به گزارش سایت خبری پرسون، دور از ذهن بود که کشوری پهناور با تاریخی هزاران ساله و فرهنگی غنی همانند ایران، با وجود چنین فرهنگ و پشتوانه محکم، در چاه عمیق پوچ گرایی و نوکیسه‌گی، آن هم با سرعتی «چنین شتابان»، گرفتار شود. اما چرا؟ آیا دامنه فخر فروشی و برتری جویی از نوع نامطلوب آن به همین شبیه ساختن و درکنار هم گذاشتن اعداد خلاصه می شود؟ آیا قوانین می تواند به عنوان عامل بازدارنده، نقش مهمی در کم رنگ کردن این موضوعات داشته باشد؟ چرا افراد به ظاهر باسواد و تحصیل‌کرده جامعه، در بین استفاده کنندگان از این موضوعات نامطلوب و توخالی و نمایشی دیده می‌شوند و هزاران سوال دیگر که بر جای خود باقی است.
اگر جستجویی در بستر اینترنت داشته باشیم، با کوهی از عکس ها، فیلم ها و خبرهایی روبه رو می شویم که از ازدواج، تولد والدین، زایمان همسر، مراسم سوم و چهلم متفاوت، دورهمی هایی با تم (موضوع) پوشش و رنگی خاص؛ نمونه هایی کوچک و البته تا به امروز منتشر شده فضای مجازی است. در این میان مراسم و مناسبت هایی که حتی با دادن رنگ و بوی مذهبی، قصد توجیه اش را داشته اند هم دیده می شود. بعضی تولد فرزندان را از ماه های قبل برنامه ریزی و به قول عده ای زنبیل هایشان را درصف این تاریخ ها گذاشته و به اندازه یک مراسم ازدواج برایش تبلیغ و هزینه گزاف و سنگین به راه انداخته اند. بعضی ها برای تاریخ ۹/۹/۹۹ ، 4/4/140 و امثال این اعداد، هزینه هایی در جیب بیمارستان های خصوصی ریخته‌اند که باورکردنی نیست. باوری که با شوخی گرفتن دسته ای از مردم کشورمان به محض شنیدنش، در باور و نظر عده ای دیگر آنقدر مهم و حتی حیاتی است که در دوراهی نامرئی سلامت فرزند و تاریخ، کفه سنگین ترازوی باورشان را روی تاریخ موردنظرشان گذاشته اند. خانواده هایی که خوشبختی فرزند یا ازدواج و دیگر مراسمهایشان را به تاریخ و رنگ و موضوعی وابسته دانسته اند. وابستگی هایی که گاه به «خرافات» هم پهلو می زند.
می گویند حدود ۱۱ سالی می شود که رسم نامیمون زایمان های لاکچری، بنیان نهاده شده است. ۴ هزار و ۱۹۵ نوزاد متولد شده در تاریخ ۸/۸/۸۸ حاصل تفکر این دسته از آدم ها است. افرادی که تاکیدشان بر رفتارهای نمایشی و فخرفروشی است و دقیق که می شویم می بینیم از آن روز تا به امروز بر سرعت اینترنت و گستردگی استفاده از فضای مجازی روزبه روز افزوده شده است. عملی که ابتدا توسط به اصطلاح سلبریتی ها رونق گرفت و حالا سردمداران این‌گونه از حرکات نمایشی از هر دسته و در هر شهر و منطقه ای پیدا می شود. به طور مثال در سال ۸۸، تنها در بیمارستانی در شمال پایتخت، از متوسط عمل سزارین ۱۲ عمل در یک روز عادی، به ۳۲ عمل تنها در یک روز خاص رسیده است و هر سال یک تاریخ هایی را پیدا میکنند و برایش نقشه می کشند. و حتی بعضی از والدین پا را فراتر گذاشته و ساعت و دقیقه و ثانیه را هم به یک عدد رسانده اند و ناگفته پیدا است که در پشت چنین رویدادی، دلالی و واسطه گری هم علی رغم تکذیب پزشکان و ماماها، بخشی از این موضوع است. حالا با نزدیک شدن به آخرین تاریخ رند قرن، سازمان ثبت احوال کشورمان با صدور بخشنامه ای خیال همه را راحت کرده است؛ ابوترابی سخنگوی سازمان ثبت احوال کشور اعلام کرد که «با تاکید بر لزوم توجه والدین به سلامت فرزندان خود به جای توجه به تاریخ تولد رُند، امکان صدور شناسنامه برای متولدین ۱۵روز اول آذر به تاریخ رُند وجود دارد.» به این معنی که از اول تا ۱۵ آذر سال‌جاری، اگر فرزندی متولد شد خانواده اش در صورت تمایل می توانند تاریخ رند را کسب و ثبت کنند.
*دیده شدن نوکیسه ها در نظام سرمایه داری
حمیدرضا معظمی، آسیب شناس اجتماعی در گفتگو با «پرسون»، با تاکید بر اهمیت «دیده شدن» در شبکه ارتباطات اجتماعی، تا حدی آن را منطقی دانسته و شروع مشکل را زمانی می داند که دیده شدن در ارتباط با دیگر کنشگران اجتماعی، با «تمایز اجتماعی» همراه شود. «اتفاقی که در کشور ما افتاده، بر اساس روندی که ایران طی کرده، نوکیسه هایی وارد عرصه های اجتماعی شدند که دنیای ما را صحنه نمایش خود کرده و دست به هر کاری می زنند تا دیده شوند، آنها مصرف نمی کنند که زندگی کنند بلکه زندگی میکنند تا مصرف کنند.» همان‌طور که این آسیب شناس اجتماعی میگوید این عده از افراد که با وجود قرار داشتن در اقلیت، اکثرا در رسانه و فضای مجازی حضور دارند، مصرف گرایی خود را به نمایش می گذارند.
