به گزارش سایت خبری پرسون، مسمومیت زمانی است که فرد در معرض موادی قرار می گیرد که می تواند به سلامتی وی آسیب برساند یا زندگی او را به خطر بیندازد. بیشتر موارد مسمومیت در خانه اتفاق می افتد و کودکان زیر 5 سال بیشترین خطر مسمومیت تصادفی را دارند. در این مطلب از بیتوته شما را با علل، علایم و پیشگیری از مسمومیت آشنا می کنیم.
اگر مشکوک هستید که فردی بیش از حد ماده ای مصرف کرده است یا مسموم شده است، سعی نکنید خودتان او را درمان کنید. فورا کمک پزشکی دریافت کنید.
اگر علائم جدی مانند بیحال بودن، از دست دادن هوشیاری، خواب آلودگی یا تشنج را نشان می دهند، با اورژانس تماس بگیرید و آمبولانس درخواست کنید. در موارد جدی، ممکن است لازم باشد که فرد برای درمان در بیمارستان بماند
انواع سموم
سموم را می توان بلعید، از طریق پوست جذب کرد، تزریق کرد، استنشاق کرد یا به چشم پاشید. مصرف بیش از حد دارو شایع ترین شکل مسمومیت است. این می تواند شامل داروهای بدون نسخه مانند پاراستامول و داروهای تجویزی مانند داروهای ضد افسردگی باشد.
سایر سموم بالقوه عبارتند از:
- محصولات خانگی مانند سفید کننده
- لوازم آرایشی مانند لاک ناخن
- برخی از انواع گیاهان و قارچ ها
- انواع خاصی از مواد شیمیایی خانگی و آفت کش ها
- مونوکسید کربن
- غذایی که بد تهیه یا پخته شده و غذاهای کپک زده یا آلوده به باکتری های ناشی از گوشت خام (مسمومیت غذایی)
- الکل، در صورت مصرف بیش از حد الکل در مدت زمان کوتاه ( مسمومیت با الکل)
- مواد یا مواد تفریحی
- داروهای تجویز شده برای حیوانات خانگی
- مارها و حشرات مانند زنبورها سمی نیستند، اما نیش آنها می تواند حاوی سم باشد.
علایم مسمومیت
علایم مسمومیت به نوع ماده و مقدار مصرفی شما بستگی دارد.
برخی از مواد سمی، مانند مونوکسیدکربن ، با توانایی خون برای حمل اکسیژن تداخل دارند. برخی دیگر، مانند سفید کننده ها، سیستم گوارشی را می سوزانند و تحریک می کنند.
والدین و مراقبان باید از بیماری ناگهانی و غیرقابل توضیح در کودکان خردسال آگاه باشند، به ویژه اگر آنها خواب آلود یا بیهوش هستند، زیرا مسمومیت می تواند علت آن باشد.
اگر فکر می کنید فردی ماده سمی را بلعیده است، فوراً به دنبال مشاوره پزشکی باشید.
ببینید اگر فکر می کنید کسی مسموم شده است چه کاری باید انجام دهید.
علائم عمومی
علائم کلی مسمومیت می تواند شامل موارد زیر باشد:
- احساس و بیمار بودن
- اسهال
- دل درد
- خواب آلودگی، سرگیجه یا ضعف
- درجه حرارت بالا
- لرز
- از دست دادن اشتها
- سردرد
- تحریک پذیری
- مشکل در بلع (دیسفاژی)
- مشکلات تنفسی
- تولید بزاق بیش از حد معمول
- بثورات پوستی
- لب و پوست آبی (سیانوز)
- سوختگی اطراف بینی یا دهان
- دوبینی یا تاری دید
- سردرگمی ذهنی
- تشنج
- از دست دادن هوشیاری
- کما ، در موارد شدید
علائم مصرف بیش از حد دارو
مصرف بیش از حد دارو شایع ترین نوع مسمومیت است.
اگر فردی بیش از حد از یک دارو استفاده کند، ممکن است علائم خاص داروی مصرف شده و همچنین علائم عمومی‌تر ذکر شده در بالا را تجربه کند.
برخی از رایج ترین داروها یا داروهایی که در موارد مسمومیت دخیل هستند در زیر فهرست شده اند.
• پاراستامول
پاراستامول یک مسکن پرمصرف بدون نسخه است.
علائم خاص مسمومیت با پاراستامول عبارتند از:
- زرد شدن پوست و سفیدی چشم (یرقان)
- از دست دادن هماهنگی
- قند خون پایین (هیپوگلیسمی) که می تواند علائمی مانند تعریق، لرزش و تحریک پذیری ایجاد کند.
