مشکلات متعددی منجر به افزایش بهای گوجه‌فرنگی و پر کشیدن آن از سفره زنجانی‌ها شد.
به گزارش سایت خبری پرسون از زنجان، کاهش نزولات جوی و همچنین بروز خشکسالی در مه‌های اخیر باعث شده تا بخش‌های مختلفی از صنعت ایران تحت تاثیر قرار گرفته باشد و کشاورزی‌هم با وابستگی بسیار زیاد به آب از این قاعده مستثنی نیست، از این رو کاهش میزان بارش‌ها و کم آبی به گفته کارشناسان اثرگذاری بالایی در تولید انواع محصولات کشاورزی داشته است.
در همین حال استان زنجان نیز به لحاظ قرار‌گیری در منطقه نیمه‌خشک بارش‌های بسیار کمتری را نسبت به سال‌های گذشته دریافت کرده و بنابراین بخش کشاورزی این استان هم به شدت تحت تاثیر خشکسالی قرار گرفته است و عملاً سطح کشت بسیاری از محصولات و عملکرد آن‌ها نسبت به سنوات گذشته پایین‌تر آمده است.
البته در کنار تاثیر خشکسالی بر تولید محصولات کشاورزی، افزایش بی‌حساب و کتاب قیمت انواع نهاده‌ها، سم، کود، بذر، ماشین‌آلات کشاورزی، نیروی کارگری، ادوات آبیاری، عدم انگیزه برای کشت به دلیل نبود بازار مناسب و ضرر و زیان بی‌حد و اندازه و بسیاری از مسائل پیرامون دیگر سبب شده تا کشاورزان رغبتی برای تولید محصولات کشاورزی نداشته باشند چرا که در طول سال گذشته نبود بازار مناسب برای فروش محصول گوجه و پیاز سبب شد تا کشاورزان چاره‌ای جز رها کردن محصول تولیدی روی زمین نداشته باشند.
همینطور کشاورزان از زمین‌هایی که ماه‌ها برای تولید محصول آن زمان، انرژی و هزینه صرف کرده بودند تنها ضرر برداشت کنند و عایده‌ای دست کشاورز را نگرفت و حتی وضعیت بحرانی عدم بازاررسانی و نبود امکان صادرات این دو محصول خصوصاً پیاز، ماه‌ها سوژه داغ رسانه‌ها بود.
با این حال بنا به اعلام کارشناسان فعال حوزه کشاورزی به دلیل عوامل مذکور و بیش از همه گرانی افسارگسیخته لوازم مورد نیاز برای کشت تا برداشت و مهم‌تر از همه عدم امید به وجود بازاری مناسب جهت فروش محصولات کشاورزی، کشاورزان را بر آن داشت تا امسال جهت ممانعت از ضرر و زیانی که سالانه به اجبار به آن‌ها تحمیل می‌شود سطح زیر کشت را محدود کنند و نمونه این امر نیز در کاهش سطح زیر کشت محصولی چون گوجه‌فرنگی در شهرستان طارم که سالانه بیش از 2 هزار هکتار از اراضی را زیر کشت می‌بردند به طور کامل مشهود است.
کاهش 28 درصدی تولید گوجه در طارم
گفته‌های رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان نیز تایید کننده این ادعاست چرا که تاراسی اوایل خرداد ماه سال جاری اذعان کرده: در سال جاری سطح زیر کشت گوجه فرنگی در استان کاهش یافته و عملکرد هم در خوش‌بینانه‌ترین حالت 290 هزار تن برآورد شده است.
این در حالی است که بنا به گفته تاراسی در طول سال 99 نیز به دلیل مشکلات عدیده و کاهش بارندگی‌ها سطح زیر کشت به 5 هزار هکتار رسیده و قریب به 370 هزار تن محصول تولید شده بود اما در سال 98 بیش از 7 هزار و 700 هکتار از اراضی استان زیر کشت گوجه‌فرنگی رفته بود و 450 هزار تن محصول تولید و روانه بازار مصرف و کارخانجات فرآوری شده بود.
