به گزارش سایت خبری پرسون، این روزها مجددا موضوع نحوه اجرای بحث برانگیز طرح اصلاح قیمت حاملهای انرژی در آبان ۹۸ بر سر زبانها افتاده است. داستانی که بعد از گذشت قریب به دو سال از آن هنوز هم در محافل مختلف حول و حوش آن سخن به میان میآید.
مناظرات انتخاباتی یکی از همان محافلی است که سوء مدیریت در اجرای طرح افزایش قیمت بنزین مورد مناقشه قرار گرفت. عبدالناصر همتی یکی از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری که از قضا عضو کابینه روحانی هم در زمان تصویب افزایش قیمت بنزین بوده نسبت به مواضع حسن روحانی در ماجرای آبان ۹۸ انتقاد کرد و بیان داشت: «باید قبول کنیم وقتی مردم خشمگین هستند رئیس جمهور نیاید بخندد و بگوید من هم صبح جمعه خبردار شدم».
* ماجرای اصرار روحانی بر اجرای یک طرح ناپخته
بسیاری از کارشناسان و مردم در ماجرای گرانی بنزین نقد اساسی را به طرح افزایش قیمت حاملهای انرژی نمیدانستند بلکه معتقد بودند دولت با اجرای ناگهانی طرح موجبات آشوب در کشور شد و در ادامه هم جلوی فنر تورمی حاصل از آن را نگرفت و عملا یک سوء مدیریت را در کارنامه خود قرار داد.
در این ماجرا یکی از شاهدان حاضر در جلسات، آیت الله ابراهیم رئیسی، به عنوان رئیس قوه قضائیه بود. وی که منتقد اجرای روش دولت بود به نکات مهمی اشاره میکند. رئیسی پیش از این در جمعی دانشجویی و در جایی که دانشجویان از او خواستند تا در مورد سوء مدیریت اجرای این طرح توسط دولت توضیح دهد گفت که «اصلاح قیمت انرژی و افزایش قیمت بنزین از قوانین مصوب مجلس بود که باید در یک شیب ملایم اجرایی می شد اما دولت ۵ سال به این قانون عمل نکرد... موقعی که این طرح به جلسه شورای هماهنگی سران قوا آمد سه بار اعتراض و سوال کردم چرا در این جلسه مطرح شده که آنها گفتند این موضوع در دولت تصویب شده و اینجا فقط برای اطلاع و هماهنگی مطرح میشود ... آنجا این بحث پیش آمد که قانون می گوید درآمد حاصل از افزایش قیمت بنزین باید صرف تولید شود اما دولت می خواهد آن را به صورت مستقیم به مردم بدهد که فقط همین مسئله در جلسه سران قوا تصویب شد که مورد تایید مقام معظم رهبری هم قرار گرفت».
* روحانی پاسخگو باشد نه سوال کننده
رئیسی در بخشی از مناظرات انتخاباتی هم در این باره گفت «مسئول طرح بنزین دولت بود. آن بخشی که در جلسه سران قوا مطرح شد فقط محل هزینهکرد آن بود. برای اینکه بدانید مقصر کیست؟ هم گزارش دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی و هم گزارش مسئولان عالی رتبه قضائی وجود دارد. در اجرای آن بی تدبیری شد. اگر کسی قرار است پاسخگو باشد آقای روحانی است».
در کنار این سخنان رئیسی مبنی بر اینکه دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی و مسئولان عالی رتبه قضائی رئیس جمهور را مسئول سوء مدیریت در این زمینه میدانند، حسین ذوالفقاری معاون امنیتی وزیر کشور و دبیر شورای امنیت کشور هم نسبت به روش اجرای این طرح از سوی دولت نقد جدی دارد.
* ذوالفقاری آب پاکی را بر دستان روحانی ریخت
وی در یک نشست خبری در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه رئیس جمهور گفته است من هم صبح جمعه فهمیدم بنزین گران شده است، در ادبیاتی تند بیان داشت که «آنها که گفتند تا روز جمعه نمیدانستیم، مستنداتش وجود دارد که چه ساعت و چه روزی و توسط چه کسی به آنها گفته شده است».
