به گزارش سایت خبری پرسون، در رقابتهای انتخاباتی شاهد بودیم که هر یک از کاندیداها معتقد بودند کلید حل مشکلات اقتصادی در دستان اوست، در این بین رئیس دولت سیزدهم بارها در تبلیغات انتخاباتی خود بر حل مشکلات اقتصادی تاکید کرده بود. حالا که چرخ روزگار بر مراد طرفداران ابراهیم رئیسی چرخیده و وی بر میز ریاست جمهوری تکیه زده به نظر میرسد ورق برگشته چرا که از تریبونهای مختلف اعلام میشود که مشکل تورم و معیشت مردم به این زودیها حل نخواهد شد. کما اینکه روز گذشته روزنامه کیهان که طرفدار پروپاقرص دولت سیزدهم است در گزارشی آب پاکی را روی دستان مردم ریخته و نوشته که مردم منتظر کاهش سریع تورم نباشند!
حال باید دید وعدههای انتخاباتی توخالی بوده یا در حال حاضر کارشکنیهایی در حال شکلگیری است؟ از طرف دیگر راه حل رفع تورم که این روزها مرز 45 درصد را هم پشت سر گذاشته، چیست؟
کیهان: منتظر کاهش سریع تورم نباشید
کیهان روز گذشته با اشاره به خبرهایی که درباره افزایش تورم و گرانی فزاینده قیمتها منتشر میشود، نوشت: «تورم مانند تب، نشانه بیماری و پیامد آن است و نه خود بیماری.»
این روزنامه افزود:« در واقع وقتی چرخ تولید به مدت ۸ سال از چرخش باز بماند و کارخانهها به حالت تعطیل یا نیمه تعطیل و تعلیق و انتظار در بیایند، دولت در سیاست و تجارت خارجی خود را معطل سه چهار دولت خبیث و بدعهد مثل آمریکا و تروئیکای اروپایی میکند و فرصتهای گسترش شرکای سیاسی و اقتصادی را ضایع کند و سپس برای جبران هزینههای خود به جای اصلاح ساختار اقتصادی دست به جیب مردم (در قالب استقراض از بانک مرکزی، رهاسازی قیمتها و...) شود، طبیعی است که فرصت رشد و رونق اقتصادی را از مردم گرفته و به جای آن، تورمهای سرسامآور را سر سفره مردم بیاورد. در چنین وضعیتی، علاج تورم قطعاً زمانبر است و درمان موثر آن منوط به باز گرداندن تدریجی اقتصادکشور به ریل درست است.»
موارد ذکر شده مسائلی است که دولت مستقر پیش از روی کار آمدن هم از آن آگاه بود، سوال اینجاست که پس دلیل آن همه وعدههای پر زرق و برق چه بود؟
پروپاگاندای اصولگرایی
سید مرتضی افقه، اقتصاددان و استاد دانشگاه در این خصوص گفت:« برای کسی که کمی با ساختارهای ضد توسعهای سیاسی حاکم بر کشور آشنا است روشن است که نق زدنهای قبل از دولت سیزدهم و در زمان دولت دوازدهم صرفا سیاسی بود و به دلیل آن مصالح مردم نبود، چرا که خودشان هم میدانستند مشکلاتی که در دوره قبل بود عمدتا ریشه در تشدید تحریمها داشت و دلیل اینکه تحریمها تا این حد اثر داشتند هم بر میگردد به 3 دوره نا کارآمدی که همه نگرشها به خصوص اصولگرایان در آن مقصر بودند و این موضوع سبب شد تا کشور در مقابل تحریمها آسیب پذیر شود.»
