به گزارش سایت خبری پرسون، سلول های هر قسمت از بدن می توانند به سرطان تبدیل شده و گسترش یابند. پیش از این اعتقاد بر این بود که سرطان تخمدان فقط از تخمدان شروع می شود، اما شواهد اخیر نشان می دهد که بسیاری از سرطان های تخمدان ممکن است از سلول های انتهایی لوله های رحمی نیز شروع شوند. در ادامه مطلب به بررسی کامل این نوع سرطان می پردازیم.
سرطان تخمدان چیست؟
دستگاه تولید مثل زنان شامل دو غده تولید مثل است که به آن تخمدان گفته میشود. تخمدان‌ها که دردو طرف رحم قرار دارند هر کدام به اندازه یک بادام بوده و وظیفه‌ی تولید تخمک و همچنین تولید هورمون‌های زنانه استروژن و پروژسترون را بر عهده دارند. هنگامی که سلول‌های غیر طبیعی در تخمدان شروع به رشد بیش از حد می‌کنند سرطان تخمدان ایجاد میشود. سرطان تخمدان اغلب در مراحل انتهایی و تا زمانی که در لگن و شکم گسترش یابد تشخیص داده نمی‌شود. و در این مراحل انتهایی، درمان مشکل‌تر است در حالی که در مراحل اولیه، که در آن بیماری به تخمدان‌ها محدود است، احتمال موفقیت در درمان بیشتر است. درمان سرطان تخمدان معمولا جراحی و شیمی درمانی است.
هنگامی که سلول‌های غیر طبیعی در تخمدان شروع به رشد بیش از حد می‌کنند سرطان تخمدان ایجاد میشود.
علائم سرطان تخمدان چیست؟
سرطان تخمدان در مراحل اولیه به ندرت باعث ایجاد علایم میشود و در مراحل پیشرفته ممکن است باعث ایجاد علائم کم و غیر اختصاصی نیز شود که اغلب ممکن است با بیماری‌های شایع تر و خوش خیم اشتباه شود. اکثر سرطان‌های تخمدان اپیتلیوم یا پوشش خارجی تخمدان را درگیر می‌کنند. علائم سرطان تخمدان ممکن است شبیه به بیماری‌های دیگری مانند سندرم پیش از قاعدگی (PMS)، سندرم روده تحریک پذیر (IBS) یا مشکلات موقت مثانه باشد. با این حال تفاوت اصلی سرطان تخمدان و سایر اختلالات ممکن است پایداری و بدتر شدن علائم باشد.
علائم اولیه سرطان تخمدان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد درناحیه لگن، پایین شکم یا اندام‌های تحتانی
- کمر درد
- نفخ یا ورم شکم
- سوء هاضمه یا سوزش سر دل
- احساس سیری سریع هنگام خوردن
- تکرر ادرار و فوریت در ادرار
- درد در هنگام مقاربت
- تغییرات در عادات روده، مانند یبوست
- با پیشرفت سرطان نیز ممکن است علائم زیر دیده شود:
- حالت تهوع
- کاهش وزن
- تنگی نفس
- خستگی
- بی اشتهایی
عوامل خطر
عوامل خطر که ممکن است ریسک برخی افراد در ابتلا به سرطان تخمدان را بالا ببرند، شامل موارد زیر است:
- سابقه خانوادگی در ابتلا به سرطان‌های تخمدان، سینه و یا رحم
- داشتن ژن BRCA1 و BRCA2
- داشتن سندرم لینچ
- هرگز باردار نبودن
- چاقی
- برخی از داروهای باروری و هورمونی
- اندومتریوز
- سن، در بیشتر موارد بیماری بعد از یائسگی رخ می‌دهد
افراد باسابقه خانوادگی ابتلا به سرطان‌های اندام تولید مثل یا دستگاه گوارش باید با پزشک خود و یا متخصص زنان صحبت کنند تا مطمئن شوند که آیا حامل ژن‌های خاص جهش یافته که ریسک ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش می‌دهد هستند یا خیر.