بنابراین طبق آمار موجود سطح زیر کشت گوجه‌فرنگی به دلیل مسائلی که همواره هزینه تولید را بیشتر از درآمد کرده سال به سال کاهش یافته و امسال این موضوع بیشتر خود را نشان داده است.
با این وجود همین کاهش حجم تولید دلیلی شده تا محصول گوجه فرنگی خود را در سبد لوکس‌ترین صیفی‌جات قرار دهد و قیمت افزایش بی‌سابقه را نسبت به سال‌های گذشته تجربه کند چرا که در سال 99 در زمان برداشت این محصول به نازل‌ترین قیمت افت کرد و عایده‌ای دست کشاورزان نرسید.
البته باید این نکته نیز ذکر شود که برداشت گوجه‌فرنگی در شهرستان طارم که بیشترین سطح زیر کشت را دارد به اتمام رسیده و برداشت این محصول در سایر نقاط استان هنوز آغاز نشده است و طبق اعلام کارشناسان کشاورزی از اوایل شهریور ماه برداشت شروع خواهد شد.
اما سوال این است آیا کاهش سطح زیر کشت و کاهش میزان برداشت محصول می‌تواند علتی برای افزایش قیمت محصول گوجه‌فرنگی در استان باشد؟
افزایش قیمت نهاده‌ها و ناتوانی تولیدکنندگان
موسوی یکی از توزیع کنندگان سم، بذر و کود در استان زنجان در گفتوگو با تسنیم با اشاره به اینکه قیمت انواع نهاده‌های کشاورزی به شکل لحظه‌ای در حال تغییر و اوج‌گیری است و گاها برخی از بذور و سموم بیش از 100 درصد افزایش قیمت را نسبت به مدت مشابه سال گذشته تجربه کرده است، گفت: همین افزایش قیمت نهاده‌ها سبب شده تا کشاورزان دیگر توانی برای خرید و برنامه‌ای برای تولید نداشته باشند.
وی با بیان اینکه در این سال‌ها با عدم تدبیری که در بازاررسانی محصولات کشاورزی وجود داشته در زمان برداشت اکثر محصولات با بحران فروش مواجه شده است، افزود: ترس از اینکه امسال نیز مشابه با سال گذشته محصول تلمبار شود و به فروش نرسد کشاورزان را وادار به عقب‌نشینی از تولید کرد.
این فعال عرصه کشاورزی تصریح کرد: در سال جاری بذر محصول گوجه‌فرنگی نسبت به سال‌های گذشته کم‌ترین میزان خرید توسط کشاورزان را داشت همین موضوع کاهش سطح زیر کشت و عملکرد را نیز در پی داشته است.
وی با بیان اینکه کاهش تولید دلیلی برای کاهش ارائه محصول در بازار شده است، ادامه داد: شاید برای مصرف کننده قیمت گران تمام شود اما در این بین دلالان نیز بیشترین سود را می‌برند و سوداگری در این عرصه همواره وجود دارد.
جواد تاراسی رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان در گفتوگو با تسنیم با اشاره به اینکه برنامه ابلاغی کشت گوجه درسال جاری 5 هزار هکتار با تولید حدود 290 هزار تن می‌باشد، اظهار داشت: 2 هزار هکتار با تولید 11 هزار و 500 تن مربوط به شهرستان طارم، 3 هزار هکتار با تولید 17 هزار و 500 تن مربوط به سایر نقاط استان می‌باشد.
وی افزود: درسال جاری به علت مشکلات کم آبی سطح کشت طارم در حدود 300 هکتار و در شهرستان زنجان نیز حدود 100 هکتار کاهش یافته اما در شهرستان ایجرود سطح زیر کشت 100 هکتار افزایش نسبت به برنامه دارد اما به نظر می‌رسد با افزایش عملکرد برنامه تولید 290 هزار تن محقق شود.
