به گزارش سایت خبری پُرسون، رضا تقیپور، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، در برنامه «میز اقتصاد» شبکه خبر با اشاره به وضعیت نابسامان قیمت خودروهای مونتاژی گفت: الگوی قیمتگذاری فعلی باعث شده قیمت نهایی این خودروها در ایران بسیار بالاتر از کشورهای همسایه باشد؛ در حالیکه در برخی کشورها همان خودرو بهصورت کامل وارد میشود و حتی فرآیند مونتاژ نیز انجام نمیگیرد، اما قیمت نهایی همچنان کمتر است.
چرا مجلس وارد موضوع خودرو شد؟
وی بیان کرد که در دوره یازدهم و دوازدهم مجلس، علت اصلی ورود نمایندگان به بحث خودرو این بود که مصرفکننده ایرانی، چه برای خودرو داخلی و چه مونتاژی، نباید نسبت به کشورهای منطقه هزینه بیشتری پرداخت کند. او تأکید کرد: اگر صنعت خودرو ادعای بومیسازی و تولید داخلی دارد، این صنعت باید مزیتهای واقعی مانند قیمت مناسب، کیفیت بالاتر و فراوانی قطعات را به مردم ارائه کند.
بسته ۹ میلیارد دلاری و نتیجهای که مردم نمیبینند
تقیپور با اشاره به حمایتهای گسترده دولت از صنعت خودرو گفت: هر سال حدود ۹ میلیارد دلار در این بخش صرف میشود اما خروجی آن برای مردم محسوس نیست؛ چراکه خریدار نهایی همچنان ۳۰ تا ۴۰ درصد بیشتر از قیمت منطقهای پرداخت میکند. او تأکید کرد این مسئله باید با جدیت بررسی شود.
شفاف نبودن فرآیند قیمتگذاری
این نماینده مجلس توضیح داد که در مدل قیمتگذاری موسوم به «رقابتی»، قیمت پایه اعلام و سپس به سازمان حمایت ارسال میشود؛ اما شفافیت کافی در محاسبات وجود ندارد. وی افزود: وقتی خودروی مونتاژی با نیروی کار ارزان، انرژی ارزان و تعرفه کمتر نسبت به خودروی وارداتی تولید میشود، اما گرانتر عرضه میگردد، یعنی عوامل ناشناختهای در قیمتگذاری دخیل است.
عدم تطابق قیمت قطعات و نبود نظارت مؤثر
تقیپور با اشاره به گزارشهایی درباره خرید قطعات غیرواقعی توسط برخی مونتاژکاران گفت: قیمتهای اظهارشده با واقعیت فاصله دارد و سازمان حمایت و وزارت صمت باید از ابزارهای مدرن مانند هوش مصنوعی برای استخراج قیمت واقعی استفاده کنند. به گفته او، اطلاعات کامل در اختیار این نهادها هست و تعیین قیمت واقعی کار پیچیدهای نیست.
نبود رقابت واقعی در بازار مونتاژ
این عضو کمیسیون صنایع افزود: از بسته ۹ تا ۱۰ میلیارد دلاری صنعت خودرو، حدود ۳.۵ میلیارد دلار برای خودروهای مونتاژی اختصاص دارد و با این میزان حمایت، باید قیمتها حداقل ۲۰ تا ۳۰ درصد زیر قیمت خودروهای وارداتی باشد. اما چون تنها چهار تا پنج شرکت در این حوزه فعالاند، رقابت واقعی شکل نمیگیرد و همین امر موجب بالا ماندن قیمتهاست.
برنامه هفتم توسعه و لزوم رقابت در واردات
تقیپور یادآور شد که در برنامه هفتم توسعه، حتی برای واردات خودرو نیز شرط رقابت تعیین شده است؛ اما به گفته او این شرط در عمل رعایت نمیشود و فقط چند شرکت مشخص وارد میدان میشوند. وی تأکید کرد که دادههای لازم برای تعیین قیمت واقعی موجود است و تنها نیاز به واقعیسازی و شفافیت دارد.
نقش شورای رقابت و سازمان حمایت
تقیپور تصریح کرد که شورای رقابت عملاً از چرخه تصمیمگیری حذف شده است، در حالیکه قانون صراحتاً در مواقع نبود رقابت، ورود این شورا را الزامی میداند. او همچنین تأکید کرد که سازمان حمایت باید وظیفه اصلی خود یعنی ایجاد شفافیت در قیمت خرید، فروش و فرآیند توزیع را انجام دهد.
مردم باید از ارزش افزوده بهرهمند شوند
این عضو کمیسیون صنایع در پایان گفت: شرکتهای مونتاژکار نیروی کار را با هزینه پایینتر بهکار میگیرند، انرژی ارزان دریافت میکنند و تعرفه کمتری میپردازند. بنابراین ارزش افزودهای که ایجاد میشود باید به مردم منتقل شود، نه اینکه قیمت نهایی از کشورهای همسایه نیز بالاتر باشد.
منبع: ایسنا