سهمیه بنزین

مسئله بنزین، نه یک میراث بلکه یک درد گران و بیماری مهلک است که باید سال‌ها و دهه‌ها پیش علاج می‌شد، اما نشد. دولت آقای پزشکیان، یا شهامت به خرج داده است و یا چاره‌ای ندارد که دست به این کار می‌زند.

یک مقام مسئول گفت: خودروی نوشماره داخلی در این تصویب‌نامه ابلاغ شده هیئت وزیران خودروی صفر کیلومتری است که تازه از کارخانه آمده بیرون برای اولین بار پلاک می‌شود، نه اینکه تعویض پلاک باشد.

عزم دولت برای مدیریت سوخت در کشور تلاشی ستودنی است که با تشکیل معاونت بهره‌وری ذیل ریاست محترم جمهور، عزم دولت برای اجرای ماده ۴۶ برنامه هفتم و مصوبه هیات وزیران برای تغییر شیوه سهمیه بندی بنزین، وارد فاز اجرایی شده است.

چندی پیش مقامات دولتی اعلام کرده‌اند سهمیه ارزی دولت طبق قانون بودجه برای واردات بنزین تمام شده و دولت دیگر ارزی برای واردات بنزین ندارد. این مطلب در همان ابتدای پائیز یعنی پایان ۶ماهه اول سال اعلام شد.

سخنگوی دولت با تشریح جزئیات تصمیم تازه درباره نرخ سوم بنزین اعلام کرد خودروهای صفر و نوشماره از نیمه آذر سهمیه نخواهند داشت و تمام درآمد حاصل از نرخ جدید، مستقیماً برای تقویت معیشت مردم و کالاهای اساسی هزینه می‌شود.

مصوبه بنزینی دولت حاوی نکات مثبتی است و البته ابهامات اندکی هم دارد.

وزیر نفت اعلام کرد از نیمه آذر ماه، خودروهای نوشماره، وارداتی، دولتی و خودروهای مناطق آزاد به استثنای آمبولانس‌ها مشمول کارت و سهمیه سوخت نمی‌شوند و باید بنزین را با نرخ سوم لیتری ۵,۰۰۰ تومان مصرف کنند. تصمیم نهایی درباره اجرای این مصوبه بر عهده کارگروهی متشکل از وزارت نفت، وزارت کشور، وزارت اطلاعات، وزارت اقتصاد، سازمان برنامه و بودجه و سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت است.

سخنگوی دولت اعلام کرد که نرخ بنزین سهمیه‌ای خودروهای شخصی به ترتیب ۱۵۰۰ و ۳۰۰۰ تومان تعیین شده و سوخت‌گیری تنها با کارت سوخت شخصی معتبر امکان‌پذیر است. همچنین اصلاحاتی در کارت‌های اضطراری، حذف سهمیه خودروهای دولتی و توسعه سوخت پاک CNG با مشوق‌های ویژه اجرایی می‌شود.

طرح آزمایشی سوخت‌گیری بدون کارت سوخت و استفاده از QR در برخی جایگاه‌ها آغاز شده، اما کارشناسان می‌گویند اجرای کامل این طرح بدون توجه به ضعف زیرساخت‌های اینترنتی، امکان افزایش صف‌ها، اختلال در سوخت‌رسانی و حتی تغییرات احتمالی در قیمت بنزین با ابهام‌های جدی روبه‌روست.

سرانجام پس از کش و قوس‌های فراوان و بیش از ۲ ماه چشم انتظاری، تعرفه عرضه بنزین ویژه وارداتی در بورس کالا مشخص و اعلام شد تا روند عرضه این نوع سوخت که بی ارتباط به بنزین داخلی است، آغاز شود. بازار جدیدی که قرار نیست عرصه را بر بنزین یارانه ای تنگ کند.

اجرای طرح سه‌نرخی شدن بنزین بدون تغییر در سهمیه و قیمت یارانه‌ای، تنها با افزایش جزئی نرخ کارت سوخت جایگاه‌ها، نقطه‌عطفی در مدیریت هوشمندانه انرژی و حمایت پایدار از مردم است.

به گفته سخنگوی صنف جایگاهداران، بنزین سوپر وارداتی روز گذشته با نرخ پایه ۶۵ هزار و ۸۰۰ تومان در بورس کشف قیمت شد؛ نرخی که با افزودن هزینه حمل از بنادر تا جایگاه، حق‌العمل جایگاه و ۱۳ درصد مالیات ارزش افزوده، قیمت نهایی آن هنگام عرضه رسمی اعلام می‌شود.

قیمت پایه بنزین سوپر وارداتی اعلام شد.

فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت در پاسخ خبرنگار گفت: سهمیه‌های بنزین هیچ تغییری نخواهند داشت؛ نه در قیمت و نه در حجم. طبیعتاً ۶۰ لیتر بنزین ۱۵۰۰ تومانی و ۱۰۰ لیتر بنزین ۳۰۰۰ تومانی برای افراد طبق روال گذشته واریز خواهد شد.

در سال ۱۴۰۳ هزینه یارانه بنزین به سطحی رسیده است که ساختار مالی دولت را به‌طور مستقیم تحت تأثیر قرار می‌دهد. شرکت ملی پالایش و پخش اعلام کرده است که یارانه بنزین در این سال به رقم ۱۶۸۰ هزار میلیارد تومان رسیده است.

یک کارشناس انرژی گفت: مزیت سه نرخی شدن بنزین آنکه کسانی که بیشتر از حد استاندارد مصرف می‌کنند و در دهک‌های بالای جامعه قرار می‌گیرند با نرخی نزدیک تر به نرخ واقعی بنزین را مصرف می کنند.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: دولت برای مدیریت مصرف، پیشنهاد سه‌نرخی شدن بنزین را ارائه کرده و وزارت نفت نیز برای مصرف مازاد، نرخ ۵ هزار تومان را در نظر گرفته است.

بر اساس آخرین اخبار و تحلیل‌ها، دولت و مجلس در حال بررسی سناریوهای مختلف برای اصلاح قیمت بنزین هستند، اما در حال حاضر هیچ افزایش رسمی و فوری در دستور کار قرار ندارد. این موضوع ابعاد پیچیده اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی دارد.

نایب‌رئیس اول کمیسیون انرژی مجلس می‌گوید احتمال دارد کارت آزاد جایگاه‌های سوخت یک تغییر قیمتی داشته باشد که به نوعی در مصرف بنزین صرفه‌جویی شود.