تاثیر عوامل انسانی در از بین رفتن ذخیره‌گاه طبیعی زیست‌کره در مازندران

به گزارش سایت خبری پرسون، شبه جزیره و پناهگاه حیات وحش 69 هزار هکتاری میانکاله بهشهر در سواحل دریای مازندران که تا خلیج گرگان امتداد دارد، از دو محیط آبی با وسعت 45 هزار هکتار شامل خلیج و تالاب میانکاله و خشکی با وسعت حدود 24 هزار هکتار است. پناهگاه حیات وحش میانکاله به جهت برخورداری از معیارهای کنوانسیون رامسر به عنوان یکی از پایگاه‌های کنوانسیون رامسر ثبت شد و به لحاظ وجود میراث‌های فرهنگی، آثار و ابنیه‌های تاریخی و زیبا شناختی موجود به عنوان یکی از ذخیره‌گاه‌های زیست‌ سپهر به کمیته برنامه انسان و کره یونسکو معرفی و انتخاب شد.

این پناهگاه‌ مامن‌ پرندگان مهاجری‌ است که هر ساله در فصل سرد سال از سیبری به ایران سفر می‌کنند و حدود یک میلیون و 500 هزار پرنده در 150 گونه عمدتا پرندگان کمیاب و در خطر انقراض عبارتند از قوی فریادکش، حواصیل، لک‌لک، پلیکان پا خاکستری، فلامینگو، اردک سرسفید، عروس‌غاز، غاز پازرد، طاووسک، چنگر و مرگونس سفید که این جانوران در فهرست ممنوعیت تجارت جهانی پرندگان در معرض خطر قرار دارند.

علاو بر پرندگان، میانکاله یکی از مناطق مهم برای تخم ریزی و رشد آبزیان است، خلیج گرگان، میانکاله و آب‌های داخلی حاشیه آن در دریای خزر زیستگاه برخی از مهمترین ماهیان تجاری مثل ماهیان خاویاری و کپور ماهیان حمایت می کنند و علاوه بر آن فک دریای خزر، گاومیش‌ها، اسب وحشی، گربه وحشی، گراز و شغال را می توان در منطقه مشاهده کرد و ناگفته نماند که روزگاری این شبه جزیره پناهگاه ببر مازندران نیز بود و هم اکنون نیز سایت نگهداری ببر در آن دائر شد اما از ورود ببر سیبری به آن تا این لحظه خبری نشد.

این منطقه حفاظت شده در تنوع و پوشش گیاهی خوبی برخوردار است از جمله گیاهان لویی، جگن ،علف هفت بند، دم اسب، نی، علف شور، تمشک، سازیل، ازگیل، داغداغان، سیاه‌تلو، سپیدار و انار وحشی سواحل در این تالاب وجود دارند و همچنین دارای پوشش درخچه های انار و گیاهان علفی می باشد.

یکی دیگر از آمار جالب این منطقه محافظت شده، وجود انارستانهای‌ ترش و ملس به وسعت 15 هزار هکتار است که بزرگترین انارستان دنیا است و از جلوه‌های بی نظیر طبیعت است که بومیان منطقه در فصل برداشت با هماهنگی اداره‌کل‌ حفاظت از محیط زیست مازندران بهره‌برداری می‌کنند.

با وجود همه ظرفیتهایی‌ که این منطقه دارد اما در حفظ و حراست از آن کوتاهی می‌شود و در دو سال گذشته بیش از 50 هزار انواع پرنده به دلیل بیماری ناشی از ماندابی تالاب به دلیل کاهش چشم گیر سطح آب آن و راکد بودن، تلف شدند و برای برون رفت از مشکل کم آبی و همچنین تلفات‌ پرندگان تصمیمی‌ مدون اتخاذ نشد.

از تهدیدهای‌ طبیعی بگذریم اما مهم‌ترین عواملی که مرگ ذخیره‌گاه طبیعی زیست کره را به جلو انداخته، دخالت و دست‌اندازی انسانی است که فقط در امسال از ابتدای سال 242 هکتار از اراضی این شبه‌ جزیره در 29 فقره آتش‌ سازی عمدی سوخت و گونه‌های ارزشمند آن عمدتا تمشک‌زار و بوته‌های سازیل از بین رفت.

عمده نیت به آتش‌ کشیدن منطقه تجاوز به اراضی و انتفاع به نفع خود است که افراد سودجو در شرایط زمانی خاص بخشی از منطقه را به آتش می‌کشند تا در آینده به نفع خود مصادره کنند.

مدیرکل حفاظت از محیط زیست مازندران در گفت‌و‌گو با خبرنگار تسنیم در ساری با بیان اینکه این منطقه از حداقل امکانات برای اطفا حریق برخوردار نیست، گفت: دستگاه‌های متولی نیز باید برای شناسایی و مجازات عوامل آتش‌سوزی اقدام جدی کنند.

حسینعلی ابراهیمی کارنامی با اشاره به اینکه شبه جزیره باید به امکانات اطفا حریق پیشرفته مجهز شود، افزود: پوشش دوربینی منطقه نیز بسیار مهم است.

البته تا وقتی که خاطیان شدت‌ برخورد را نبینند همین‌ روند ادامه خواهد داشت و نیاز است تا مسئولین کشور برای این منطقه مهم فکری اساسی کنند.

فرمانده ناحیه مقاومت بسیج بهشهر نیز با بیان اینکه سپاه و سازمان جنگل‌ها تفاهم نامه صیانت و حفاظت از منابع طبیعی و جنگل‌ها را امضا کردند، گفت: حفاظت از شبه جزیره میانکاله نیز در راستای اجرای این تفاهم نامه اجرایی خواهد شد.

او با ابراز تاسف از ادامه دار شدن آتش سوزی‌ها در میانکاله افزود: آتش‌سوزی‌های سریالی که طبق گفته مسئولان محیط زیست منشا آن عوامل انسانی است در دو سال گذشته امان میانکاله را بریده است.

سرهنگ حسن پورقربان با اشاره به اینکه امکانات و نیروی انسانی اداره منابع طبیعی برای اطفای حریق محدود است، ادامه داد: بسیج با راه اندازی گشت‌، سازماندهی و تجهیز پایگاه‌های اطراف میانکاله و کمک گرفتن از دامداران و نیرو‌های مردمی در قدم اول به دنبال شناسایی و دستگیری عاملان این آتش سوزی‌ها است.

اما اصل مهم این است که شبه جزیره میانکاله به عنوان پناهگاه حیات وحش گونه های نادر نیازمند ردیف اعتباری است تا بتواند مدیریتی بهتر داشته باشد و تا مادامی که این منطقه بخواهد بدون امکانات و اعتبار کنترل و حراست شود، دست‌اندازی به آن ادامه خواهد داشت.

منبع: تسنیم