سبز زندگی کردن یعنی انتخاب آگاهانه شیوه زندگی که هم برای سلامت فرد خوب و مفید باشد، هم برای محیطزیست. سازمان جهانی بهداشت تخمین میزند، حدود 25درصد از بیماریهایی که ما به آنها مبتلا میشویم، در محیط اطرافمان ریشه دارند که میتوان آن را تغییر داد.
اهداف سبک زندگی سبز در یک نگاه
بهطور کلی اصطلاح سبک زندگی سبز این موارد را در بر میگیرد:
- کاهش مصرف و بهحداقلرساندن زبالهها و ضایعات؛
- تقویت جوامع و روابط محلی؛
- سکونت در خانههایی که برای ساخت آنها از مصالح و منابع انرژی پایدار و بهینه استفاده کردهاند؛
- ایجاد فضاهای کاری و آموزشی واقعا «سبز»؛
- استفاده از دستورالعملهای بهخوبی تحقیقشده در بخش تدارکات؛
- ایجاد سیستمهای غذایی پایدار.
کمتر از خودرو استفاده کنید
احتمالا سادهترین کاری که میتوانید انجام دهید این است که کمتر از خودرو استفاده کنید و زمان کمتری را پشت فرمان بگذرانید. علاوه بر تاثیرات مثبتی که این کار روی محیطزیست دارد احتمالا تناسباندام شما را هم بهتر خواهد کرد و آخر ماه پول بیشتری هم پسانداز میکنید. برای اینکه چطور این کار را انجام دهید هم برایتان پیشنهادهایی داریم:
- مسیرهای کوتاه را پیادهروی کنید
- تا جایی که امکان دارد در خانه کار کنید
- با خودروی همکارانتان به محل کار بروید
- گاهی اوقات از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده کنید
- با دوچرخه به محل کار بروید
خشک و تر را جدا و بازیافت کنید
چرخه قوطیها و بطریهای پلاستیکی یا شیشهای با تمام شدن مصرف محتویات آنها قطع نمیشود، همینطور غذاها بهرغم مصرف باز هم در محیط پیرامون ما به شکلی دیگر وجود دارند. با بازیافت غذاها یا همان پسماند تر و تبدیل آنها به کمپوست، میتوان از پسماندهای غذا یا قهوه و چای یا سایر محصولات غذای کودی غنی و طبیعی به دست آورد.
تقریبا میتوان از تمام مواد ارگانیک برای تولید کمپوست استفاده کرد. کپه اولیه کمپوست نیازمند نسبت مناسبی از مواد غنی از کربن یا «قهوهای» و مواد غنی از نیتروژن یا «سبز» است.
مواد قهوهای به موادی مثل برگ خشک، نی و چوب خشک گویند و مواد سبز شامل مواد طبیعی با رنگ سبز و تازه مثل علف تازه و اغلب مواد زائد آشپزخانههاست.
مخلوط کردن مواد مختلف از این قبیل میتواند کودهای کمپوستی با درصدهای متفاوتی از مواد مغذی تولید کند.
گلدان سفالینی را در نظر بگیرید و آن را گوشه حیاط یا بالکن منزل قرار بدهید. هر بار که آب پسماند تر را گرفتید، آن را داخل گلدان بریزید و با کمی خاک یا برگهای باغچه روی آن را بپوشانید. برای سرعت دادن به روند تهیه کمپوست، بهتر است گلدان را در محل آفتابگیر قرار دهید. درضمن بهتر است از باقیمانده گوشت یا مرغ استفاده نکنید چون بوی آنها هنگام تجزیه آزاردهنده است. بعد از مدتی پسماندهای تر شما به خاکی سبک و غنی برای گلدانها تبدیل میشوند.
این بازی دو سر برد است؛ هم مقدار و حجم پسماند شما کم شده و باری از دوش مدیریت شهری برداشتهاید، هم بعد از مدتی خاکی خوب برای گلدانهای خود خواهید داشت.
مصرف گوشت قرمز را کاهش دهید
منابع اصلی گوشت مثل گاو و گوسفند مقدار زیادی گازهای گلخانهای مثل متان تولید میکنند. لازم نیست گیاهخوار شوید اما اگر فقط کمی از مصرف گوشت قرمز بکاهید تاثیر زیادی روی حفظ محیطزیست خواهد داشت. بهعلاوه رژیم غذایی که گوشت قرمز کمتری در آن باشد فواید زیادی برای بدن دارد.
از کربن کمتر استفاده کنید
تقریبا همه میتوانند این کار را انجام دهند. تا جایی که میشود از محصولات کربندار استفاده نکنید و فقط در صورت ضرورت آنها را خریداری کنید.
