در روزهای اخیر و با شروع فصل بهار شاهد فروش نوبرانه‌های نجومی در بازار میوه هستیم، به‌طوری‌که قیمت هر کیلوگرم گوجه سبز در بازارهای اردبیل از ۴۰ تا ۶۰ هزار تومان متغیر بوده و قیمت توت فرنگی نیز به ۲۵ تا ۳۵ هزار تومان رسیده است.
به گزارش سایت خبری پرسون، قیمت انواع میوه و سبزی در طی سال‌های اخیر دست خوش تغییرات بسیاری بوده و همواره شاهد نوسانات و قیمت‌های بالا در این بازار بوده‌ایم و در روزهای اخیر نیز با شروع فصل بهار نوبرانه‌های این فصل با قیمت‌های نجومی در سطح بازار اردبیل به فروش می‌رسد.
به‌طوری‌که قیمت هر کیلوگرم گوجه سبز در سطح بازار اردبیل از ۴۰ هزار تا ۶۰ هزار تومان متغیر بوده و توت فرنگی نیز بین ۲۵ تا ۳۵ هزار تومان و هندوانه ۵ تا ۸ هزار تومان به تناسب کیفیت محصول به فروش می‌رسد.
در حالی‌که با شروع فصل بهار و وفور انوع میوه در بازار قیمت بالا و نجومی برخی از میوه‌ها از توان خرید مردم بسیار بالاتر بوده و اقشار کم درآمد جامعه و متوسط با مشاهده قیمت‌های بسیار بالای انواع میوه به فکر حذف این ماده پر اهمیت از سبد خانوار خود افتاده و به نوعی میوه از سفره برخی خانواده‌ها حذف می‌شود.
افزایش قیمت انواع میوه در حالیست که تنوع آب و هوایی در کشور باعث شده تا انواع محصولات باغی و کشاورزی قابلیت کشت در مناطق مختلف کشور را داشته باشد و از همین‌رو ایران با تولید بیش از ۱۸ میلیون تن میوه جایگاه نخست تولید میوه در خاورمیانه را به خود اختصاص داده است.
در کنار آمار کشوری، نگاهی به آمار و ارقام تولید انواع محصولات باغی در استان اردبیل می‌اندازیم؛ استان اردبیل با سطح کشت ۳۸ هزار و ۴۳۴ هکتار باغات مثمر و غیرمثمر با میزان تولید ۴۲۶ هزار و ۱۸۵ تن جزو استان‌های مهم در تولید انواع محصولات باغی محسوب می‌شود.
از آنجایی‌که در علم اقتصاد یکی از مهم ترین ارکان دخیل در قیمت کالا سیستم عرضه و تقاضا بوده با توجه به میزان تولیدات و محصولات متنوع باغی در کشور و استان اردبیل و هم‌چنین قرارگیری در فصلی که انواع میوه‌ها تولید وعرضه بازار می‌شود، قیمت‌های نجومی و بالای میوه دور از انتظار مردم بوده است.
یکی از عوامل دخیل در قیمت‌های نجومی بازار میوه، بالا بودن قیمت تمام شده محصولات کشاورزی بوده و این امر نیز در پی وجود برخی مشکلات در حوزه کشاورزی کشور در بحث مکانیزاسیون کشاورزی، هزینه‌های حمل بالا، عدم استفاده از بذرهای اصلاح شده، عدم استفاده از تکنولوژی‌های نوین در عرصه کشاورزی و... است که سبب افزایش قیمت تمام شده انواع محصولات کشاورزی می‌شود.
اما این موضوع نیز نمی‌تواند تا به این اندازه بر قیمت میوه تاثیر گذاشته باشد، چرا که وقتی به سراغ باغداران می‌رویم همواره از قیمت پایین میوه گلایه‌مند بوده و از عدم توانایی خود در تامین هزینه‌های کشت و برداشت انواع میوه سخن به میان می‌آورند.
در کنار افزایش قیمت هزینه‌های تولید میوه، حضور دلالان در بازار بیشترین تاثیر را در قیمت‌های نجومی میوه در سطح بازار داشته و وجود دلالان در بازار میوه باعث شده که اغلب کشاورزان با قیمت بسیار نازل و کمتر از بازار، محصولات تولیدی خود را در مزارع به فروش برسانند.
