به گزارش سایت خبری پرسون، آخرین گزارش اوپک نشان می‌دهد تولید نفت ایران در سال ۲۰۲۱ میلادی در مقایسه با سال پیش از آن رشدی ۲۱ درصدی را تجربه کرده است. این در حالی است که در این مدت ایران همچنان با سخت‌ترین تحریم‌های اقتصادی روبه‌رو بوده است. رویترز نیز اعلام کرد صادرات نفت ایران برای اولین بار در سه سال گذشته به بیش از یک میلیون بشکه در روز رسیده است که نشان دهنده افزایش ارسال محموله‌های نفتی به چین است.
پس از خروج آمریکا از برجام در اردیبهشت سال ۱۳۹۷، صادرات نفت ایران و به دنبال آن درآمدهای این بخش با کاهش همراه شد. اگرچه صادرات نفت ایران هیچ گاه به صفر نرسید اما کاهش چشمگیری را تجربه کرد. با روی کار آمدن دولت سیزدهم، استفاده از راهکارهای مختلف برای افزایش فروش و صادرات نفت با وجود تحریم‌ها مورد توجه قرار گرفت تا آنجا که به گواهی آمارهای اقتصادی، اکنون شرایط صادرات نفت بهترشده است.
جواد اوجی زمانی که به عنوان وزیر پیشنهادی نفت دولت سیزدهم به مجلس شورای اسلامی معرفی شد، یکی از مهمترین برنامه‌های خود را افزایش فروش و صادرات نفت ایران عنوان کرد که از مسیرهای مختلف مانند تهاتر با کالا یا سرمایه انجام خواهد شد.اوجی تاکید کرده بود ایران خود را معطل توافق و رفع تحریم‌ها نمی‌کند و صادرات نفت خود را افزایش خواهد داد.
رشد صادرات نفت ایران اولین پیامی که مخابره می کند، شکست خوردن سناریوی تحریم هاست. رشدی که در صادرات نفت و میعانات نفتی رقم خورده، گواه این است که استفاده از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های داخلی و خارجی در امر صادرات افزایش پیدا کرده است.
مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا برای احیای توافق هسته ای مجددا از سر گرفته شده است و چنانچه موفقیت آمیز به اتمام برسد، ایران می‌تواند فروش آزاد نفت را از سر بگیرد. با کمرنگ شدن تاثیر تحریم‌های آمریکا، ایران تحت فشار مالی قبلی برای قبول شرایط ایالات متحده جهت بازگشت به برجام نیست و لغو تحریم‌ها امتیازی محسوب نمی‌شود.
ابراهیم رئیسی، چند هفته قبل اعلام کرده بود «صادرات نفتی ایران به حدی افزایش یافته که ما دیگر نگران صادرات آن نیستیم، صادرات نفت در دولت سیزدهم ۴۰ درصد افزایش یافته و پول حاصل از صادرات نیز در حال بازگشت به کشور است.»
بانک مرکزی نیز در گزارش دیگری اعلام کرده است عواید ارزی ایران، که بخش عمده آن از فروش نفت خام تامین می‌شود، در پنج ماه گذشته شتاب گرفته و در مدار ۴۹ میلیارد دلار قرار دارد درحالی که عایدی ارزی ایران در سال گذشته ۳۷ میلیارد دلار بوده است.
ابهام در عرضه نفت با برخوردهای سیاسی
محمدعلی خطیبی، نماینده پیشین ایران در اوپک، با اشاره به اینکه افزایش صادرات ایران علی رغم تحریم ها خبر خوبی است، گفت: این موضوع نشان می‌دهد تحریم ها در حال فروپاشی هستند. علت این موضوع هم نیاز دنیا به نفت اضافی است. اکنون تقاضای نفت افزایش پیدا کرده و عرضه نفت هم باید زیاد شود. بیشتر کشورهای تولیدکننده و صادرکننده نفت با حداکثر ظرفیت تولید می کنند وعلی رغم افزایش روزانه ۴۰۰ هزار بشکه ای کشورهای اوپک پلاس، معدود کشورهایی می مانند که می توانند به افزایش تولید پاسخ دهند. یکی از کشورهای دارای ظرفیت مازاد ایران است و همه دنیا می داند که به علت وجود تحریم ها ایران می تواند ظرفیت خود را افزایش دهد. به همین علت اقبال به نفت ایران زیاد شده است.
وی ادامه داد: ذخیره سازی در کشورها هم در حال کاهش است و از ذخایر برداشت می شود. برخوردهای سیاسی مانند اعمال تحریم ها در قبال فروش نفت باعث شده آینده عرضه نفت مبهم شود و به همین علت بازار به این مسئله عکس العمل نشان می دهد و با افزایش قیمت های نفت قابل مشاهده است.