از شیر آب بنوشید
آبی که از شیر میآید، از جمله آبهای سالم است که اصول بهداشتی در آنها رعایت شده، درصورتی که روند تولید آبهای معدنی در بطریهای پلاستیک باعث آلوده شدن آنها به مواد شیمیایی میشود. در بسیاری موارد پلاستیکهای مصرفی برای تولید این بطریها از نوع عناصر دوستدار محیطزیست نیستند.
گذشته از آن، برای تولید این بطریها انرژی و سوختی مصرف میشود که در نهایت محیطزیست را آلوده میکند.
با همسایگان و هممحلیها ارتباط خوبی داشته باشید
یکی از همسایههای مسئولیتپذیر میتواند کل بچههای محل را تا مدرسه همراهی کند.
این نکات ظاهرا ربطی به محیطزیست ندارند، اما در باطن مزایایی دارند. مثلا اگر ارتباط هممحلیها با هم خوب باشد، میتوانند یک نفر معتمد را از بین خودشان انتخاب کنند و مسئولیت بردنِ بچههای محل به مدرسه را به او پسپارند و دیگر هرکس خودش این کار را انجام ندهد. حتی برای رفتن به محل کار هم هر چند نفر که محل کارشان به هم نزدیک است میتوانند با هم جور شوند و هر روز با ماشین یکی بروند. این کار میزان دیاکسیدکربن منتشرشده در هوا را کاهش میدهد.
از فروشگاههای محل خودتان خرید کنید تا مجبور نشوید برای خریدن هر چیزی تا هایپرمارکتهای بزرگ رانندگی کنید. همچنین فروشگاههای محلی محصولات تازه را بدون بستهبندی پلاستیکی عرضه میکنند که خیلی هم خوب است.
یادتان باشد که کل جامعه باید به این کارها عادت کنند. دستیابی به پایایی کاری فردی نیست، بلکه حاصل شبکهای از روابط است.
برای پاکیزگی خانه از «مواد سبز» استفاده کنید
مواد پاککننده سبز موادی هستند که عناصر شیمیایی در آنها به کار نرفته باشد. اغلب عناصر شیمیایی در مواد پاککننده میتوانند بر هوای تنفسی تاثیر بگذارند یا باعث تحریک ریهها، پوست یا چشمها شوند. درواقع ماده اصلی در پاککنندههای دوست محیطزیست سرکه است که ضرر مواد شیمیایی پاککننده را هم ندارد. برای اینکه خاصیت ضدعفونیکننده این ماده بیشتر شود و همچنین بوی تند سرکه در خانه نپیچد، به آن آب و پوست لیمو یا مرکبات دیگر اضافه کنید.
گیاهان خانگی پرورش دهید
تا چند سال پیش کارشناسان بر این باور بودند که گیاهان آپارتمانی میتوانند نقش موثری در کاهش ترکیبات آلی فرار، گروهی از ترکیبات شیمیایی که در پی سوزاندن چوب، زغال سنگ و بنزین به اتمسفر وارد میشوند، در محیط خانه دارند اما آزمایشهای بیشتر این نقش را رد کرد. به گزارش پایگاه خبری دیلیمیل به نقل از مایکل وارینگ، استاد مهندسی معماری و محیطزیست دانشگاه درکسل در فیلادلفیا، برای دستیابی به خاصیت پاکسازی و تصفیه هوایی برابر با باز کردن تعدادی پنجره، بین ۱۰ تا 1000 گیاه –باتوجه به ابعاد و گونه آنها- در هر مترمربع نیاز است.
البته این به معنای آن نیست که گیاهان آپارتمانی هیچ فایدهای برای خانههای ما ندارند. نخست اینکه عمل فتوسنتز این گیاهان دی اکسید کربن را از هوا میگیرد و آن را به اکسیژن تبدیل میکند. از طرف دیگر اگرچه گیاهان آن تصفیهکنندههای قهاری که پیشتر تصور میشد نیستند، روانشناسان هنوز بر نقش گیاهان سبز در بهبود وضعیت روانی افراد تاکید میکنند. به گفته این گروه از پزشکان، تنها نگاه کردن به برگهای سبز گیاهان به تقویت روحیه افراد کمک میکند و باعث بهبود وضعیت روانی و جسمی در آنها میشود.
زباله غذایی کمتری تولید کنید
چرا ما عادت کردهایم این همه زباله غذایی تولید کنیم؟ برای دفع این زبالهها واقعا انرژی و هزینه زیادی صرف میشود. کمی خلاق باشید!
اول از همه، بهاندازه غذا درست کنید که مجبور نشوید اضافی آن را دور بریزید.
