یکی از مهم ترین نهادهای تجاری برای صادرات کالا به آن سوی مرزها و واردات مواد مورد نیاز به داخل کشور گمرک است.
به گزارش سایت خبری پرسون، این روزها گمرک ایران از سازمان های وابسته به وزارت امور اقتصاد و دارایی است، اما این سازمان باسابقه در کشور ما همواره مورد نقد بسیاری از فعالان حوزه تجارت و اقتصاددانان قرار دارد، به طوری که برخی از تجار در گفتگو با خبرنگار ما از روند بسیار طولانی برای ترخیص کالا ابراز نارضایتی می کنند و معتقدند کالاهایشان زمان عبور از تشریفات گمرکی به مرز فاسد شدن می رسد و برخی دیگر نحوه سنتی بازرسی از کانتینرها را از عدم پیشرفت گمرک می دانند، البته در چند سال اخیر اقدامات اساسی در حوزه خدمات گمرکی انجام شده است.
برای اینکه ببینیم گمرک کشور چه برنامه ای برای سرعت بخشیدن به ترخیص کالا و کاهش تخلفات در سالی که از سوی رهبر انقلاب به نام «تولید، پشتیبانی ها و مانع زدایی» نام گذاری شده، دارد گفتگویی با سید روح اله لطیفی سخنگوی گمرک کشور انجام داده ایم.
آیین نامه و بخشنامه زاید باید از بین برود
واقعا باید گمرک توانمند و با اختیار در کشور داشته باشیم تا در جنگ اقتصادی که این روزها کشورمان با آن مواجه است مقاومت کنیم و از این جنگ نابرابر با سربلندی پیروز شویم.
او در این باره گفت: گمرک جمهوری اسلامی ایران در سال گذشته که ازسوی رهبر انقلاب به نام جهش تولید نام گذاری شده بود اقدامات اساسی برای خدمات رسانی در حوزه صادرات و تامین مواد اولیه تولید کنندگان داخلی انجام داده است و در نظر دارد در سال 1400 که از سوی معظم له به نام «تولید، پشتیبانی ها و مانع زدایی» نامگذاری شده برنامه هایی را به اجرا درآورد.
لطیفی افزود: ما به دنبال این هستیم که برای سرعت بخشیدن به خدمات گمرک در کشور کنترل فیزیکی حذف شود و کنترل های غیر محسوس و هوشمند صورت گیرد، همچنین قوانین(آیین نامه، بخشنامه) دست و پاگیر و زاید که مانع از خدمات رسانی سریع گمرک می شود از بین برود.
سخنگوی گمرک ادامه داد: ما در زمینه قانون، آیین نامه و بخشنامه ها، اختیارات، نظارت وامکانات و حتی نگاه به مساله تجارت مشکلاتی داریم که برای برطرف شدن این مشکلات باید سه قوا وارد کار شوند و با واگذاری اختیارات به گمرک امورات را کاملا در اختیار گمرک قرار دهند نه اینکه سایر سازمان ها در امورات گمرکی دخالت کنند،اما گمرک در آماجی از انتقادات قرار گیرد و نقش دیگر سازمان ها در امورات گمرکی دیده نشود.
او گفت: نگاه مقام معظم رهبری به شعار سال بسیار حائز اهمیت است و واقعا باید در مانع زدایی که بخشی مهم از شعار سال است توجه ویژه صورت گیرد تا اصلاح ساختاربانکی و گمرکی محقق شود تا کمک بزرگی به تولید کشور چه در حوزه صادرات و چه در تهیه مواد اولیه وارداتی صورت گیرد.
اینکه رهبر انقلاب سال را به نام «تولید، پشتیبانی ها و مانع زدایی» نامگذاری کرده اند یک نکته اساسی و کلیدی است به طوری که باید تشریفات ترخیص یا اصطلاحا تشریفات گمرکی که بیش از 25 دستگاه در آن دخیل هستند اصلاح شود و اختیاراتشان به گمرک واگذار شود.
لطیفی خاطر نشان شد: واقعا باید گمرک توانمند و با اختیار در کشور داشته باشیم تا در جنگ اقتصادی که این روزها کشورمان با آن مواجه است مقاومت کنیم و از این جنگ نابرابر با سربلندی پیروز شویم.