اما این محصولات با قیمت بسیار بالاتر به دست مصرف‌کننده می‌رسد؛ طبق آمار به دست آمده در برخی موارد تا ۴ برابر تفاوت قیمت بین مزرعه و بازار مشاهده می‌شود.
لزوم حذف واسطه‌گران از بازار میوه
یکی از باغداران اردبیلی که به تولید انواع سیب در شهرستان خلخال استان اردبیل مشغول است در این‌باره گفت: یکی از دلایل افزایش قیمت محصولات باغی به افزایش قیمت سم، کود و سایر هزینه‌های مورد نیاز برای تولید این محصولات برمی‌گردد اما از طرفی دیگر متاسفانه به‌دلیل وجود واسطه‌ها و دلالان متعدد در بازار میوه شاهد قیمت‌های بسیار بالاتر از سطح مزارع و باغ‌‌ها در سطح بازار هستیم و انواع میوه‌ها با قیمت بالاتری به دست مصرف‌کننده نهایی می‌رسد.
وی افزود: در حال حاضر هزینه تولید یک کیلوگرم سیب برای یک باغدار در شهرستان خلخال به‌طور تفکیک شده و در مراحل مختلف بدین صورت است که؛ ۳۰۰ تومان بابت برداشت سیب از باغ، ۷۰۰ تومان هزینه نگهداری در سردخانه، ۴۰۰ تومان هزینه حمل سیب از باغ به سردخانه و هم‌چنین به اضافه هزینه‌های کاغذ، سم، کود، کارگر برای آبیاری، نگهبانی از باغ در طول مدت میوه‌دهی و ... که در مجموع قیمت تمام شده یک کیلوگرم سیب تولیدی حداقل در حدود ۳ هزار و ۲۰۰ است.
باغدار اردبیلی ادامه داد: البته این میزان بدون احتساب هزینه آب بوده زیرا که آب مورد نیاز در منطقه ما از طریق چشمه خدادادی تامین شده و هزینه‌ای بابت آب پرداخت نمی‌کنیم و مسلما با احتساب هزینه آب برای سایر باغداران قیمت تمام شده این محصول بالاتر خواهد بود.
این باغدار با اشاره به قیمت فروش سیب بر سر مزارع عنوان کرد: پس از محاسبه سود و هزینه‌های دیگر، هر کیلوگرم سیب سفید درجه یک را حداکثر به قیمت ۶ هزار و ۵۰۰ تومان و سیب قرمز درجه یک را به قیمت ۵ هزار و ۵۰۰ تومان فروخته‌ایم و البته سایر محصولات درجه دو به قیمتی در حدود ۲ الی ۳ هزار تومان به فروش رسیده است.
وی تشریح کرد: نکته‌ای که باید بدان توجه کرد این است که این میزان سود حداکثری پس از ۱۵ سال تلاش برای به ثمر رساندن درختان سیب به دست می‌آید و از طرفی دیگر قیمت فروش سیب درجه دو حتی کفاف هزینه‌های تولید خود را نمی‌کند و بنابراین با یک حساب سرانگشتی می‌توان متوجه شد که سود آن‌چنانی عاید باغدار و کشاورزان نمی‌شود.
این باغدار گفت: اما این در حالیست که در حال حاضر قیمت هر کیلوگرم سیب قرمز در شهرستان خلخال که خود تولیدکننده این محصول است در حدود ۱۲ هزار تومان بوده و حتی در دیگر مناطق استان اردبیل قیمت سیب قرمز و سفید درجه یک از ۱۵ تا ۲۰ هزار تومان متغیر است.
اقشار کم‌درآمد جامعه توان خرید میوه‌ها با قیمت نجومی را ندارند
یکی از شهروندان اردبیلی که در بازار اردبیل مشغول خرید بود گفت: قیمت انواع میوه در بازار تا به حدی افزایش یافته که با حقوق کارگری و وضعیت کنونی اقتصادی کشور و هم‌چنین شیوع ویروس کرونا در کشور خرید میوه با این قیمت‌ها امکان پذیر نیست و نوبرانه‌های فصل بهار هم که با قیمت‌های نجومی به فروش می‌رسند، با این حقوق کارگری سازگار نیستند، فعلا منتظر کاهش قیمت‌ها هستیم تا شاید از میوه‌های این فصل بهره ببریم.
