به گزارش سایت خبری پرسون، تب مالت (Brucellosis) یا بروسلوز، نوعی بیماری عفونی باکتریایی است که در اثر تماس با حیوان آلوده یا فرآوردههای حیوانی آلوده به باکتری بروسلا ایجاد میشود. از نشانههای شایع آن میتوان به تب، عرق شبانه، درد عضلانی و کاهش وزن اشاره کرد. در ادامه این مطلب از دکترتو با ما باشید تا با این بیماری، علائم آن، روشهای تشخیص و درمان آن بیشتر آشنا شوید. همچنین اگر علائم تب غیرعادی را تجربه میکنید، حتما با دکتر عفونی مشورت کنید. شما میتوانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با پزشکان وجود دارد.
تب مالت چیست؟
تب مالت یا به عبارت دیگر بروسلوز (Brucellosis)، بیماری عفونی است که توسط باکتری بروسلا ایجاد میشود. این باکتری از طریق مصرف محصولات دامی آلوده، مانند شیر غیرپاستوریزه و گوشت آلوده به انسان منتقل میشود. علاوه بر انسان، برخی حیوانات از جمله گاو، بز، گوسفند و سگ نیز میتوانند به این عفونت مبتلا شوند. این بیماری را در حیوانات با نامهای مختلفی ازجمله تب مواج، تب دیوانه و تب مدیترانهای میشناسند.
اما در انسانها بیشتر به تب مالت مرسوم است. نشانههای بروسلوز معمولا تب، درد عضلانی و خستگی هستند و بیشتر در فصل شیردهی و زایش دامها شیوع دارد، یعنی بهار و پاییز. عفونت با آنتی بیوتیک طی چند هفته تا چند ماه درمان میشود، البته ممکن است دوباره عود کند. بروسلوز، صدها هزار انسان و حیوان در سراسر دنیا را تحت تاثیر قرار میدهد. پرهیز از لبنیات خام و پاستوریزه نشده و رعایت اقدامات احتیاطی در تماس با حیوانات میتوانند از ابتلا به این بیماری پیشگیری کنند.
آیا تب مالت کشنده است؟
بروسلا باعث بیماری شده و برای مدت طولانی باعث اختلال در روند عادی زندگی فرد میشود. باکتری این بیماری بهراحت سرایت پیدا کرده و دیگران را مبتلا میکند. هرچند که بروسلوز بیماری کشندهای نیست و بهندرت باعث مرگ میشود، اما بهدلیل انتشار سریع باکتری بهراحتی دیگران را بیمار میکند. التهاب لایه داخلی دهلیز قلب یکی از عوارض جانبی این بیماری است که اگر درمان نشود باعث آسیب دیدگی دریچههای قلب و مرگ فرد بعد از ابتلا به این بیماری میشود.
تب مالت در بارداری
زنان بارداری که در معرض بیماری بروسلوز قرار گرفتند، حتما باید جهت معاینه به پزشک مراجعه کنند. در صورتی که با فرد مبتلا به بروسلوز تماس داشتید و باردار هستید، بهتر است یک دوره کوتاه آنتی بیوتیک مصرف کنید.
تب مالت در کودکان
این بیماری در کودکان نیز ممکن است رخ دهد. عفونت با باکتری بروسلا در کودکان از طریق مصرف محصولات دامی آلوده، مخصوصا شیر غیرپاستوریزه، انتقال مییابد. علائم این بیماری در کودکان شباهت زیادی به علائم بزرگسالان دارد و شامل علائمی همچون تب متقاطع، خستگی، عرق شبانه، سردرد، کاهش اشتها، درد عضلانی و مفصلی، سرفه و آسم میشود.
تب مالت در سالمندان
با افزایش سن، سیستم ایمنی بدن ضعیفتر میشود و احتمال بروز عفونتها افزایش مییابد. علائم تب مالت در سالمندان همان نشانههای معمول این بیماری است. برخی سالمندان نیز ممکن است علائم ضعیفتری داشته باشند و در برخی موارد تب ممکن است وجود نداشته باشد، که این موضوع میتواند تشخیص بیماری را دشوارتر کند. در صورت بروز علائم مشکوک به این بیماری در سالمندان، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
برای درمان این بیماری در سالمندان، آنتیبیوتیکهای خاصی تجویز میشوند. انتخاب دارو و مدت زمان درمان بستگی به شدت عفونت، وضعیت سلامت عمومی سالمند و دستور پزشک دارد. همچنین، در طول درمان، مراقبت و پیگیری منظم از سوی پزشک بسیار مهم است.