وی تصریح کرد:« در 3 سال اخیر عمدتا تشدید تحریمها دلیل تورم در کشور بود با این همه اصولگرایان از این حربه استفاده کردند چون تصمیم داشتند اجازه ندهند جناح مقابل پیروز شود. بنابراین طبیعی بود که همه کمبودها و نارساییها را مستقیما به دولت و از آن بدتر به رای مردم نسبت بدهند. این موضوع کاملا روشن بود که این همه وعده دادنها در طول رقابتهای انتخاباتی با هدف کسب رای بود چون کاملا مشخص بود که اگر فرمولی برای رفع تحریمها نداشته باشند نمیتوانند نه تورم را کم کنند و نه مشکلات معیشتی مردم را کاهش بدهند. به همین دلیل هم میتوان گفت به نظر نمیرسد مصالح مردم جزو اولویتها باشد و همین امر نیز سبب شد تا چنین بد اخلاقیهایی را شاهد باشیم.»
این استاد دانشگاه افزود:« با همه این تفاسیر حتی من هم باورم شده بود که وقتی تا این حد با قاطعیت برای حل مشکلات اقتصادی وعده میدهند، حتما به سمت حل مشکل تحریمها خواهند رفت چون به جز آن حداقل در کوتاه مدت راهی پیش روی اقتصاد ایران نیست؛ اما در شرایط فعلی به هر دلیلی نتوانستند مشکل تحریم را حل کنند، اگر چه که به نظر من در هر حال به سمت رفع تحریمها خواهند رفت، اما در این شرایط مجبورند پروپاگاندای خودشان را به این سمت ببرند که مردم را برای تداوم مشکلات آماده کنند چون به نظر من نگرش اصولگراها به گونهای نیست که حتی اگر تحریمها برداشته شود مشکلات اقتصادی را به راحتی حل کنند.»
افقه تاکید کرد:« همین حالا هم فرمولهای اقتصادی که میدهند عمدتا سطحی است و مشکلات اقتصادی را حل نمیکند مثلا آقای خاندوزی گفته است که ما در شهریور ماه از بانک مرکزی استقراض نکرده ایم، واضح است در چنین شرایطی اوراق بدهی یا اموال دولتی فروخته اند. اموال دولتی مثل نفت است،همان گونه که ما میگوییم پول نفت را باید سرمایهگذاری کنیم چون مربوط به همه نسلها است، اموال دولتی اعم از شرکتها یا ساختمانها هم با پول نفت ساخته شده و مربوط به همه نسلها است اگر آنها را بفروشیم و صرف کسری بودجهای که هزینه جاری دولت را تامین میکند، بکنیم در واقع سرمایه همه نسلها را فروخته ایم. در هر حال استقراض نکردن از بانک مرکزی و فروش اموال دولتی شاید در کوتاه مدت مشکلی ایجاد نکند و سرعت تورم را کم کند اما راه حل مشکل نیست. اموال دولتی را امسال میتوانند بفروشند مسلما سال بعد دستشان خالی خواهد بود.»
وی ادامه داد:« اوراق بدهی را هم که بر آن تاکید میکنند با توجه به تورمی که در حال حاضر اعلام شده و نرخ بهرهای که بابت این اوراق به مردم میدهند، حدود 18 درصد سود اوراق است و 45 درصد نرخ تورم، بنابراین مردم اگر این اوراق را بخرند حدود 30 درصد از قدرت خریدشان سالانه کم میشود. به همین دلیل هم مشخص است که این اوراق فروش نمیرود اما به نظر میرسد که دولت این اوراق را در مقابل طلب پیمانکاران به آنها تحمیل میکند
و این موضوع ظلمی است که به پیمانکاران میشود.
این موارد راه حلهای کوتاه مدتی است که قابل دوام نیست ضمن اینکه فروش اوراق بدهی است که موجب میشود که دولت سالهای بعد اصل و فرع آنها را پس بدهد. بنابراین دولت برای سال بعد باید طوری برنامه ریزی کند که درآمد هایش به گونهای باشد که بتواند این حجم از بدهی را باز پرداخت کند. به همین منظور اگر در کوتاه مدت و میان مدت مشکل تحریمها را حل نکنند با این کارها صرفا مشکلات را به آینده موکول میکنند و این همان انتقادی است که نسبت به دولت آقای روحانی داشتند اما در عمل خودشان هم همین کار را انجام میدهند.»
منبع: آفتاب یزد