جمعیت

رئیس مجلس شورای اسلامی در نشست استانداران و مجمع نمایندگان استان‌های شرق کشور با تأکید بر اهمیت آمایش سرزمینی گفت: امروز نیمی از جمعیت کشور تنها در بخش کوچکی از سرزمین ایران متمرکز است. محمدباقر قالیباف افزود: توسعه و تولید، رابطه‌ای مستقیم میان انسان و مکان است و توزیع جمعیت باید به عنوان راهبردی ملی در سطح سران قوا بررسی شود.

وزیر کشور در نشست سراسری استانداران نسبت به کاهش نگران‌کننده نرخ رشد جمعیت هشدار داد و گفت: اگر روند فعلی ادامه یابد، جمعیت ایران تا سال ۱۴۸۰ به کمتر از ۴۰ میلیون نفر کاهش پیدا می‌کند. او تأکید کرد که مسئله جمعیت فقط اقتصادی نیست و باید با اصلاح نگرش‌های فرهنگی و اجتماعی، روند کم‌فرزندی را تغییر داد.

در نشست بررسی سقط جنین و اثر آن بر ساختار جمعیت، کارشناسان هشدار دادند که بخش قابل توجهی از سقط‌های عمدی در کشور بدون نظارت پزشکی و با داروهای قاچاق انجام می‌شود؛ موضوعی که علاوه بر خطرات جانی برای مادران، تهدیدی برای نرخ باروری کشور به شمار می‌رود.

نعمت‌اله بیراوندی، مدیرکل اجرای احکام، اعلام کرد که در پی عفو رهبر معظم انقلاب به مناسبت ولادت حضرت رسول اکرم (ص)، تعداد زندانیان تعزیراتی در پنج استان اردبیل، ایلام، سیستان و بلوچستان، خراسان شمالی و گلستان به صفر رسیده است. این اقدام در راستای کاهش جمعیت کیفری و تسهیل فرآیند بازپروری زندانیان انجام شده است.

نسبت جمعیت زن و مرد در کشورهای مختلف جهان تفاوت‌های جالبی دارد؛ درحالی‌که ژاپن، تایلند و برزیل جزو کشورهای زنانه محسوب می‌شوند، ایران، هند و پاکستان در فهرست کشورهای مردانه قرار دارند. ترکیه اما نمونه‌ای خنثی با توزیع تقریباً برابر زن و مرد است.

عباس عبدی در نقد سیاست‌های جمعیتی می‌نویسد: مشکل اصلی مردم نخواستن فرزند نیست، بلکه ناتوانی در تأمین آینده اوست؛ با این واقعیت، قوانین پرهزینه و وعده‌های نقدی نه‌تنها کمکی نمی‌کنند که بحران را عمیق‌تر ساخته‌اند.

معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هشدار داد: ایران بدون عبور از مسیر توسعه‌یافتگی، در حال حرکت به سوی یک جامعه سالمند است؛ به‌طوری که در ۶۰ سال آینده، از هر سه ایرانی، دو نفر سالمند خواهند بود. علیرضا رئیسی همچنین نسبت به کاهش شدید نرخ باروری در اکثر استان‌های کشور ابراز نگرانی کرد.

نشست ستاد جوانی جمعیت شهرستان رشت با محوریت هشدار نسبت به تبعات کاهش جمعیت برگزار شد؛ جایی که فرماندار رشت تأکید کرد بدون تغییر نگرش‌ها و نهادینه شدن فرهنگ فرزندآوری، هیچ سیاست حمایتی به نتیجه نخواهد رسید.