علائم تب مالت (نشانه های تب مالت)
این بیماری، نشانهها و علائم متنوعی دارد که ممکن است در یک دوره طولانی ظاهر شوند. علائم اولیه عبارتند از:
- تب
- تعریق
- بیحالی
- بیاشتهایی
- سردرد
- درد عضلانی، درد مفاصل و یا کمر
- خستگی
برخی نشانهها مدت طولانیتری باقی میمانند و برخی علائم هم هرگز برطرف نشده یا ممکن است دوباره برگردند مانند:
- تب متقاطع
- آرتروز
- تورم کیسه بیضه
- تورم قلب
- علائم عصبی
- خستگی مزمن
- افسردگی
- تورم کبد یا طحال
علائم تب مالت در کودکان
علائم این بیماری در کودکان عبارتند از:
- تغییر شدید دمای بدن در طول روز و کاهش موقت در شب (تب و تشنج در کودکان)
- خستگی و ضعف و بیعلاقگی به فعالیتهای روزمره
- عرق شبانه
- سردرد
- کاهش اشتها
- درد عضلانی و مفصلی
- سرفه و آسم
علائم تب مالت در بزرگسالان
علائم تب مالت در بزرگسالان بستگی به شدت عفونت و وضعیت سلامت عمومی فرد دارد. در بعضی از موارد، عفونت بدون علائم خاصی ایجاد میشود ولی در موارد دیگر ممکن است با علائم شدیدتری همراه باشد. از علائم شایع این بیماری در بزرگسالان میتوان به تب دورهای، خستگی و ضعف، تعریق شبانه، سردرد، کاهش اشتها و علائمی مانند سرفه، تنگی نفس، درد در ناحیه شکم، تغییرات عصبی و اختلالات گوارشی اشاره کرد.
علت تب مالت
تب مالت نوعی بیماری باکتریایی است که از گونههای مختلف بروسلا ایجاد شده که بیشتر گاو، بز، گوسفند، خوک و سگها را آلوده میکند. این بیماری معمولا از طریق تماس مستقیم با حیوانات آلوده، خوردن یا آشامیدن فراوردههای حیوانی آلوده یا استنشاق هوای آلوده بهوجود میآید.
تب مالت واگیردار است؟
واگیردار بودن این بیماری، همیشه و همه جا چالش برانگیز است. در پاسخ به این سوال باید با یقین بگوییم که بله!
راه های تشخیص تب مالت (آزمایش تب مالت)
تشخیص تب مالت معمولاً از طریق آزمایشات پزشکی صورت میگیرد. راههای تشخیص بروسلوز عبارتند از:
- آزمایش خون از جمله آزمایش سرولوژی، آزمایش واکنش زنجیرهای پلیمراز (PCR) و آزمایش هماگلوتیناسیون ساده (SAT)
- بررسی نمونه سرم خون برای شناسایی آنتیبادیها
- بررسی واکنش پوستی
- آزمایش مایع نخاعی جهت تشخیص عفونت مغز و نخاع
راه های درمان تب مالت
تب مالت معمولا با استفاده از آنتیبیوتیکها درمان میشود. دوره درمان هم بسته به شدت عفونت و بیماری، طولانی یا کوتاه میشود. راههای درمان این بیماری عبارتند از:
- دستهای از آنتیبیوتیکها مانند داکسی سایکلین، ریفامپین و استرپتومایسین به عنوان درمان اولیه
- استراحت در خانه، مصرف مایعات بیشتر، تغذیه سالم و منظم و مراقبت از علائم بیماری
- استامینوفن (پاراستامول) جهت کاهش علائم تب
- پیگیری پزشکی
۱. درمان دارویی تب مالت
آنتیبیوتیکها، درمان داروی تب مالت هستند که شامل موارد زیر میشوند:
- داکسی سایکلین
- ریفامپین
- استرپتومایسین
کپسول ریفامپین برای تب مالت
ریفامپین معمولا به صورت قرص یا کپسول تجویز میشود. برای بهبود جذب دارو، توصیه میشود ریفامپین را با معده خالی مصرف کنید. تهوع، استفراغ، اسهال، سردرد، خستگی و تغییر رنگ ادرار یا مدفوع از عوارض جانبی کپسول ریفامپین هستند.