روند افزایشی قیمت ادامه دارد
از سویی دیگر حسین عامری، مدیر امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان در گفتوگو با تسنیم اظهار داشت: در سال زراعی جاری قریب به 5 هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان زیر کشت محصول گوجه فرنگی رفته است و بیشترین سطح زیر کشت نیز با کمتر از 2 هزار هکتار مربوط به شهرستان طارم است و شهرستان زنجان در رتبه بعدی تولید قرار دارد.
وی با بیان اینکه متاسفانه بنا به دلایلی همچون خشکسالی و افزایش هزینه کاشت تا برداشت سطح تولید و کشت در شهرستان طارم امسال نسبت به سال‌های گذشته کاهش یافت، افزود: برداشت گوجه فرنگی هم‌اکنون در این شهرستان به اتمام رسیده است و برداشت در سایر نقاط استان فعلاً در سطح انبوه آغاز نشده است.
مدیر امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان با بیان اینکه محصول گوجه فرنگی نیز همسو با سایر محصولات کشاورزی به دلیل افزایش هزینه‌های تولید رشد قیمت را تجربه می‌کند، گفت: به دلیل اینکه هنوز در فصل برداشت محصول قرار نگرفته‌ایم این افزایش قیمت وجود دارد و با افزایش میزان برداشت قیمت متعادل می‌شود، اما نسبت به گذشته قیمت‌ها قطعاً گرانتر است.
عبدالله جعفری مدیر توسعه بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان نیز در این خصوص در گفتوگو با تسنیم اظهار داشت: تولید محصول گوجه فرنگی در استان مطابق برنامه ابلاغی وزارت جهاد کشاورزی است، اما به دلیل زیان‌های کشاورزان در سنوات گذشته که ناشی از کاهش قیمت و افت تولید و نیز افزایش قابل توجه بهای تمام شده تولید در سال جاری است، بهای محصول افزایش یافته است.
منوچهر کریمی کارشناس مسئول گلخانه‌های سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان، در گفتوگو با تسنیم با بیان اینکه سطح زیر کشت گوجه فرنگی گلخانه‌ای در استان قریب به 2.5 هکتار است، گفت: سالانه از سطح مذکور حدود یک هزار تن گوجه فرنگی تولید و به بازار مصرف استان و خارج استان ارسال می‌شود.
وی افزود: معمولاً سطح تولید گوجه گلخانه‌ای ثابت بوده و در ماه‌های تابستان نیز به دلیل همزمانی با تولید مزرعه‌ای تغییر چشم‌‌گیری در میزان عملکرد و برداشت محصول ایجاد نمی‌شود.
با تمام این‌ها، بهای تمام شده تولید گوجه فرنگی در استان امسال شدیدا افزایش یافته و سطح زیر کشت نیز با کاهش رو‌به‌رو شده است که این عوامل موثر بر کاهش تولید و در نهایت اثرگذار بر افزایش قیمت گوجه فرنگی بوده است البته باید این نکته را ذکر کرد که قیمت این محصول در کل کشور روند افزایشی به خود گرفته است و تنها مختص این استان نیست.
امید می‌رود که مسئولان کشوری در زمینه قیمت‌گذاری انواع نهاده‌های کشاورزی چاره‌اندیشی مناسبی داشته باشند و نسبت به کاستن هزینه‌ها اقدام کنند چرا که تمام نهاده‌ها با افزایش چند برابری قیمت مواجه است که این عوامل هزینه تولید را چندین برابر افزایش داده است، در حالی که اگر مدیریت و تدبیر مناسبی انجام می‌گرفت قیمت کود، سم، بذر آن چنان افسار گسیخته بالاتر نمی‌رفت و محصول تولیدی نیز با قیمت متعادل به دست مصرف کننده می‌رسید.
منبع: تسنیم