روند کاهش میانگین فاصله بین ازدواج و تولد نخستین فرزند در ایران از سال ۱۳۹۹ تا شهریور ۱۴۰۳ به‌ روشنی نشان از بازگشت رویکرد نسبی به فرزندآوری داشت اما آمار جدید بهار ۱۴۰۴، روند رو به رشد این فاصله را بار دیگر معکوس کرده است. آیا این عقب‌گرد آماری نمایانگر کاهش امید به آینده در زوج‌های جوان است؟

با ادامه روند فعلی تولدها، جمعیت ایران در سال ۱۴۳۰ به حدود ۹۳ میلیون نفر خواهد رسید؛ این در حالی است که ساختار سنی کشور به‌سرعت به سمت سالمندی پیش می‌رود. پژوهشگران هشدار می‌دهند که بدون اصلاح سیاست‌های فرزندآوری و تحکیم نهاد خانواده، اهداف کلان جمعیتی محقق نخواهد شد.

عضو کمیسیون اجتماعی مجلس با تاکید بر اینکه، با وجود زمین، واگذاری آن به مردم اجرا نمی‌شود؛ گفت: هیچ‌گونه توجیهی قابل قبول نیست و باید هم قوه قضائیه به عنوان مدعی‌العموم و هم مجلس به عنوان نظاره‌گر اجرای قانون، به موضوع ورود کنند.

معاون راهبری، هماهنگی و امور استان‌های ستاد ملی جمعیت، با اشاره به سرعت بالای سالمندی جمعیت در ایران، بر لزوم توجه به سلامت اجتماعی سالمندان، رفع فقر و کاهش نابرابری‌ها به‌ویژه در مناطق روستایی و عشایری تأکید کرد و مدیران زن را سفیران اصلی ترویج قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در این مناطق دانست.

یک جمعیت‌شناس، با اشاره به کاهش مداوم نرخ باروری در کشور، آینده جمعیت ایران را هشدارآمیز توصیف کرد.

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، نسبت به خطر قریب‌ الوقوع بحران سالمندی در کشور هشدار داد و گفت: متأسفانه در آستانه زلزله جمعیتی هستیم و با سرعت به سمت بحران سالمندی حرکت می‌کنیم.

رئیس مرکز بهداشت خوزستان با هشدار نسبت به پیامدهای کاهش نرخ باروری و تأخیر در ازدواج جوانان، تأکید کرد: برای جلوگیری از بحران سالمندی در آینده، باید اقدامات مؤثرتری در حوزه اشتغال، مسکن و معیشت جوانان انجام شود.

معاون جمعیت اداره کل سلامت شهرداری تهران از اجرای پویش‌های مختلف، برنامه‌های آموزشی، برپایی جشنواره‌های ترویجی و تکریم مادران و فعالان دست‌اندرکار جوانی جمعیت در هفته جمعیت پایتخت خبر داد.

کارشناس حوزه آمار و جمعیت‌شناسی و نیز کارشناس خانواده و مدرس دانشگاه آمارهای ضد و نقیض ازدواج در ایران به‌ویژه دو خبر داغ وجود ۳۰۰ مرد چندهمسر و ازدواج ۲۵ هزار دختر و پسر با افراد بالای ۵۰ سال را در ایران تحلیل کردند.

دبیر ستاد ملی جمعیت نرخ رشد جمعیت در کشور را ۶. درصد (۶ دهم درصد) ذکر کرد و گفت: نمودار جمعیتی ایران کاهشی است و ایران با شتابی چشمگیر در مسیر پیری حرکت می‌کند.

دبیر ستاد ملی جمعیت کشور گفت: کاهش نرخ رشد جمعیت یک مسئله چندعاملی است که نیازمند توجه به مسائل فرهنگی و اجتماعی است.

یک جمعیت‌شناس با ابراز نگرانی از وضعیت کنونی جمعیت ایران گفت: ایران در حال حاضر یکی از سه کشور با چالش‌های جدی جمعیتی در دنیا به شمار می‌رود. بر اساس پیش بینی سازمان ملل در سال ۲۰۱۰، جمعیت ایران در سال ۱۴۸۰ به ۳۰ میلیون نفر خواهد رسید؛ این پیش‌بینی باعث تغییر سیاست‌های جمعیتی شد و مسئولان را وادار به تجدید نظر در رویکردهای خود کرد.