خطیبی با اشاره به اینکه در دولت روحانی صادرات نفت به سه مرحله تقسیم می شد، افزود: در اوایل دولت روحانی تحریم های قبلی وجود داشت و به میزان دولت قبل صادرات انجام می گرفت. دوره دوم برداشته شدن تحریم های نفتی بعد از برجام بود و دوره سوم مواجهه با تحریم های مجدد بر صادرات نفت بود. از سوی دیگر با شیوع کرونا میزان تقاضای خرید نفت کاهش پیدا کرد و در این شرایط از کشورهای تحریم شده خرید انجام نمی گرفت. مجموع این عوامل باعث گردید در سال های پایانی دولت روحانی میزان صادرات نفت به شدت کاهش پیدا کند.
نماینده پیشین ایران در اوپک ادامه داد: اکنون تا حدودی کرونا مهار شده و فعالیت های اقتصادی به تدریج به شرایط قبل بازگشته و تقاضا را رشد داده است. پیش بینی می شود امسال تقاضا برای خرید نفت ۳ تا ۴ میلیون بشکه افزایش پیدا کند.
لزوم ایجاد تنوع صادراتی
وی با تاکید بر اینکه ایران باید کشورهای مقصد صادراتی خود را افزایش دهد، گفت: نباید صادرات فقط به یک کشور انجام شود و یک خبرگزاری اعلام کند میزان صادرات ایران به چین افزایش داشته است. البته همه اخبار رویترز به طور کامل درست نیست اما باید مقاصد صادراتی نفت ایران متنوع باشند.
خطیبی با اشاره به عدم سرمایه گذاری کافی در صنعت انرژی در دنیا گفت: در سال های گذشته سرمایه گذاری لازم در صنعت نفت انجام نگرفته است تا پاسخ افزایش تقاضای فعلی را بدهد. بنابراین برای افزایش عرضه تا حدودی نگرانی وجود دارد. هر زمان بازاری شکل سیاسی بگیرد، سرمایه گذاران از آن فرار می کنند.
وی تصریح کرد: متاسفانه بازارهای نفت و گاز با وجود تحریم ها و مناقشه های سیاسی تحت فشار قرار می گیرند، درحالی که عرصه انرژی به شدت نیاز به سرمایه گذاری دارند. مسئول بحران در بازارهای انرژی دنیا آمریکا است چون بازارهای تجاری را سیاسی کرده است درحالی که این کشور سالها دم از عدم سیاسی کاری به این بازارها داشته است اما برعکس شعارها عمل کرده و مسئولیت آن را باید بپذیرد.خطیبی، رسیدن نفت به بالای ۱۰۰ دلار را محتمل دانست و افزود: اکنون زمان اوج سرما و مصرف نفت است و با آغاز بهار تقاضای فصلی کاهش پیدا می کند ولی مجددا با آغاز فصل پاییز میزان تقاضا بالا می رود. پیش بینی می شود در سال میلادی جاری بین ۳ تا ۴ میلیون بشکه تولید نفت افزایش پیدا می کند که باید به آنها پاسخ داده شود.
پیش‌بینی احتمال رسیدن نفت به ۱۲۰ دلار در هر بشکه
بانک آمریکایی جی پی مورگان پیش‌بینی کرد که تا سه ماه آینده میلادی، قیمت نفت خام به ۱۲۰ دلار به ازای هر بشکه هم می‌رسد.
جی پی مورگان همچنین هشدار داده اگر بهای جهانی نفت خام وارد کانال ۱۲۰ دلاری شود، تورم جهانی را بیش از هفت درصد بالا می‌برد. با جدی شدن احتمال حمله روسیه به اوکراین و نگرانی از عدم تامین نفت مورد نیاز در دنیا قیمت نفت افزایش داشته است. با مستقر شدن نیروهای روسیه در مرز اوکراین قیمت جهانی نفت به ۹۵ دلار رسید و در نهایت، یک روز پس از اعلام خطر کاخ سفید، ۹۶ دلار و ۱۶ سنت شد که بالاترین سطح طی ۸ سال گذشته است.
اگرچه ایران به علت تحریم ها، نفت خود را با قیمتی کمتر از قیمت های جهانی به فروش می رساند و در دریافت منابع حاصل از فروش آنها با مشکلاتی روبه روست اما در نهایت این افزایش قیمت نفت به نفع کشور است و می تواند به رشد درآمد و آمارهای اقتصادی کمک نماید.
منبع: رسالت