دبیر شورای اطلاع رسانی گمرک افزود: اینکه رهبر انقلاب سال را به نام «تولید، پشتیبانی ها و مانع زدایی» نامگذاری کرده اند یک نکته اساسی و کلیدی است به طوری که باید تشریفات ترخیص یا اصطلاحا تشریفات گمرکی که بیش از 25 دستگاه در آن دخیل هستند اصلاح شود و اختیاراتشان به گمرک واگذار شود.
لطیفی تصریح کرد: واقعا گمرک و نظام بانکی برای اجرای اقتصاد مقاومتی تلاش زیادی انجام داده اند و از جان گذشتگی داشته اند، اما برای اثربخشی و اجرای صحیح اقتصاد مقاومتی مد نظر حضرت آقا باید در قوانین، ساختار، سیستم و فرایندها جراحی صورت بگیرد تا تجارت روان، کیفیت بالای کالا،صادرات کالاهای دارای ارزش افزوده، واردات هوشمند مواد اولیه و کالای اساسی، هدایت نقدینگی به سمت تولید، ارج نهادن به تولید داخل، بازاریابی و بازار رسانی و برندینگ کالای ایرانی در جهان و بهره گیری از موقعیت فوق العاده سرزمینی ایران در حوزه تجارت محقق شود.
ترخیص 5 دقیقه ای واکسن وارداتی کرونا
ترخیص واکسن کرونا درگمرک در مدت زمان 5 دقیقه صورت می گیرد که یک رکورد مبادلاتی در گمرک صورت گرفته است.
سخنگوی گمرک خاطرنشان کرد: ما در گمرک کشور در سالی که از سوی رهبر انقلاب نامگذاری شده است تمامی تلاش مان را برای توسعه صادرات کالاهای تولیدی کشور انجام می دهیم تا قیمت پایین تر و سرعت دسترسی کالای تولیدی کشورمان در بازارهای جهانی امکان پذیر باشد، گمرک کشوردر سال گذشته روند صادرات کالا را از 7 روز به یک روز رسانده و واردات مواد اولیه و اساسی را از 26 روز به 4 روز رسانده است و کالاهای خاص را در ایام کرونا توانست در مدت زمان یک ساعت ترخیص کند، در زمان کرونا برخی از کالاها از زمان خرید، ثبت سفارش و تخصیص و تامین ارز، حمل و خروج از گمرکات در مدت زمان 48 ساعت انجام گرفت؛ همچنین ترخیص واکسن کرونا درگمرک در مدت زمان 5 دقیقه صورت می گیرد که یک رکورد مبادلاتی در گمرک صورت گرفته است.
خدا حافظی با مکاتبات اداری سنتی
سخنگوی گمرک ادامه داد: روند اداری گمرکات کشور دیگر به شکل کاغذی نیست و برای 25 نهادی که با گمرک در ارتباط هستند تمام مجوزها و تاییدیه ها الکترونیکی انجام می شود و امکان جعل این مکاتبات از بین رفته است و گاهی اوقات برای ترخیص یک کالا باید با 50 مجموعه مکاتبه صورت می گرفت که این مکاتبات کاملا الکترونیکی شده است.
لطیفی خاطرنشان کرد: گمرکات کشور به تجهیزات پیشرفته هوشمند و الکترونیکی برای کنترل کانتینرها مجهزند و از ایکس ری در حوزه مسافری و کالا استفاده می شود تا اطلاعات را در زمان ورود و خروج مطابقت دهد؛ همچنین پلمپ هوشمند به اجرا در می آید و اگر تغییری در این پلمپ ها صورت بگیرد قابل پیگیری خواهد بود و دیگر سنتی انجام نمی شود و همچنین کنترل از راه دور مسیر کانتینرهای ترانزیت صورت می گیرد و امیدواریم تا شهریور ماه سال جاری تمامی محموله های ترخیصی از گمرک کشور به شکل هوشمند مسیریابی شوند.