• آسپرین
آسپرین یک داروی ضد پلاکت است که خون را رقیق می کند و خطر تشکیل لخته های خون (ترومبوز شریانی) را کاهش می دهد.
علائم خاص مسمومیت با آسپرین عبارتند از:
- تعریق
- تنفس سریع و پی در پی
- صدای زنگ در گوش (وزوز گوش)
- کم شنوایی موقت
• داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای
داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای برای درمان افسردگی بالینی و همچنین تعدادی دیگر از شرایط سلامت روان مانند اختلال هراس و اختلال وسواس فکری جبری (OCD) استفاده می شود. برخی از انواع داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای نیز می توانند برای درمان درد عصبی استفاده شوند.
علائم خاص مسمومیت با داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای عبارتند از:
- تحریک پذیری
- دهان خشک
- مردمک های بزرگ
- ضربان قلب نامنظم یا سریع
- فشار خون پایین ، که می تواند علائمی از جمله سبکی سر و غش ایجاد کند.
• مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)
SSRI ها نوع جدیدی از داروهای ضد افسردگی هستند که برای درمان بیماری های روانی مانند OCD و اختلال اضطراب نیز استفاده می شوند.
علائم خاص مسمومیت با SSRI عبارتند از:
- احساس آشفتگی
- لرزش
- حرکت کنترل نشده چشم (نیستاگموس)
- تنش شدید عضلانی
• مسدود کننده های بتا
مسدود کننده های بتا برای درمان تعدادی از شرایطی که بر قلب یا خون تأثیر می گذارد، مانند فشار خون بالا (فشار خون بالا) ، آنژین صدری و نارسایی قلبی استفاده می شود.
علائم خاص مسمومیت با مسدود کننده های بتا عبارتند از:
- فشار خون پایین ، که می تواند علائمی مانند سبکی سر و غش ایجاد کند.
- ضربان قلب آهسته (زیر 60 ضربه در دقیقه)
• مسدود کننده های کانال کلسیم
مسدود کننده های کانال کلسیم برای درمان فشار خون بالا و آنژین استفاده می شود .
علائم خاص مسمومیت با مسدود کننده کانال کلسیم عبارتند از:
- احساس آشفتگی
- فشار خون پایین، که می تواند علائمی مانند سبکی سر و غش ایجاد کند
- درد قفسه سینه
- ضربان قلب آهسته (زیر 60 ضربه در دقیقه)
• بنزودیازپین ها
بنزودیازپین ها نوعی آرام بخش هستند که اغلب به صورت کوتاه مدت برای درمان اضطراب و مشکلات خواب (بی خوابی) استفاده می شود .
علائم خاص مسمومیت با بنزودیازپین ها عبارتند از:
- مشکلات هماهنگی و گفتار
حرکت کنترل نشده چشم (نیستاگموس)
تنفس کم عمق
خواب آلودگی
• مواد افیون
اپیوئیدها نوعی مسکن قوی تری هستند که برای درمان دردهای متوسط تا شدید استفاده می شود. آنها شامل کدئین و مورفین و همچنین مواد مخدر غیرقانونی هروئین هستند.
علائم خاص مسمومیت با مواد افیونی عبارتند از:
- مردمک های کوچک
- تنفس کم عمق
- خواب آلودگی
- مصرف بیش از حد محرک
اگر بیش از حد از یک داروی محرک مانند کوکائین، آمفتامین، کراک یا اکستازی مصرف می کنید، علائم مصرف بیش از حد می تواند شامل موارد زیر باشد:
- اضطراب و پارانویا
- بی قراری یا بی قراری
- توهمات
- درجه حرارت بالا
- درد قفسه سینه
- تنفس سریع و پی در پی
- ضربان قلب نامنظم یا سریع
• مصرف بیش از حد شاهدانه
اگر بیش از حد حشیش می کشید (یا می خورید)، ممکن است علائم زیر را تجربه کنید:
- پارانویا
- توهمات
- بی حسی در بازوها و پاهای شما
کمک به کسی که مسموم شده و بیهوش است
درمان مسمومیت
کمک به کسی که مسموم شده و هوشیار است
اگر فکر می‌کنید فردی به شدت مسموم شده است و هنوز هوشیار است، از او بخواهید که آرام بنشیند و در حالی که منتظر رسیدن کمک پزشکی هستید، کنار او بماند.