وی افزود: با توجه به اینکه قیمت بسیاری از کالاها و هزینه‌های زندگی در چند سال اخیر به شدت بالا رفته، به همین دلیل انتظار می‌رود که مسؤولان حداقل با کنترل قیمت کالاهای اساسی از فشار بر روی مردم بکاهند.
قدرت خرید مردم کاهش پیدا کرده است
یکی از میوه‌فروشان اردبیلی نیز با اشاره به کاهش خرید میوه از سوی مردم بیان کرد: از آنجائی‌که قیمت انواع میوه افزایش یافته و به‌دلیل کاهش قدرت خرید مردم که از تورم حاکم بر جامعه منجر شده خرید میوه از سوی مردم نسبت به سال‌های گذشته به شدت کاهش یافته است.
وی گفت: علی‌رغم اینکه در روزهای پایانی سال قرار داریم اما همچنان فروش میوه نسبت به ماه‌های گذشته تغییر چندانی نکرده و همچنان فروش به صورت حداقلی انجام می‌گیرد و افزایش قیمت میوه هم به ضرر مصرف‌کننده و هم به ضرر ما فروشندگان شده است.
نظارت بر بازار به استناد فاکتورهای خرید انجام می‌گیرد
یوسف شهباززاده، معاون نظارت و بازرسی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اردبیل بر این باور است که متولی محصولات کشاورزی و باغی سازمان جهاد کشاورزی استان بوده و سازمان صمت نظارت‌های خود را در سطح خرده فروشی و بر اساس فاکتورهای خرید انجام می‌دهد.
وی در این خصوص گفت: نظارت و بازرسی سازمان صمت به استناد فاکتورهای خرید انجام می‌گیرد و بر این اساس نیز خرده‌فروشان می‌توانند بر حسب محصولات خود سودی متعارف بین ۱۰ الی ۳۰ درصد بر رقم قید شده بر روی فاکتور خرید کشیده و اقدام به فروش محصول بکنند.
شهباززاده عنوان کرد: به‌دلیل دلالی‌ها و واسطه‌گری‌های موجود در بازار، فاکتورهای موجود چند دست چرخیده و به دست فروشنده می‌رسد که در هر یک از این مراحل دلالان نیز سودی را به روی کالای مذکور می‌کشند و در نهایت خرده‌فروشان نیز سود متناسب با قوانین را محاسبه کرده و اقدام به فروش محصول می‌کنند از همین‌رو این موضوع باید در بخش تامین، تولید و عرضه محصولات کنترل شود.
عدم نظارت کافی بر بازار از سوی برخی دستگاه‌های نظارتی و مدیریت جزیره‌ای بین دو وزارت‌خانه صمت و جهادکشاورزی در این حوزه سبب تشدید نابسامانی‌ها شده است و از همین‌رو ضرورت نظارت کافی بر بازار میوه بسیار محسوس بوده و به‌طوری‌که اگر نظارت بر بازار از سوی دستگاه‌های اجرایی مربوطه به درستی انجام بگیرد، شاهد قیمت‌های دلخواه و نجومی در بازار میوه نخواهیم بود.
با توجه به قیمت‌های موجود در بازار میوه گویا نوبرانه‌های بهاری در قیمت‌های نجومی جا خوش کرده و خیال پایین آمدن ندارند و همچنان در برابر کاهش قیمت‌ها مقاومت می‌کنند و از آنجایی‌که شرایط اقتصادی حاکم بر جامعه سبب کاهش قدرت خرید مردم شده از این رو انتطار می‌رود که مسؤولان متولی با درک صحیح از وضعیت کنونی در بازار میوه نسبت به اتخاذ تدابیر عملی و مناسب در این بخش اقدام نمایند تا شاهد کاهش قیمت‌ها تا حد معقول و مناسب در این بخش باشیم.