موضوعی که سید جواد میری عضو پژوهشکده علوم انسانی کشورمان هم در گفتگو با روزنامه اطلاعات به آن تاکید کرده و روابط و مناسبات را بر«تومن» می داند و معتقد است چنین جامعه ای یک محیط آزمایشگاهی بیش نیست، زیرا که به جای شکل گیری شخصیت، مال و سرمایه اساس کسب شخصیت می شود. جامعه ای که همه چیز در آن خرید و فروش می شود و هر چه بیشتر خرج کنید پس نفوذ بیشتری دارید. میری این جامعه را دچار سردرگمی ارزش ها می داند و کشور سوئد را مثال می زند که تمام سرمایه یک شخص نمی تواند نظر پزشک او را عوض کند در حالی‌که فساد سیستم پزشکی و تجاری سازی شده در کشورمان، سبب می شود پزشکی، تشخیص طبی خود را کنار گذاشته و چوب حراج به اصول خود بزند.
*مصرف می‌کنم، پس هستم
معظمی در بخشی از صحبت هایش توضیح می دهد که: «بر اساس مواد و اشیایی که مصرف می کنیم بر جایگاه خودمان در اجتماع تاکید کرده و آن را به بقیه معرفی می کنیم. بحث فقط یک تاریخ و یک عدد نیست، اگر از این دسته افراد، مورد «تاریخ های رند» را بگیریم، مورد دیگری را پیدا کرده و برای نمایش خود و جایگاهشان به آن روی می آورند، مثل از «پیج بچه پولدارها» گرفته تا «دور دور کردن های توی خیابان» و بسیاری از رفتارهایی که مبتنی بر کنش نمایشی است. این پژوهشگر اجتماعی مثال می زند که خانواده ای «عادت‌واره» اش مبتنی بر مطالعه، هنر و امثال این است و عده ای هم عادتشان حرکات و موضوعات نمایشی است.
وی در ادامه با اشاره به نظام سرمایه داری و نفوذش در دنیای امروز، توضیح می دهد که، «دنیای امروز ما را عادت‌واره مبتنی بر مصرف مداوم به وجود می آورد، زیرا که تداوم نظام سرمایه داری به این موضوع بستگی داشته و نقش رسانه بسیار پررنگ و تاثیرگذار است.» آنچه این جامعه شناس کشورمان به آن تاکید دارد، این است که عده‌ای از هموطنانمان، با استفاده از ابزار رسانه اجتمایی مانند اینستاگرام، بر ترویج رفتار نمایشی خود تاکید کرده و هر روز هواداران بیشتری را به سمت خود فرا می خوانند. او اتفاقا به نقش خانواده و آموزش و پرورش در زمان مواجهه و برخورد با موضوعات نمایشی را پررنگ می‌داند و معتقد است که اگر هرکسی در سبد وجودی-اجتماعی خود، داشته هایی اعم از تربیت، دانش و سواد رسانه ای داشته باشد راحت‌تر می تواند از دام چنین موضوعات پوچ و نمایشی رهایی یابد یا اصلا بدان وارد نشود. «زمانی در کشورمان فقط دو کانال تلویزیونی فعال بود و همه ما دنیا را از درون همان دو کانال می شناختیم. و اگر تفاوت را با زمان حال بسنجیم خواهیم دید کوچکترین اتفاق در قطب شمال، ظرف چند ثانیه در قطب جنوب اطلاع رسانی می شود و این همان «دهکده جهانی» است که اتفاق افتاده است. جهانی کوچک با خوراک رسانه ای یکسان.»
*مدگرایی در اوج شیوع کرونا
امین رفیعی پور، معاون نظام روانشناسی سلامت با اشاره به موضوع زایمان در تاریخ رند، گفته است: «متاسفانه آسیب هایی که به کودک، خانواده، بیمارستان و کلا جامعه وارد می شود را نادیده گرفتیم.»
رفیعی پور که پزشک و متخصص روانشناسی سلامت است، تصریح می کند: وقتی ۲۰ تا ۳۰ درصد تخت های بیمارستان ها برای تاریخ های رند، ذخیره می شوند آن‌هم در اوج شیوع ویروس و درگیری بیمارستان ها با این بیماری، واقعا جای سوال دارد. در حالی‌که یک مادر در مقابل سلامت نوزادش، مسوول است نه در مقابل تاریخ تولد او؛ و متاسفانه با وجود در میان بودن موضوع سلامت و ایمنی نوزاد، یک خانواده با تاکید بر زیبایی های ظاهری و مدگرایی، تن به چنین کار خطرناکی می دهند. در زمانی که مغز کودک در حال کامل شدن است و نیاز دارد تا دوره رشد جنینی خود را کامل کرده و به اتمام برساند.
رفیعی پور، منشا تمام این کارهای نمایشی را افسردگی اجتماعی و اختلالات در شخصیت اجتماعی فرد می داند و نیز وجود خلا قانونی در این مورد را موثر اعلام می کند.
با تمام این صحبت ها، برای افزایش این نوع رفتارهای نمایشی باید برنامه ریزی وپیش بینی هایی صورت گیرد. رفتار این تعداد از جمعیت کشورمان بر قسمت دیگرجمعیت تاثیر داشته و همسویی با این نوع رفتارها، خطرآفرین می باشد. چه از بعد اجتماعی و چه از بعد فرهنگی.