اگر با قورت دادن چیزی مسموم شده‌اند، سعی کنید چیزی را که در دهانشان باقی مانده است تف کند.
اگر ماده مضری به پوست یا لباس آنها پاشیده شده است، هر گونه اقلام آلوده را بردارید و ناحیه آسیب دیده را با آب گرم یا خنک کاملاً بشویید. مراقب باشید در این فرآیند خود را آلوده نکنید.
اگر فکر می‌کنید کسی سم بلعیده است و به نظر می‌رسد بیهوش است، سعی کنید او را بیدار کنید و تشویقش کنید هر چیزی را که در دهانش مانده است تف کند. دست خود را در دهان آنها نکنید.
در حالی که منتظر دریافت کمک پزشکی هستید، فرد را به پهلو بخوابانید و یک بالشتک پشت او قرار دهید و پای بالایی او کمی به سمت جلو کشیده شود. این به عنوان موقعیت بازیابی شناخته می شود.
هر استفراغی را از دهانشان پاک کنید و سرشان را به سمت پایین نگه دارید تا استفراغ خارج شود. به آنها چیزی برای خوردن و نوشیدن ندهید.
اگر فرد نفس نمی‌کشد یا قلبش متوقف شده است، اگر می‌دانید، احیای قلبی ریوی را شروع کنید.
دودهای سمی
اگر فکر می کنید کسی بخار سمی استنشاق کرده است، ابتدا وضعیت را ارزیابی کنید و خود را در معرض خطر قرار ندهید.
اگر فرد هوشیار است، او را تشویق کنید تا در صورت امکان از منطقه آلوده خارج شود. هنگامی که آنها به هوای تازه رفتند، بررسی کنید که آیا خوب هستند و اگر علائم مسمومیت جدی دارند با اورژانس تماس بگیرید.
اگر فرد بیهوش است یا نمی تواند از منطقه آسیب دیده خارج شود، با آمبولانس تماس بگیرید. برای بیرون آوردن فرد مسموم ، خودتان وارد هیچ قسمت بسته ای نشوید زیرا گازها و دودهای سمی در صورت استنشاق می توانند بسیار خطرناک باشند.
چگونه به کادر پزشکی کمک کنیم
پرسنل پزشکی برای درمان موثر فردی که مسموم شده است باید یک شرح حال دقیق بگیرند. وقتی امدادگران می‌رسند یا وقتی به اورژانس می‌رسید، تا آنجا که می‌توانید به آنها اطلاعات بدهید، از جمله:
- به نظر شما ممکن است فرد چه موادی را بلعیده باشد.
- زمان مصرف این ماده (چند وقت پیش)
- چرا این ماده مصرف شده است (چه تصادفی باشد یا عمدی)
- نحوه مصرف آن (به عنوان مثال، بلعیده یا استنشاق)
- چقدر مصرف شد (اگر می دانید)
جزئیات علائمی را که فرد داشته است، از جمله اینکه آیا بیمار بوده است، ارائه دهید.
کارکنان پزشکی همچنین ممکن است بخواهند بدانند:
- سن فرد و وزن تخمینی
- آیا آنها شرایط پزشکی خاصی دارند.
- آیا آنها داروی خاصی مصرف می کنند (اگر می دانید)
ظرفی که ماده داخل آن بوده به کارکنان پزشکی کمک می کند تا تصور روشنی از چیستی آن داشته باشند. اگر نمی دانید چه چیزی باعث مسمومیت شده است، ممکن است برای شناسایی علت به آزمایش خون نیاز باشد.
درمان بیمارستانی
برخی از افرادی که ماده سمی را بلعیده اند یا بیش از حد مصرف کرده اند برای معاینه و درمان در بیمارستان بستری می شوند.
درمان های احتمالی که می توانند برای درمان مسمومیت استفاده شوند عبارتند از:
• زغال چوب فعال: گاهی اوقات برای درمان کسی که مسموم شده است استفاده می شود. زغال چوب به سم متصل شده و از جذب بیشتر آن در خون جلوگیری می کند
• پادزهرها: اینها موادی هستند که یا از اثر سم جلوگیری می کنند یا اثرات آن را معکوس می کنند
• آرامبخش: در صورت تحریک فرد ممکن است تجویز شود.
• ونتیلاتور: در صورت قطع تنفس فرد ممکن است استفاده شود.
• داروی ضد صرع : ممکن است در صورتی که فرد تشنج داشته باشد استفاده شود.
منبع:بیتوته