نانی که خریدهاید بیات شده است؟ میتوانید آن را به آرد سوخاری تبدیل کنید.
دانههای کدو را دور نریزید! کافی است آنها را سرخ کنید و کمی نمک رویشان بپاشید تا میانوعدهای مناسب شوند. تخم کدو خواص زیادی برای سلامتی دارد.
آب ماکارونی را در سوپ استفاده کنید.
از آب نخود پخته برای درستکردن سس مایونز خانگی گیاهی استفاده کنید. این سس برای افراد گیاهخوار عالی است.
اگر همسایگانی دارید که حیوان خانگی نگه میدارند و از غذای خودشان به آنها میدهند، با آنها صحبت کنید و باقیمانده غذاهایتان را به آنها بدهید.
دوچرخهسواری یا پیادهروی کنید
خودرو کمتر یعنی آلودگی کمتر. اگر بتوانید خودرو را کنار بگذارید و به جای آن پیاده یا با دوچرخه به مقصد بروید یا دستکم مسافتی کمتر را با خودرو طی کنید، هم به سلامت خودتان کمک کردهاید، هم به بهتر شدن محیطزیستتان.
تحرک بدنی حتی به میزان کم، به هر صورت، باعث کاهش فشار خون و کم شدن احتمال ابتلا به دیابت یا چاقی میشود.
شیوه زندگی و شهرهای ما باید بهطور بنیادین تغییر کند. در قدم اول باید بتوان در مراکز شهرها راحت پیادهروی و برای فضاهای سبز عمومی سرمایهگذاری کرد. باید کاری کرد که مردم از رفتن به محل کار خود به صورت پیاده یا سوار بر دوچرخه لذت ببرند. وسایل نقلیه عمومی مانند اتوبوسها و قطارهای شهری باید خدمات هماهنگ و یکپارچه ارائه دهند، کمتر شلوغ باشند و زودتر افراد را به مقصد برسانند.
هرچند شیوع کرونا و کاهش تردد باعث بهتر شدن هوای کره زمین شده، کارشناسان بیم آن دارند که با تمام شدن همهگیری ملی و جهانی این ویروس، نوع بشر برای جبران این مدت، رو به مصرف بیش از اندازه سوختهای فسیلی بیاورد.
به خود وقت فراغت بدهید
کمتر کسی است که نداند، هرازگاهی کندن از روال روزمره زندگی و گذراندن چند ساعتی دور از هیاهوی جاری میتواند باعث آرامش، کاهش تنش و خواب بهتر شود.
کمی فاصله گرفتن از زندگی جاری، علاوه بر خوبیهایی که برای هر فرد دارد، برای محیطزیست هم مفید است.
البته به دل طبیعت زدن و بهرهگیری از فضای آرامبخشی که طبیعت برای افراد فراهم کرده، خود اصولی دارد. باید مراقب گیاهان باشید و کاری نکنید که به گیاهان گذشته از اینکه خودرو هستند یا کاشته شدهاند، آسیبی وارد بیاید. محیط را آلوده نکنید. موضوع مهم دیگر اینکه تا حد امکان بهخصوص در فصلهای گرم و خشک در محیطهای طبیعی آتش روشن نکنید.
گاهی با دست لباس بشویید
برای یک لکه کوچک یا لباسی که تازه یک ساعت پیش پوشیدهاید و فقط بوی عرق میدهد از ماشین لباسشویی استفاده نکنید. ماشین لباسشویی وقت و انرژی زیادی را هدر میدهد. در چنین مواقعی، لباس را با دست بشویید. چند دقیقه بیشتر طول نمیکشد و در عوض، مصرف شوینده و آب را به حداقل میرسانید.
تابستانها که لباسهایتان سبک هستند و زودبهزود عوضشان میکنید، وقتی به حمام میروید همانجا آنها را بشویید که از ماشین لباسشویی استفاده نکنید.
عمر مفید لوازم الکترونیکی را افزایش دهید
ضایعات لوازم الکترونیکی جزو زبالههایی هستند که بسیار مشکلساز میشوند. سعی کنید با تمیزکردن لوازم الکترونیکی و مراقبت از آنها، عمرشان را طولانیتر کنید.
خودروها یکی از آلودهکنندههای اصلی محیطزیست هستند. در سالهای اخیر، خودروسازان بزرگ تلاش کردهاند خودروهای برقی یا بهاصطلاح «خودروهای سبز» را سریعتر روانه بازار کنند. با این حال خیلیها حتی خودروهای تمامالکتریکی را هم کاملا سبز نمیدانند. بهنظر شما دلیلش چیست؟