مساله دیگر در افزایش حاملهای انرژی را باید در نقش عبدالناصر همتی رئیس وقت بانک مرکزی مشاهده کرد. همتی در تاریخ ۳۱ شهریور ۹۸ در نامهای خواستار افزایش قیت بنزین میشود، این نامه گویای آن است که دولت خودش به دنبال افزایش حاملهای انرژی بوده است و دیگر قوا تنها برای کمک به او در این ماجرا مشارکت داشتهاند.
پس از انتقادات از سوی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری، شورای اطلاع رسانی دولت درباره طرح اصلاح قیمت حاملهای انرژی در آبان ماه سال ۱۳۹۸ اطلاعیهای صادر کرد. در این اطلاعیه دولت به صراحت بیان داشته است که تقریبا هیچکاره است و انتقاد به سوء مدیریت اجرای طرح مربوط به دستگاههای دیگر است.
در این اطلاعیه آمده است که «اجرای مصوبه در ابتدا به خوبی و با کمترین حاشیه پیش رفت اما پس از حدود ۲۴ ساعت، برخی مخالفتها از سوی برخی گروهها و اشخاص سیاسی و برخی مسئولان عملا اجماع حاکمیتی حول این مصوبه را پیش چشم مردم شکست و منجر به تحریک افکار عمومی شد... به این ترتیب تحرکاتی که صرفا با هدف تخریب دولت انجام شد، کشور را با اعتراضات آبان ماه ۹۸ مواجه ساخت که با بیانات صبح یکشنبه ۹۸/۸/۲۶ مقام معظم رهبری این توطئه خنثی شد».
* وقتی رئیس جمهور وزارت کشور را نادیده میگیرد
ادبیات دولت در این اطلاعیه این موضوع را میگوید که عدهای با اقدامات خود موجبات تنش آفرینی در اجرای طرح را کلید زدند. برای شناخت کلید دار بر هم زدن امنیت کشور در آبان ۹۸، میتوان به بازخوانی سخنان جمال عرف معاون سیاسی وزارت کشور پرداخت.
وی در شهریور ۹۹ در مصاحبه با خبرگزاری فارس، با طرح این پرسش که آیا میشد طرح سهمیهبندی بنزین را از این بهتر اجرا کرد؟ بله. عرف در این مصاحبه به زوایای دیگری از اجرای این طرح اشاره میکند. معاون سیاسی وزیر کشور میگوید «وزارت کشور یک فرمولی ارائه داد. (اما ) آن کار گروهی که در دولت تشکیل شده بود به یک فرمول دیگر رسید».
عرف معتقد است که وزارت کشور تصمیم گیرنده شیوه اجرا نبوده است بلکه یک کارگروهی در خود دولت، نحوه اجرای طرح را بر عهده گرفته بود.
سیر تکاملی طرح که با نامه همتی آغاز و با کنار گذاشتن وزارت کشور از اجرای طرح ادامه مییابد به نقطه حساسی میرسد. سخنان رئیس در مورد بنزین نیز حائز اهمیت است. روحانی در بیاناتی مدعی شد که «نحوه و زمان اجرای سهمیهبندی بنزین به وزیر کشور و شورای امنیت کشور واگذار شده بود و من هم مثل شما (مردم) صبح جمعه فهمیدم بنزین گران شده است».
با کنار هم گذاشتن اظهارات ذوالفقاری معاون امنیتی وزیر کشور، جمال عرف معاون سیاسی وزیر کشور، و اظهارات حسن روحانی، شاهد یک سوء مدیریت در تصمیم کلان کشور هستیم. نبود پیوستهای امنیتی، رسانهای و توجیه نبودن رئیس جمهور به ابعاد مختلف طرح و سخنان تحریک آمیز حسن روحانی و اصرار دولت بر گرانی بنزین با نامه همتی، لزوم پاسخگویی دولت به نحوه اجرای طرح احساس میشود.