت اصلاح و بازنگری مجموعه برنامه‌ها و طرح‌ها از سطح کلان نظیر طرح‌های آمایش تا سطوح خرد طرح‌های ناحیه و منطقه‌ای، استانی و غیره به صوت یکپارچه و هم‌زمان میسر می‌گردد و تغییرات در مجموعه برنامه‌ها و طرح‌های مرتبط از کلان تا خرد اعمال می‌گردد.
دبیرخانه مدیریت، برنامه‌ریزی، اجرا، نظارت و کنترل طرح‌های سرزمینی، سکونتگاهی و شهری
با نگاهی به تجربیات گذشته به نظر می‌رسد وجود یک دبیرخانه تخصصی ذیل و مرتبط با شورای عالی شهرسازی و معماری ایران می‌تواند نسبت به استقرار ساختار هوشمند در نظام برنامه‌ریزی و طراحی کالبدی و عملکردی سکونت‌گاه‌ها مؤثر و تأثیرگذار باشد. چنانچه مجموعه سکونت‌گاه‌ها اعم از شهرها، روستاها و غیره در بستر نرم‌افزارهای هوش مصنوعی تعریف و در ساختار تحلیل و ارزیابی هوشمند قرار گیرند به‌تبع بسیاری از مشکلات و معضلات مدیریتی، نظارتی و کنترلی در حوزه کالبدی و عملکردی در شکل مناسب و مطلوب مرتفع خواهد گردید.
با عنایت به مواهب و مزایای متعدد هوشمند سازی در تمام عرصه‌ها و زمینه‌ها دوران معاصر به نظر می‌رسد در حوزه معظم و پیچیده برنامه‌ریزی، طراحی، اجرا، نظارت و کنترل نظام کالبدی و عملکردی سرزمینی و سکونتگاهی و ساماندهی وضعیت موجود، بهره‌برداری از هوش مصنوعی در راستای ارتقاء و بهبود کیفیت همه‌جانبه و انجام اصلاحات و بازنگری‌ها مستمر و فراگیر از مهم‌ترین الویت ها و ترجیحات لازم و ضروری است.
منبع: پُرسون
