سایت خبری پرسون- برجام و توافق ایران و 1+5 ، آزمونهای مختلفی را پشت سر گذاشته است. در ابتدا فضای مثبتی بر این توافق حاکم بود و با موافقت همه اعضای مذاکرهکننده به تصویب رسید. بنا بود در قبال محدودیتهایی که کشور ما خواهد پذیرفت، همکاری نزدیک با آژانس بینالمللی انرژی اتمی و راستیآزماییها، همکاری میان ایران و سایر کشورها تقویت شود. در زمانی که دولت اوباما نیز سر کار بود و آمریکا از آن حمایت میکرد، این طرح با مشکلات جدی روبهرو شد و مشکلات مختلفی برای شرکتهایی که بنا داشتند با ایران همکاری کنند به وجود میآمد. در مرحله بعد، زمانی که ترامپ از برجام خارج شد، تلاش کرد که تحریمها را مجددا علیه ایران احیا کند و بر سر راه تعامل سایر کشورها با ایران مانعتراشی کند. در نهایت هم با دستور این شخص ترور فرمانده عالیرتبه نظامی ما، سردار سلیمانی انجام گرفت. تمام این اقدامات در پی دشمنی آمریکا با ایران بود. در این مرحله انتظار میرفت که سایر طرفهای برجام بهجز آمریکا، برای احیای این توافق تلاش کنند، زیرا سخنان حمایتآمیزی را به زبان آورده بودند اما در این مرحله نیز شاهد بودیم که اروپاییها هیچ اقدامی برای اجرای برجام انجام ندادند و طرحهایی مانند اینستکس نیز به نتیجه نرسید. در مرحله سوم، به شکست ترامپ منتهی شد و تقریبا ترامپ نیز شکست خود را پذیرفته است. در این فرصت باقیمانده از دولت ترامپ، اظهاراتی که ترامپ و بایدن داشتهاند، نشانی از این دیدگاه که برجام بخواهد به شکل سابق خود به کار بیفتد، وجود ندارد. ترامپ هنوز فشارهای متعددی را علیه ایران اعمال میکند و با علامتی که به رژیمصهیونیستی و منافقان داده است، ترور شهید فخریزاده را در دستورکار قرار داد. آنان تلاش میکنند با وحدت و همکاری رژیمصهیونیستی، منافقان و بعضی کشورهای عربی منطقه ضربات صریحتری را به دانشمندان ما وارد کرده و صنعت هستهای را تحتتاثیر قرار بدهند. در این شرایط انتظار اینکه بایدن با شعار بازگشت به برجام، اقداماتی را در دستورکار قرار بدهد، کمی بعید است. اظهارات بایدن و وزیر امور خارجه او نشان میدهد که برجام سابق احیا نخواهد شد. زمانی که فضا به این سمت حرکت میکند و اروپاییها نیز تلاشی برای احیای برجام نمیکنند، طبیعی است که جریانی در داخل کشور عمل متقابل را در دستورکار قرار دهد و کاهش تعهدات برجامی که پیش از این در 5 مرحله آغاز شده بود را پیش بگیرد. رفتار طرف مقابل میتواند چنین واکنشی را در داخل به همراه داشته باشد. اگر طرف مقابل ما به دنبال بازیهای جدید سیاسی و ایجاد موانع برای ورود به برجام باشد، عملا تلاش آنها با واکنشها از داخل کشور، منتهی به خاتمه برجام خواهد شد. اگر طرف آمریکایی و همکاران اروپایی آنها حقیقتا به دنبال احیای برجام و لغو تحریمها باشند، دیگر نباید از شرط و شروط جدید صحبت کرده و خودبهخود شرایط را برای لغو تحریمها آماده کنند.
رامین مهمانپرست - سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه