به گزارش سایت خبری پُرسون، خسرو مختاری معاون سابق برنامه ریزی و توسعه اقتصادی بنیاد مستضعفان در یادداشتی به بررسی نقش نهادها در رسیدن به عدالت اجتماعی در جمهوری اسلامی پرداخته است و الگوی قلعه گنج از سوی بنیاد مستضعفان را به عنوان یک الگوی به یادماندنی و قابل اجرا در کشور دانست که به رفع تبعیض و نابرابری در کشور پایان می داد که اگر ادامه می یافت قطعا وضعیت محروم این چنین نبود و جایگاه توسعه مناطق محروم در کشور ارتقا می یافت.
خسرو مختاری نوشت:
در آستانه چهل و ششمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، که یکی از اهداف آن رفع تبعیض و نابرابری و برقراری عدالت اجتماعی است، لازم است یادی کنیم از الگوی توسعه قلعه گنج بنیاد مستضعفان، الگویی که مبانی اولیه آن اگر تدوام می یافت، جایگاه ویژهای در تاریخ توسعه مناطق محروم پیدا می کرد.
در سال ۱۳۹۳، با آغاز دوره مدیریتی جدید در بنیاد مستضعفان و بنا بر دستور رهبر انقلاب مبنی بر آبادانی مناطق دورافتاده بهگونهای که فرصتهای برابر بر اساس پتانسیل منطقهای، زمینهساز رشد مستمر و پایدار گردد، این موضوع در دستور کار مدیریت عالی بنیاد مستضعفان و بنیاد علوی به عنوان بازوی حمایت از محرومان بنیاد مستضعفان، بهویژه در مناطقی که از منابع عمومی و بودجه ملی کمتر برخوردار بودند، قرار گرفت.
این رویکرد که در پروژه کاملا بومی و پایلوت قلعه گنج با مطالعات جامع و دقیق جهانی عملیاتی گردید، قرار بود پس از دریافت نتایج مورد انتظار، با حمایت مرکزی بنیاد علوی و حمایت مالی بنیاد مستضعفان، در سایر مناطق بهصورت مدیریت منطقهای گسترش و تسری داده شود. براساس این رویکرد مقرر بود نمونههای بعدی نیز، ابتدا با بهرهگیری از تجربیات قلعه گنج و سپس با انباشت وارتقاء دانش تجربی و یافته های جدید علمی، ادامه یابد که دوره پنج سال اول در پیشرفت قابلتوجهی داشتند.
این الگو، با شعار «خدمت به مردم با مردم» تسهیلگران و مدیران توسعه جوان و دانشگاهی علاقه مند هر منطقه را با آموزش های ویژه در جهت شناسایی ظرفیتهای بالقوه منابع انسانی و مادی و کمک به شکوفایی استعدادهای همان منطقه به کارمی گرفت. همچنین برای اولین بار، بهرهگیری از بازوی اقتصادی بنیاد مستضعفان برای توسعه ساختار انداموراه ای از زنجیره ی سرمایه گذاری های جدید را به مناطق هدف گسترش می داد.
واحدهای احداث شده و جدید در مناطق، با هدف ایجاد اشتغال و ارتقای سطح زندگی مناطق محروم، و پر کردن خلاءسرمایه گذاری زنجیره هم افزای تولیدات منطقه ای و واگذاری تدریجی آن به تعاونیها و بخش خصوصی مد نظر قرار گرفت.
حضور مستمر شخص رئیس بنیاد مستضعفان در این مناطق، رویکرد همافزایی و همدلی مردم و مسئولان را با فرهنگهای متفاوت به عنوان بخشی از راهبردهای اصلی توسعه و خدمت به مردم این مناطق به ارمغان آورد.
تجربه قلعه گنج، که بر پایه مطالعات و تجارب سایر ملل و همچنین کشور ایران و با تکیه بر فرهنگ، سیاست و اقتصاد بومی شکل گرفت نگاه بسته و محدوی به موضوع نداشت بطوریکه انتقال نژاد بز مورسیا برای حفاظت از پوشش گیاهی منطقه بدون ایجاد اختلال در معیشت مردم موید سطح نگرش و مطالعات در این طرح بود.
این طرح با همراهی مطلوب استانداران، مسئولین و مدیران محلی، به پیشرفت قابلتوجهی دست یافت. به گونهای که پس از گذشت از رونمایی از طرح، تقریباً تمامی استانها درخواست حضور بنیاد مستضعفان در لایه های میانی ساختار و نظام برنامهریزی و بودجه کشور به عنوان پلی میان مسئولان و مردم قرار گرفت، مردم مناطقی که از مراکز استانها و شهرهای بزرگ دور بوده و با حداقل دسترسی به امکانات و تنها با اتکا به نیرو و توان خود در برای تولید و تداوم زندگی خود مقاومت میکردند.
براساس چارچوب برنامه بلند مدت طرح انتظار میرفت که امروز ده سال از آغاز این طرح گذشته و بنا بود در هر استان حداقل سه نمونه عملیاتی وجود داشته باشد؛ بهگونه ای که یک نمونه بهطور کامل عملیاتی شده و دو نمونه دیگر نیز با پیشرفتهای متفاوت به سرانجام رسیده باشند. این حرکت، که با صرف کمترین بودجه دولتی و عمدتا با اتکا به امکانات منابع انسانی و مادی منطقه و حمایتهای علمی و فنی آغاز و سپس با حمایتهای اداری و سیاسی استانی همراه می شد، بسرعت مورد استقبال قرار می گرفت.
با تغییر مدیریت در بنیاد مستضعفان، رویکردهای موازی از اهمیت این طرح کاست و جایگاه و نقش این طرح به آن شکلی که در ابتدا شکل گرفت تداوم نیافت وگرنه امروز در فضای رسانه ای به عنوان الگویی کم نظیر دست به دست شده، در رسانهها به عنوان الگویی از پیشرفت و آبادانی مناطق محروم در چارچوب توسعه ایرانی-اسلامی به جهان معرفی می گردید
امید است مسئولین دلسوز نظام در جهت ساختاربندی نهضت خدمت به بخشی از جامعه که به دلایل جغرافیایی از دسترسی به منابع و امکانات نظام برنامهریزی و بودجه محروم ماندهاند، اقدام جدی نمایند.
در این زمینه، ساختاری منسجم و پایدار شکل گیرد، بهگونهای که بسیاری از خانوادههای تحت حمایت بنیاد مستضعفان، با مشارکت وزارتخانههای بهداشت، درمان، آموزش پزشکی، آموزش و پرورش، بنیاد مسکن و وزارت کشور، توسط استانداریها حمایت شوند؛ و این امر به یک اقدام ماندگار، قابل افتخار و کارنامهای برای انقلاب تبدیل گردد.
منبع: پُرسون