به گزارش سایت خبری پرسون، مشاور سازمان بهداشت جهانی می‌گوید: در ۳۰سال گذشته تعداد دیابتی‌های کشور دو برابر شده است. مطالعه قند و لیپید تهران نشان داده است که هر سال یک درصد به دیابتی ها و ۴ درصد به پیش دیابتی‌ها اضافه می‌شود. البته این افزایش در شهرهای کوچک و روستاها کمتر است. اگر تغییری در سبک زندگی افراد جامعه ایجاد نشود و رشد اضافه وزن و چاقی ادامه یابد، سالیانه حدود ۵۰۰ هزار نفر، فرد دیابتی اضافه می‌شود.
فریدون عزیزی در کارنامه خود سمت‌های فراوانی دارد که همه آن در این مقال نمی‌گنجد؛ از ریاست دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و معاونت پژوهشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گرفته تا مشاورت وزیر بهداشت و ریاست مرکز تدوین سیاست‌ها و برنامه‌های وزارت بهداشت، درمان و آمورش پزشکی. ایشان رئیس فعلی پژوهشکده علوم غدد درون‌ریز و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و از سال ۱۳۶۹ تا کنون مشاور سازمان بهداشت جهانی است.
پرسش‌ها از وضعیت شیوع دیابت در کشور شروع و به رابطه بین سبک زندگی ایرانیان و این بیماری کشیده شد. از ضرورت بیمه دیابتی‌ها سوال شد و به پیشرفت‌هایی چون لوزالمعده مصنوعی و قرص انسولین و استفاده از سلول‌های بنیادی برای درمان دیابت رسید. گفت و گو با انتقاد از نقش گرانی موادغذایی در عدم کنترل عوارض دیابت و عدالت در سلامت پایان یافت. متن این مصاحبه در پی می‌آید.
تعداد مبتلایان به دیابت و پیش دیابت در ایران چه تعداد است؟
براساس آخرین اطلاعات ۱۴/۲ درصد افراد بالغ کشور مبتلا به دیابت و ۲۴/۸ درصد مبتلا به پیش دیابت هستند. لذا شیوع دیابت از متوسط جهانی (۱۲/۲ درصد) بالاتر است. تخمین زده می شود که حدود ۶ میلیون دیابتی و حدود ۸ میلیون مبتلا به پیش دیابت در ایران وجود دارد. لذا از هر ۶ نفر افراد بالغ یک نفر قند خون بالا دارند. در کلان شهر تهران از هر ۳ نفر یک نفر قند خون بالاتر از طبیعی دارند.
اطلاعات فوق از مطالعاتی به دست آمده که از سه دهه گذشته هر ۵ تا ۷ سال یک بار در ایران انجام شده است. در این مطالعه قند خون افراد اندازه‌گیری می‌شود. البته فاکتورهایی غیر از قند خون هم بوده است اما مهم ترین آن قند خون بوده است. نتیجه این مطالعات نشان داده است که بین ۳۰ تا ۵۰ درصد افرادی که دیابت دارند از ابتلا خود به دیابت مطلع نیستند. البته این درصد دارد به تدریج کاهش پیدا می‌کند زیرا افراد وقتی به پزشک مراجعه می‌کنند معمولا آزمایش قند خون نیز برای آنها نوشته می‌شود.
آخرین مطالعه نشان می دهد که ۲۰ تا ۲۵ درصد کودکان تهرانی دچار اضافه وزن هستند که همین چاقی آنها را در سنین نوجوانی مستعد به ابتلای به دیابت نوع دو می‌نماید. شناسایی این کودکان نیاز به سیستم بهداشتی دقیقی دارد که ما هنوز فاقد آن هستیم
چرا این همه بیمار دیابتی داریم که از بیماری قند خود مطلع نیستند؟
توجه داشته باشید که افراد ۴۰ سال به بالا حتما باید به طور سالیانه آزمایش قند خون بدهند و اگر قند خونشان طبیعی بود هر سه سال یک بار باید این آزمایش را تکرار کنند. این در همه دنیا رایج است. ولی متاسفانه در ایران این طور نیست چرا که ما سیستم منظمی برای ارائه خدمات بهداشتی منظم و دقیق نداریم. از این رو وقتی بیماری دیابت را در مراجعین تشخیص می‌دهیم که ۵ تا ۱۰ سال از شروع این بیماری گذشته است و بیمار به خیلی از عوارض دیابت و یا بیماری‌های همراه آن مانند چربی خون و فشارخون نیز دچار شده است. در مورد پیش دیابتی‌ها وضع از این هم بدتر است چون آنها هیچ علامتی ندارند که بدانند پیش دیابت دارند.
در حالی که ما باید یک سیستم بهداشت و درمان صحیحی داشته باشیم که همه افراد بالای ۴۰ سال را از نظر ابتلا به دیابت یا پیش دیابت بسنجیم. حتی در مورد افراد زیر ۴۰ سالی که در معرض خطر هستند نیز باید چنین سیستمی باید وجود داشته باشد. منظور از افراد در معرض خطر افراد چاق یا آنهایی هستند که والدین دیابتی دارند و یا عوامل خطر ابتلا به دیابت را دارا هستند.
با وضعیت فعلی جامعه و با توجه به این که کودکان ما نیز به سمت چاقی می روند باید افراد زیر ۲۰ سال در معرض خطر نیز تحت آزمایش قرار گیرند. وقتی ما ۲۵ سال پیش مطالعه‌ای را در تهران انجام دادیم اکثر کودکان وزن طبیعی و تنها درصد کمی وزنی بالاتر از حد استاندارد داشتند. عده‌ای نیز وزن کمتر از حد طبیعی داشتند چون مواد غذایی لازم به بدن آنها نمی‌رسید اما آخرین مطالعه نشان می دهد که ۲۰ تا ۲۵ درصد کودکان تهرانی دچار اضافه وزن هستند که همین چاقی آنها را در سنین نوجوانی مستعد به ابتلای به دیابت نوع دو می‌نماید. شناسایی این کودکان نیاز به سیستم بهداشتی دقیقی دارد که ما هنوز فاقد آن هستیم.
با توجه به اینکه جمعیت ایران به سمت سالمندی پیش می‌رود در آینده چند میلیون دیابتی خواهیم داشت؟
در ۳۰سال گذشته تعداد دیابتی‌ها دو برابر شده است. مطالعه قند و لیپید تهران نشان داده است که هر سال یک درصد به دیابتی ها و ۴ درصد به پیش دیابتی‌ها اضافه می شود. البته این افزایش در شهرهای کوچک و روستاها کمتر است. لذا به نظر می‌رسد که اگر تغییری در سبک زندگی افراد جامعه ایجاد نشود و رشد اضافه وزن و چاقی کماکان ادامه یابد، سالیانه حدود ۵۰۰ هزار نفر فرد دیابتی اضافه شوند.
منبع: ایرنا
