رواق‌ها، سراها، حجره‌ها و اجزاء دیگر آن هر کدام به زیبایی و ظرافت در قرینه یکدیگر جای گرفته تا نظم این معماری را مثال‌زدنی کند. نظمی برگرفته از نگاه معماران و هنرمندان دورانی که شیراز پایتخت ایران بود و حکمرانی عادل، بر امور کشور احاطه داشت.
بازار وکیل، یکی از بناهای مجموعه زندیه و محل عرضه انواع پارچه، قالیچه و تابلوفرش، لباس و... است که گردشگران داخلی و خارجی در اولین مواجهه مجذوبش شده و برای خرید یا حداقل گشت و گذار، راهی آن می شوند.
بازار وکیل، نوستالژی دلچسب شیرازی‌ها
ورودی بازار، پارچه‌هایی زینت‌بخش سر در مغازه‌ها است که از هر جنس و رنگ و طرح، نظر خریداران را جلب می‌کند و در میان انان، پارچه لباس های بومی قشقایی این بخش از بازار را از مراکز مشابه، متمایز کرده است.
و پس از آن سراها و دالان‌های تو در تو، یکی پس از دیگری طی می‌شود تا بازارهای بعدی که در محدوده بازار وکیل هستند، نمایان شود.
بازار وکیل یک نوستالژی دلچسب برای مردم شیراز است و شیرازی‌ها، هر کدام به شکلی از بازار سنتی خاطره دارند. خاطراتی که با حوادث تلخ و شیرین زندگی‌شان گره خورده و این مرکز خرید تاریخی را به بخشی از زندگی روزمره آنها تبدیل کرده است.
بازار وکیل، یکی از جاذبه های گردشگری شیراز به شمار می‌آید که از سال ۱۳۵۱ در فهرست میراث ملی ایران ثبت شده است.
این بازار مشتمل بر حجره‌هائی با سکوی پهن در طرفین و ۷۴ دهانه طاق بلند و خوش تناسب است و چهار سوق بلندی در میان آن قرار داشته که بازارهای فرعی و غربی و شرقی آن را قطع کرده است.
مصالح ساختمانی این بازارها گچ، آجر و آهک بوده که روی پایه‌هائی از تخته سنگ‌های تراشیده قرار گرفته است.
سقف چهار سوق که از چهار طرف آن چهار بازار منشعب می‌شود بسیار بلند و با سبک ساختمانی زیبایی بنا شده است.
بخش‌های گوناگون این بازارها، بر پایه صنایعی که از دیرباز در آن انجام میشده، به نام خود خوانده می‌شوند. نظیر بازار بزرگ که انواع کالاها در آن یافت می‌شد. بازار بزازان، بازار بلورفروشان، بازار خیاط‌ها، بازار کلاه‌دوزها، بازار سراج‌ها و بازار شمشیرگرها.
اختصاص 100 میلیارد تومان اعتبار به مرمت بازار وکیل
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری فارس با اشاره به طرح مرمت بازار وکیل گفت: مطالعات طرح مرمت بازار وکیل تکمیل شده و اعتبار مورد نیاز نیز برآورد شده است.
محمدتقی قلعه نویی ادامه داد: با همکاری استانداری و میراث فرهنگی، اعتباری معادل ۱۰۰ میلیارد تومان از محل درآمدهای نفتی به مرمت بازار وکیل اختصاص یافته که برای نخستین بار است که رقم خوبی برای مرمت این بازار در نظر گرفته می‌شود.
قرارداد با مرمت‌گران تا هفته آینده
وی اظهار داشت: طبق طرح تنظیم شده، هفته آینده قرارداد با مرمت‌گران بسته می‌شود که در این راستا حداقل حضور سه شرکت مرمتی مورد نیاز است.
معاون میراث فرهنگی فارس اظهار داشت: سبک سازی و مرمت پشت بام، مرمت سقف، دیواره‌ها، سراها و بازار راسته در دستور کار است که البته سقف بازار نخستین اولویت ما است.
آبان سال گذشته، یکی از غرفه‌های بازار دچار حریق شد که بر اثر آن بخشی از سقف بازار، دوده اندود شد.
قلعه نویی با اشاره به این حادثه گفت: زیر سقف ان قسمت از بازار، به دلیل سهل انگاری غرفه‌داران و آتش سوزی سال گذشته، نیاز به مرمت دارد.
این مسؤول افزود: هر چند غرفه داران می‌گویند که هزینه بازسازی نداریم اما به دلیل اهمیت بنا، اعتبار فارس و اینکه گردشگران در مراجعه از این بازار عکاسی می‌کنند، باید حتماً این قسمت نیز ترمیم شود.
نخستین هدف در مرمت بازار وکیل، حفظ هویت تاریخی مجموعه زندیه است
حفظ اصالت بنا، غنا و هویت مجموعه زندیه از آن دوره، اساسی‌ترین نکته‌ای است که باید در مرمت بناهای به جا مانده از آن دوره مدنظر قرار گیرد.
چرا که مرمت آثار تاریخی زمانی ارزشمند است که در کنار توجه به استحکام و زیباسازی محیطی، جزییات لازم در حفظ غنای تاریخی را نیز در نظر داشته باشد.
قلعه نویی در این زمینه گفت: نخستین هدف در مرمت بازار وکیل، حفظ بنا و هویت مجموعه زندیه است و در این مسیر، کاری انجام نمی دهیم که به هویت تاریخی بنا خدشه وارد شود.
گچ‌کاری مربوط به دوره پهلوی، غیراصولی بوده است
وی تصریح کرد: هر مرمتی که پیش از این به صورت اصولی یا غیر اصولی انجام شده، بازنگری خواهد شد تا مرمت اصولی و دقیقی شروع شود.
این مسؤول خاطرنشان کرد: گچ‌کاری بازار مربوط به دوره پهلوی است که روی معماری زندیه کشیده شده و اشتباه بوده است.
وی گفت: باید این گچ‌کاری را برداریم تا نمای طاق زندیه نمایان شود و بعد وضعیت بعدی را در نظر بگیریم و بندکشی انجام شود.