۲. درمان خانگی تب مالت
در کنار درمان دارویی و پزشکی، درمان خانگی این بیماری میتواند روند بهبودی بیماری را تسریع کند:
- استراحت کافی و مراقبت از خود برای بهبود قدرت دفاعی
- مصرف مایعات بیشتر جهت حفظ هیدراتاسیون
- پرهیز از فعالیتهای شدید و استرسزا و ورزش سنگین
- پاشویه و دستمال سرد روی پیشانی برای کاهش تب
- مصرف غذاهای سالم و مغذی غنی از پروتئینها، میوهها، سبزیجات و محصولات لبنی
برای تب مالت چه غذاهایی بخوریم؟
مصرف میوهها و سبزیجات تازه و غنی از ویتامین، میوههایی مانند پرتقال، لیمو، توت فرنگی، هندوانه، آناناس و سبزیجاتی مانند ریحان، نعناع و کاهو میتوانند منبع غنی از ویتامین C باشند که به افزایش سیستم ایمنی بدن کمک میکند. محصولات لبنی مانند ماست، دوغ و پنیر حاوی پروبیوتیک هستند که باعث بهبود و تقویت سیستم گوارشی و بهبود علائم بروسلوز میشوند.
غلات مانند برنج، نان، آرد گندم کامل و سایر محصولات غله حاوی کربوهیدرات پیچیده، انرژی لازم برای بهبود بدن را فراهم میکنند. مصرف منابع پروتئینی مانند گوشت، ماهی، مرغ، تخم مرغ، لوبیا، عدس و نخود باعث تقویت سیستم ایمنی و رفع درد عضلانی میشود.
چه میوه هایی برای تب مالت خوب است؟
میوههای زیر برای این بیماری توصیه میشوند:
- پرتقال
- توتها مانند توت فرنگی، توت سیاه و توت قرمز
- هندوانه
- آناناس
- خرما
- لیمو،
- آووکادو
- موز
۳. درمان تب مالت با طب سنتی (دارو گیاهی برای تب مالت)
درمان این بیماری باید تحت نظر پزشک صورت گیرد و استفاده از هر گونه دارو گیاهی یا تکمیلی باید با اجازه و راهنمایی پزشک انجام شود. طب سنتی و داروهای گیاهی میتوانند به عنوان مکمل درمان بروسلوز استفاده شوند، اما نباید به عنوان جایگزین درمانهای مدرن و داروهای تجویز شده توسط پزشک از آنها استفاده کرد.
طب سنتی برخی گیاهان دارویی را برای کاهش تب و بهبود علائم تب مالت توصیه میکند، مانند زنجبیل، نعناع، آلوئه ورا، زیره سبز و آویشن. اما قبل استفاده از هر گونه گیاه دارویی، مطمئن شوید که با عوارض جانبی ممکن و تداخل آن با داروهای دیگر آشنا هستید و پزشک را در جریان قرار دهید.
چه چیزهایی برای درمان تب مالت خوب است؟
استراحت و مراقبت از بدن، مصرف مایعات و آب فراوان، آنتی بیوتیک، کنترل تب با استامینوفن یا پاراستامول، تغذیه مناسب سرشار از میوهها، سبزیجات، غلات کامل و منابع پروتئینی همراه با مکملهای ویتامینی و معدنی برای درمان این بیماری خوب هستند.
درمان تب مالت چقدر طول میکشد؟
طبیعی است که این بیماری هم مثل هر بیماری دیگری بسته به شدت و البته خود بیمار، مدت زمان متفاوتی برای درمان داشته باشد.
تب مالت درمان قطعی دارد؟
این بیماری با آنتی بیوتیک بهصورت قطعی درمان میشود، البته در برخی موارد ممکن است عوارض آن، آسیب جدی و دائمی ایجاد کند.