وی تصریح کرد: گمرک در دنیا مسئول تجارت فرا مرزی است و همه سازمان ها باید در مرز تعهد مدیریت گمرکات عمل کنند، اما در کشور ما 25 دستگاه وجود دارد که هرکدام به شکل جزیره ای عمل می کنند و این نوع عمل کردن درست نیست، گرچه این نهادها نیز تصور می کنند که آن نوع فعالیت که انجام می دهند برای صادرات و تجارت کشور مناسب است و اقدام به مکاتبه با گمرک می کنند، اما واقعیت این است که در دنیا برای سرعت بخشیدن در تجارت مدیریت واحد مرزی یا مدیریت هماهنگ مرزی اجرا می شود و ما به دنبال این هستیم که به آن برسیم. متاسفانه حجم انبوهی از قوانین برای گمرک کشور وجود دارد و برخی از این قوانین با یگدیگر تناقض دارند؛ گاها برخی از سازمان ها دچار مشکل می شوند و با تاخیر اقدام به ترخیص کالایی می کنند و بازار داخلی با مشکل مواجه می شود نامه ای ارسال می کند به گمرک و در خواست خروج کالا بدون تامین و ارائه ارز می دهند و در اینجا گمرک به قوانین توجه می کند و کاری به دستورالعمل و بخشنامه ها ندارد.
69 درصد واردات کالا در سال 99 مربوط به کالاهای اساسی بوده است
سخنگوی گمرک به آمارهای واردات کالا در سال گذشته اشاره کرد، گفت: از ابتدای سال 1399 تا پایان بهمن ماه حدود 21.4میلیون تن کالای اساسی به ارزش ده میلیارد و 840میلیون دلار از گمرکات کشور ترخیص شدند که "ذرت " بابیش از 9میلون تن ،42 درصد وزن واردات کالای اساسی را به خود اختصاص داده است .
از ابتدای سال 1399 تا سی ام بهمن ماه سی میلیون و 818 هزار تن کالا به ارزش 34میلیارد و 321 میلیون دلار از گمرکات کشور ترخیص شده که 21 میلیون و 377هزار و 281تن به ارزش 10 میلیارد و 839 میلیون و 305 هزار و 901 دلار آن مربوط به ترخیص 25گروه کالاهای اساسی است .
لطیفی اظهار داشت: از ابتدای سال 1399 تا سی ام بهمن ماه سی میلیون و 818 هزار تن کالا به ارزش 34میلیارد و 321 میلیون دلار از گمرکات کشور ترخیص شده که 21 میلیون و 377هزار و 281تن به ارزش 10 میلیارد و 839 میلیون و 305 هزار و 901 دلار آن مربوط به ترخیص 25گروه کالاهای اساسی است .
وی افزود: سهم واردات کالای اساسی از کل واردات کشور از لحاظ وزنی 69 درصد و از لحاظ ارزش 31.5درصد بوده است.
لطیفی در خصوص جزئیات واردات 25 گروه کالاهای اساسی توضیح داد: از 21.4 میلیون تن کل کالاهای اساسی 15.5میلیون تن آن به ارزش 6میلیارد و 865 میلیون و 554هزار دلار ، جز کالاهای اساسی شامل ارز ترجیحی است که از لحاظ وزن 72درصد و ازلحاظ ارزش 63درصد کل کالاهای اساسی ترخیص شده را به خود اختصاص داده است که در این میان "ذرت" با 9میلیون و 125هزار و 791تن به ارزش دو میلیارد و 298میلیون و 870 هزار و 553 دلار در صدر واردات به کشور هم از لحاظ وزنی و هم از لحاظ ارزش در واردات کلی و هم درکالای اساسی قرار دارد که 42 درصد وزن کالاهای اساسی و 21 درصد ارزش آن را به خود اختصاص داده است.
دبیر شورای اطلاع رسانی گمرک افزود: علاوه بر" ذرت" ،"داروها و تجهیزات و ملزومات ضروری پزشکی"،با 13هزار و 560 تن به ارزش یک میلیارد و 481میلیون و 419هزار و 366دلار ، "دانه های روغنی" با دو میلیون و 40هزار و 457تن به ارزش یک میلیارد و 73میلیون و 416هزار و 818دلار ، "روغن های خوراکی" با یک میلیون و 34هزار و 311تن به ارزش 895میلیون و 960هزار و 639 دلار،" کنجاله سویا" با یک میلیون و 615 هزار و 267تن به ارزش 693میلیون و 786هزار و 542دلار و "جو" با یک میلیون و 702 هزار و 182 تن به ارزش 422میلیون و 100 هزار و 141 دلار به ترتیب کالاهای اساسی ترخیص شده از گمرکات کشور بودند که شامل ارز ترجیحی هستند.
گفت وگو از: محمد خادمی