تشخیص سرطان تخمدان
آزمایش های تصویر برداری مانند سونوگرافی یا سی تی اسکن به پیدا کردن ناهنجاری در تخمدان کمک می کنند. این ناهنجاری میتواند یک پولیپ، ضایعه گوشتی، قارچ های تناسلی، توده خوش خیم و یا بدخیم سرطانی باشد، اما این اسکن ها نمی توانند تشخیص دهند که این ناهنجاری سرطان هست یا خیر. اگر بیمار مشکوک به سرطان باشد معمولاً قدم بعدی نمونه برداری از بافت مشکوک است. سپس یک نمونه از این بافت برای آزمایش های بیشتر به آزمایشگاه فرستاده می شود. به نمونه برداری و بررسی بافت مشکوک در آزمایشگاه بایوپسی ( biopsy ) می گویند.
انواع سرطان تخمدان
بیشتر سرطان های تخمدان، سرطان های تخمدان مخاطی هستند. این سرطان ها تومورهای بدخیمی هستند که از سلول های سطحی تخمدان تشکیل شده اند. بعضی تومورهای مخاطی کاملاً مشخص نیست که سرطانی باشند. این دسته از تومورها پتانسیل بدخیمی کمی دارند و با سرعت کمتری رشد می کنند و از سایر انواع سرطان ها هم کم خطرتر هستند.
سرطان تخمدان برای خیلی ها ترسناک است. نرخ بقای نسبی پنج ساله برای سرطان تخمدان مخاطی ، بسته به مرحله پیش روی سرطان از ۸۹ درصد تا ۱۸ درصد است. برای تومورهای با پتانسیل بدخیمی پایین (LMP) ، نرخ بقای نسبی پنج ساله از ۹۹ درصد تا ۷۷ درصد است. نرخ بقای نسبی به این معنی ست که احتمال زنده ماندن فرد بعد از تشخیص این نوع سرطان، در صورتی که در اثر عوامل دیگری مثل تصادف فوت نکند بین ۱۸ تا ۸۹ درصد است. حتما برای شما هم این سوال پیش آمده که بین ۱۸ درصد تا ۸۹ درصد فاصله زیادی ست. این فاصله ی زیاد با توجه به مرحله ی بیماری ( که در اصطلاح پزشکی stage بیماری گفته میشود ) میتواند تغییر کند.
انواع درمان های رایج برای سرطان تخمدان
عمل جراحی سرطان تخمدان
عمل جراحی برای درمان و تشخیص پیشرفت سرطان تخمدان استفاده می شود اما اولین مرحله ی درمان است. هدف از این عمل، خارج کردن غده سرطانی بیمار است. عمل جراحی در مرحله اولیه سرطان ممکن است فقط شامل برداشتن یک تخمدان و بافت اطراف آن باشد. اما در مراحل پیشرفته تر، برداشتن هر دو تخمدان به همراه رحم و بافت های اطراف ضروری است.
شیمی درمانی
در همه مراحل سرطان تخمدان، معمولاً بعد از عمل جراحی از شیمی درمانی استفاده می شود. در این مرحله از درمان از داروها برای هدف گیری و کشتن باقیمانده های تومور سرطانی در بدن استفاده می شود. داروها را می توان از طریق دهان، تزریق داخل وریدی یا مستقیما از طریق شکم (شیمی درمانی داخل صفاقی) وارد بدن کرد. زنان با تومورهای LMP معمولاً نیازی به شیمی درمانی ندارند مگر اینکه تومور بعد از عمل جراحی دوباره رشد کند.
درمان های هدفمند
پژوهشگران روی درمان هایی کار می کنند که راه رشد سرطان را مسدود کنند. فرایندی به نام رگ زایی وجود دارد که در آن رگ های خونی جدیدی برای مصرف توسط تومورها به وجود می آیند. دارویی به نام آواستین جلوی این فرایند را می گیرد و موجب می شود تومورها کوچک شوند یا رشد آن ها کم شود. آواستین برای سایر سرطان ها تایید شده است اما برای سرطان تخمدان هنوز در مرحل آزمایش است و ممکن است اثرات جانبی جدی داشته باشد.