انواع تب مالت
تب مالت به دو نوع اصلی تقسیم میشود:
نوع بیماری | شرح بیماری |
---|---|
کلاسیک | با علائم عمومی مانند تب و احساس ناراحتی عمومی همراه با عرق شبانه، خستگی، سردرد، نفخ، کاهش اشتها و وزوز گوش همراه است. در این نوع بروسلوز، عوارض جدی و ناشی از توسعه عفونت در اعضای مختلف بدن نادر است. |
ناشناخته | در این نوع، علائم عمومی این بیماری وجود دارد، اما عوارض و علائم خاصی همراه آن نیست. عفونت ممکن است در اعضای بدن مختلف، مانند مفاصل، کبد، طحال و سیستم عصبی مرکزی، توسعه یابد و علائم و عوارض مرتبط با آنها ایجاد شود. |
تب مالت استخوانی
بروسلوز استخوانی، شکل جدی و نادری از عفونت بروسلوز است که باعث آسیبدیدگی استخوانها و مفاصل میشود. از علائم تب مالت استخوانی عبارتند از:
- درد استخوانی بهصورت موضعی یا در سراسر بدن
- التهاب مفاصل، درد، تورم، سفتی و محدودیت حرکت در مفاصل
- تغییر شکل، ضعف استخوانی و حتی شکستگی استخوانها
- علائم عمومی شامل تب، خستگی، تعریق شبانه، کاهش وزن، افزایش ضربان قلب و احساس ناراحتی عمومی
عوارض بیماری تب مالت
این بیماری میتواند به عوارض مختلفی در بدن انسان منجر شود:
- التهاب و آسیب مفاصل
- تغییر شکل استخوان، ضعف استخوانی و حتی شکستگی استخوانها
- عوارض عصبی شامل سردرد، تشنج، ناراحتی عمومی، وزوز گوش و اختلالات روانی
- عوارض کبدی و بروز علائمی مانند تورم کبد، آزمایشهای کبدی غیرنرمال، افزایش آنزیمهای کبدی (مانند آسپارتات آمینوترانسفراز و آلانین آمینوترانسفراز) و زردی (تغییر رنگ پوست و چشم به سبب اختلال در کبد)
- التهاب دریچههای قلبی، التهاب دیواره قلب و اختلالات ریتم قلبی
- عوارض تنفسی و علائمی مانند سرفه، تنگی نفس، التهاب ریه و آسم
عوارض بعد از درمان تب مالت
بعد از درمان تب مالت برخی افراد همچنان با عوارض بیماری درگیر میمانند مانند:
- عوارض گوارشی نظیر تهوع، استفراغ، اسهال یا اختلالات رودهای
- عوارض آلرژیک مانند آنافیلاکسی (واکنش آلرژیک شدید)، خارش و تورم
- عوارض کلیوی مانند ادرار کم، خون در ادرار، درد یا تورم در منطقه کلیه
- عوارض عمومی مانند خستگی، ضعف عمومی، سردرد، افزایش حساسیت به نور، تعریق شبانه و عدم تمرکز
آیا تب مالت باعث ریزش مو میشود؟
بروسلوز به طور مستقیم علت ریزش مو نیست. ریزش مو ممکن است در برخی موارد بعد از یک بیماری عفونی شدید رخ دهد، اما ربط مستقیمی به بروسلوز ندارد. ریزش مو معمولا به دلیل عوامل دیگری مانند استرس شدید، تغذیه نامناسب، تغییرات هورمونی، عوامل ژنتیکی، بارداری، بعد از زایمان و یا بعد از تجربه یک عمل جراحی بزرگ رخ میدهد. اما در مواردی که این بیماری همراه با استرس شدید و ضعف عمومی بدن باشد، ممکن است ریزش مو ناشی از این عوامل جانبی اتفاق بیفتد، نه بهخاطر بروسلوز.
راه های پیشگیری از تب مالت
با رعایت بهداشت مواد غذایی و پوشیدن لباس محافظ و دستکش حین کار با حیوانات، میتوان از بروز این تب پیشگیری کرد. برای مثال، شیر غیرپاستوریزه یا غذاهایی که با شیر خام غیرپاستوریزه پخته شدند را از رژیم غذایی خود حذف کنید. حین کار با حیوانات یا دست زدن به اندام و احشای حیوانات، حتما دستکش بپوشید.
مدت زمان جوشاندن شیر برای تب مالت
حداقل ۳۰ دقیقه در دمای ۶۱ درجه باید شیر خام را بجوشانید تا باکتری عامل بروسلوز در شیر و فراوردههای دامی از بین برود.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
تب مالت یک بیماری عفونی ناشی از باکتری بروسلا است که از طریق مصرف مواد غذایی آلوده یا تماس با حیوانات مبتلا به این بیماری منتقل میشود. درمان این بیماری معمولا شامل مصرف آنتیبیوتیکها برای مدت طولانی است. علائم اصلی بروسلوز شامل تب بالا، عرق شبانه، خستگی، ضعف عمومی، درد عضلانی و مفصلی، سردرد و افزایش حساسیت به نور میشوند.
در صورت مشاهده هر یک از این علائم، حتما به متخصص عفونی مراجعه کنید.
توجه: محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان مشاوره بگیرید.
منبع: دکترتو