فرزندآوری

طرح تازه دولت با هدف کاهش فشار اقتصادی خانواده‌ها، مادر را محور حمایت قرار داده و کمک‌هزینه ماهانه‌ای برای دو سال اول زندگی کودک در نظر گرفته است.

استاندار سمنان با اشاره به ضرورت اجرای سیاست‌های حمایتی خانواده و فرزندآوری اعلام کرد که نرخ شاخص جوانی جمعیت استان ۱.۴ است و باید با همکاری دستگاه‌های اجرایی این رقم به ۲.۱ افزایش یابد. وی تسریع در پرداخت وام ازدواج و تسهیلات فرزندآوری و سامان‌دهی فرآیند ارائه آن‌ها را از اولویت‌های استان برشمرد.

سرپرست مرکز جوانی جمعیت وزارت بهداشت با هشدار درباره تداوم کاهش نرخ باروری در کشور گفت: اگر روند فعلی ادامه یابد، ایران در دهه‌های آینده وارد «سیاه‌چاله جمعیتی» می‌شود؛ بحرانی که به معنای کمبود شدید نیروی جوان و فعال و تهدیدی جدی برای آینده اقتصادی و امنیت اجتماعی کشور است.

معاون وزیر بهداشت با اشاره به کاهش تمایل خانواده‌ها به فرزندآوری، گفت: امروز در جامعه به سمت بی‌فرزندی یا تک‌فرزندی پیش می‌رویم و حتی دوفرزندی نیز در بسیاری از خانواده‌ها کم شده است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد در سه ماه نخست سال 1404، روند کاهش تولدها ادامه یافته و میانگین سن فرزندآوری در ایران به ۲۷ سال برای مادران و ۳۲ سال برای پدران رسیده است.

وزیر کشور در نشست سراسری استانداران نسبت به کاهش نگران‌کننده نرخ رشد جمعیت هشدار داد و گفت: اگر روند فعلی ادامه یابد، جمعیت ایران تا سال ۱۴۸۰ به کمتر از ۴۰ میلیون نفر کاهش پیدا می‌کند. او تأکید کرد که مسئله جمعیت فقط اقتصادی نیست و باید با اصلاح نگرش‌های فرهنگی و اجتماعی، روند کم‌فرزندی را تغییر داد.

بانک صادرات ایران با تأکید بر مسئولیت اجتماعی و نقش‌آفرینی در تقویت بنیان خانواده، تنها در نیمه نخست سال ۱۴۰۴ بیش از ۲۳ هزار وام فرزندآوری پرداخت کرده است؛ اقدامی که همسو با قانون «حمایت از خانواده و جوانی جمعیت» ارزیابی می‌شود.

دو سال قبل، بحران شیر خشک نشان داد که هزینه لوازم مصرفی نوزاد چه سهم بزرگی از درآمد خانواده دارد. کمک هزینه‌های مختلف که در این سال‌ها به خانواده‌های دارای فرزند اختصاص پیدا کرده در مقیاس قیمت‌های بازار مواد غذایی و مصرفی چیزی نیست که بتوان به آن تکیه کرد.

عباس عبدی در نقد سیاست‌های جمعیتی می‌نویسد: مشکل اصلی مردم نخواستن فرزند نیست، بلکه ناتوانی در تأمین آینده اوست؛ با این واقعیت، قوانین پرهزینه و وعده‌های نقدی نه‌تنها کمکی نمی‌کنند که بحران را عمیق‌تر ساخته‌اند.

نشست ستاد جوانی جمعیت شهرستان رشت با محوریت هشدار نسبت به تبعات کاهش جمعیت برگزار شد؛ جایی که فرماندار رشت تأکید کرد بدون تغییر نگرش‌ها و نهادینه شدن فرهنگ فرزندآوری، هیچ سیاست حمایتی به نتیجه نخواهد رسید.

سومین دوره جایزه ملی جوانی جمعیت با محوریت ترویج سیاست‌های کلی جمعیت، به همت دبیرخانه ستاد ملی جمعیت برگزار می‌شود. علاقه‌مندان تا پایان شهریورماه فرصت دارند آثار و دستاوردهای خود را در هفت بخش اصلی و چهار بخش جانبی این رویداد ارسال کنند.

روند کاهش میانگین فاصله بین ازدواج و تولد نخستین فرزند در ایران از سال ۱۳۹۹ تا شهریور ۱۴۰۳ به‌ روشنی نشان از بازگشت رویکرد نسبی به فرزندآوری داشت اما آمار جدید بهار ۱۴۰۴، روند رو به رشد این فاصله را بار دیگر معکوس کرده است. آیا این عقب‌گرد آماری نمایانگر کاهش امید به آینده در زوج‌های جوان است؟

با ادامه روند فعلی تولدها، جمعیت ایران در سال ۱۴۳۰ به حدود ۹۳ میلیون نفر خواهد رسید؛ این در حالی است که ساختار سنی کشور به‌سرعت به سمت سالمندی پیش می‌رود. پژوهشگران هشدار می‌دهند که بدون اصلاح سیاست‌های فرزندآوری و تحکیم نهاد خانواده، اهداف کلان جمعیتی محقق نخواهد شد.

عضو کمیسیون عمران مجلس، از روند کُند ارائه تسهیلات ازدواج، فرزندآوری، مسکن و اشتغال انتقاد کرد و گفت: رییس جمهور باید جهت ابلاغ دستورالعمل سریع و به موقع به بانک مرکزی به این موضوع ورود کند.

پژوهشگران دانشگاه کلمبیا موفق شدند برای نخستین بار با کمک سامانه‌ای مبتنی بر هوش مصنوعی، ناباروری مردی مبتلا به آزواسپرمی را درمان کرده و شرایط اولین بارداری موفق را فراهم آورند. این سامانه جدید STAR، اسپرم‌های نایاب را در نمونه‌های غیرعادی شناسایی و بازیابی می‌کند.

رحم اجاره‌ای، برای بسیاری از زوج‌های نابارور، راهی برای داشتن فرزند شده است؛ اما آنچه کمتر دیده می‌شود، تجربه شخصی زنانی است که این بارداری را به‌ جای دیگران انجام می‌دهند.

یک جمعیت‌شناس، با اشاره به کاهش مداوم نرخ باروری در کشور، آینده جمعیت ایران را هشدارآمیز توصیف کرد.

بانک تجارت در دوماه ابتدایی سال 1404 با اعطای 5314 فقره تسهیلات ازدواج و 6017 فقره تسهیلات فرزندآوری از جوانان ایرانی حمایت کرد.

سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی با بازنگری در محتوای درسی، از دوره ابتدایی تا شاخه‌های فنی و حرفه‌ای، گام‌هایی در جهت ترویج فرهنگ خانواده، ازدواج و فرزندآوری برداشته است.